ESA title
Back to Index English French German Italian Spanish
Science & Exploration

N° 4–2020: Solar Orbiter, ESA’s missie om de zon van dichtbij te bestuderen, is gelanceerd

10 February 2020

ESA's Solar Orbiter-sonde werd gelanceerd op een Atlas V 411 vanop Cape Canaveral, Florida, op 10 februari om 05:03 MET op haar missie om de zon vanuit nieuwe perspectieven te bestuderen.

Signalen van het ruimtevaartuig werden ontvangen door het New Norcia-grondstation om 06:00 MET, na de loskoppeling van de bovenste trap van de draagraket in een lage baan om de aarde.

Blik op de zon

 

Solar Orbiter, een door ESA geleide missie met sterke NASA-deelname, zal de eerste beelden maken van de niet eerder in kaart gebrachte poolgebieden van de zon, waardoor we ongekende inzichten krijgen in hoe onze ster werkt.

"Als mensen hebben we altijd beseft hoe belangrijk de zon is voor het leven op aarde, hebben we ze altijd geobserveerd en in detail onderzocht hoe ze werkt. We kennen ook al lang haar potentieel om het dagelijks leven te verstoren als we ons in de vuurlinie van een krachtige zonnestorm bevinden," zegt Günther Hasinger, ESA’s Director of Science.

"Tegen het einde van onze Solar Orbiter-missie zullen we meer weten dan ooit tevoren over de verborgen kracht die verantwoordelijk is voor het veranderende gedrag van de zon en haar invloed op onze thuisplaneet."

"Solar Orbiter gaat geweldige dingen doen. In combinatie met de andere recent gelanceerde NASA-missies om de zon te bestuderen, krijgen we ongekende nieuwe kennis over onze ster", zegt Thomas Zurbuchen, NASA's associate administrator of Science op het hoofdkwartier van het agentschap in Washington. "Samen met onze Europese partners gaan we een nieuw tijdperk van heliofysica in dat de studie van de zon zal transformeren en de veiligheid van astronauten zal vergroten op hun reizen naar de maan in het kader van het Artemis-programma."

Op zijn dichtst zal Solar Orbiter in een baan om de zon cirkelen binnen die van Mercurius, op ongeveer 42 miljoen kilometer van het zonneoppervlak. Geavanceerde hitteschildtechnologie zorgt ervoor dat de wetenschappelijke instrumenten van het ruimtevaartuig worden beschermd. Het hitteschild kan temperaturen tot 500ºC doorstaan - tot 13 keer de hitte die wordt ervaren door satellieten in een baan om de aarde.

“Na zo'n twintig jaar sinds de eerste plannen voor de missie, zes jaar constructie en meer dan een jaar testen, hebben we samen met onze industriële partners nieuwe hogetemperatuurtechnologieën ontwikkeld en de uitdaging volbracht om een ruimtevaartuig te bouwen dat klaar is om de zon van dichtbij te bestuderen,” voegt César García Marirrodriga, projectmanager van Solar Orbiter bij ESA, toe.

Nieuwe perspectieven op onze ster

 

Solar Orbiter zal iets minder dan twee jaar nodig hebben om zijn initiële operationele baan te bereiken, gebruikmakend van zwaartekrachtsslingers van de aarde en Venus om in een zeer elliptische baan rond de zon te komen. Het ruimtevaartuig zal de zwaartekracht van Venus gebruiken om zichzelf uit het ecliptisch vlak van het zonnestelsel (waarin de banen van de planeten liggen) te slingeren en de inclinatie van zijn baan te verhogen om ons een nieuwe aanblik te geven op de nog niet in kaart gebrachte poolgebieden van onze ster.

De polen zijn onzichtbaar vanop aarde en voor andere ruimtevaartuigen, maar wetenschappers denken dat ze cruciaal zijn om de activiteit van de zon te begrijpen. In de loop van zijn geplande vijfjarige missie zal Solar Orbiter een inclinatie van 17º boven en onder de zonne-evenaar bereiken. Met de voorgestelde uitbreiding van de missie zou de sonde een hellingshoek tot 33º bereiken.

"Een ruimtevaartuig besturen in de nabijheid van de zon is een enorme uitdaging", zegt Sylvain Lodiot, ESA's Solar Orbiter spacecraft operations manager.
"Ons team zal het hitteschild continu nauwkeurig moeten richten om potentiële schade door de straling en thermische flux van de zon te voorkomen. Tegelijkertijd moeten we zorgen voor een snelle en flexibele reactie op de verzoeken van de wetenschappers om de werking van hun instrumenten aan te passen aan de meest recente waarnemingen van het zonoppervlak."

Solar Orbiter zal een combinatie van 10 in situ en teledetectie-instrumenten gebruiken om het turbulente zonne-oppervlak, de hete buitenatmosfeer van de zon en veranderingen in de zonnewind te observeren. Teledetectie-instrumenten zullen zorgen voor hoge resolutie-beelden van de atmosfeer van de zon—de corona—en van de zonneschijf. In situ-instrumenten zullen de zonnewind en het zonnemagneetveld in de omgeving van de sonde meten.

 “De combinatie van teledetectie-instrumenten, die naar de zon kijken, en in situ-metingen, die haar kracht voelen, zullen ons in staat stellen om verbanden te leggen tussen wat we zien op de zon en wat we ervaren terwijl we de zonnewind voelen,” zegt Daniel Müller, ESA’s projectwetenschapper voor Solar Orbiter.
"Dit zal een ongekend inzicht geven in hoe onze ster werkt in termen van haar 11-jarige zonnecyclus en in hoe de zon de heliosfeer, de magnetische bubbel waarin onze planeet zich bevindt, creëert en beïnvloedt."

We zijn allemaal Solar Orbiters

 

Solar Orbiter zal een van de twee complementaire ruimtevaartuigen zijn die de zon van dichtbij bestuderen: de sonde zal aansluiten bij NASA's Parker Solar Probe, die al begonnen is met zijn missie.

Solar Orbiter en Parker Solar Probe zijn elk ontworpen en in een eigen orbitale baan gebracht om hun verschillende, maar complementaire, doelen te bereiken. Parker Solar Probe 'raakt' onze ster op veel kortere afstanden dan Solar Orbiter om te bestuderen hoe de zonnewind ontstaat, maar heeft geen camera's om de zon direct te bekijken. Solar Orbiter vliegt op een ideale afstand om een omvangrijk perspectief van onze ster te krijgen, met zowel afbeeldingen op afstand als in situ metingen, en zal voor het eerst de poolgebieden van de zon bekijken.

Naast het bereiken van zijn eigen wetenschappelijke doelen, zal Solar Orbiter contextuele informatie verzamelen om het begrip van de metingen van Parker Solar Probe te verbeteren. Door op deze manier samen te werken, zullen de twee ruimtevaartuigen complementaire datasets verzamelen waarmee meer wetenschappelijke resultaten uit de twee missies samen gedistilleerd kunnen worden dan uit elk van beide apart zou kunnen.

"Solar Orbiter is de nieuwste toevoeging aan het NASA Heliophysics System Observatory en zal Parker Solar Probe vergezellen in een buitengewoon avontuur om de grootste mysteries van de zon en haar ruime atmosfeer te ontrafelen,” zegt Holly Gilbert, NASA Solar Orbiter Project Scientist. “De krachtige combinatie van deze beide missies en hun ontzagwekkende technologische innovaties zullen ons inzicht tot op nieuwe hoogtes stuwen.”

Solar Orbiter bouwt voort op de erfenis van missies zoals de gezamenlijke ESA/NASA Ulysses en Solar and Heliophysics Observatory (SOHO), om ons de meest geavanceerde blik ooit te geven op onze ster en haar invloed op de aarde.

Over Solar Orbiter

Solar Orbiter is een door ESA geleide missie met sterke NASA-deelname. De hoofdaannemer is Airbus Defense and Space in Stevenage, Verenigd Koninkrijk. Solar Orbiter is de eerste ‘medium’-klasse missie die is geïmplementeerd in het kader van het Cosmic Vision 2015-25-programma, de huidige planningscyclus voor ESA's ruimtewetenschappelijke missies.

Meer informatie over Solar Orbiter: http://www.esa.int/solarorbiter
Diepgaande informatie over Solar Orbiter: http://sci.esa.int/solar-orbiter
Volg op social media: @ESASolarOrbiter, #SolarOrbiter en #WeAreAllSolarOrbiters

Multimedia

Persset voor de lancering van Solar Orbiter: https://esamultimedia.esa.int/docs/science/solar_orbiter_media_kit.pdf

 

Beelden
Beelden van Solar Orbiter  
ESA’s Photo Library for Professionals
Algemene voorwaarden voor het gebruik van ESA-beelden
Voor vragen of meer informatie met betrekking tot ESA-beelden, gelieve rechtstreeks contact te nemen met spaceinimages@esa.int.

Video’s
Video’s van Solar Orbiter 
ESA’s Video Library for Professionals
Algemene voorwaarden voor het gebruik van ESA-video’s
Voor vragen of meer informatie met betrekking tot ESA-video’s, gelieve rechtstreeks contact te nemen met spaceinvideos@esa.int.

Over het European Space Agency

 

Het European Space Agency (ESA) biedt Europa toegang tot de ruimte.

ESA is een intergouvernementele organisatie, opgericht in 1975, met het doel om de ontwikkeling van Europa's ruimtecapaciteit vorm te geven en te verzekeren dat investeringen in de ruimte voordelen leveren voor de Europese burger en burgers wereldwijd.

ESA telt 22 lidstaten: Oostenrijk, België, Tsjechië, Denemarken, Estonië, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Roemanië, Spanje, Zweden, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Slovenië is een geassocieerde lidstaat.

Een officiële samenwerking bestaat tussen ESA en zeven andere EU-lidstaten. Canada maakt deel uit van enkele ESA-programma's onder een samenwerkingsovereenkomst.

Door het coördineren van de financiële en intellectuele middelen van de lidstaten, is ESA in staat om programma's en activiteiten te ondernemen die niet gedaan kunnen worden door een enkel Europees land. De organisatie werkt in het bijzonder met de EU betreffende het uitvoeren van de Galileo- en Copernicus-programma's.

Om Europa voorop te houden met betrekking tot wereldwijde ruimteactiviteiten, ontwikkelt ESA de nodige raket-, ruimvaartuig- en grondfaciliteiten.

Vandaag de dag, ontwikkelt en lanceert ESA raketten en satellieten voor aardobservatie, navigatie, telecommunicatie en astronomie, stuurt sonden naar de uiteinden van het Zonnestelsel en werkt samen met betrekking tot menselijke verkenning van de ruimte. ESA heeft ook een uitgebreid toepassingsprogramma waarbinnen diensten voor aardobservatie, navigatie en telecommunicatie ontwikkeld worden.

Kom meer te weten over ESA via http://www.esa.int/

For further information:

Ninja Menning

Email: media@esa.int

Tel: +31 6 21 43 75 58

Bernhard von Weyhe

Tel: +49 170 916 61 75