België lonkt naar de Rode Planeet
ESA heeft een Belgisch instrument geselecteerd voor het landingsplatform van de missie ExoMars 2018, die in 2019 een onbemand wagentje op het oppervlak van de Rode Planeet Mars moet neerzetten. Het Belgische experiment zal de rotatie en oriëntatie van Mars in de ruimte uiterst nauwkeurig bepalen. Ook met ExoMars 2016 gaat een Belgisch experiment mee.
ExoMars is een ambitieuze samenwerking tussen ESA en het Russische ruimtevaartagentschap Roskosmos, waarbij men op Mars gaat zoeken naar sporen van leven. Het project bestaat uit twee missies.
Voor de eerste ervan worden momenteel de laatste voorbereidingen getroffen. ExoMars 2016 wordt in maart volgend jaar gelanceerd en bestaat uit de Trace Gas Orbiter (TGO), die de mogelijke biologische of geologische oorsprong van belangrijke spoorgassen (die minder dan 1% van een planeetatmosfeer uitmaken) in de atmosfeer van Mars gaat onderzoeken en Schiaparelli, een module waarmee Europa wil aantonen dat het een gecontroleerde landing op Mars kan uitvoeren.
In mei 2018 volgt de lancering van ExoMars 2018, die een Europese rover en een stationair wetenschappelijk platform op het Marsoppervlak onder Russische leiding omvat.
Na de landing op Mars in 2019 zal de rover van het platform afrijden, waarna rover én platform aan wetenschappelijke waarnemingen kunnen beginnen.
Voor het wetenschappelijk platform werden onlangs twee Europese instrumenten en vier Europese bijdragen aan Russische instrumenten geselecteerd. Het platform zal minstens één aards jaar operationeel zijn.
België van de partij bij ExoMars 2018...
Een van de twee Europese geselecteerde instrumenten is de transponder LaRa, kort voor Lander Radioscience, die via veranderingen in de frequentie van radiosignalen (de zogenaamde Dopplerverschuiving) tussen de aarde, Mars en terug de rotatie en oriëntatie van Mars nauwkeuriger dan ooit zal bepalen.
De analyse van de gegevens zal meer inzichten opleveren in de inwendige structuur van Mars. Kennis van het inwendige en van dynamische processen in het inwendige van planeten is essentieel om beter te begrijpen hoe planeten ontstaan en evolueren.
Met LaRa staat ons land weer vooraan bij toponderzoek van wereldklasse. Het instrument is ontworpen door het in 1996 opgerichte Belgische bedrijf Orban Microwave Products (OMP) met een financiering van het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) via het PROgramme for the Development of scientific Experiments (PRODEX) van ESA.
Klik hier op een bericht van het Federaal Wetenschapsbeleid voor meer gedetailleerde informatie over LaRa.
... en bij ExoMars 2016
Overigens zal België ook betrokken zijn bij ExoMars 2016. Eén van de instrumenten aan boord van de Trace Gas Orbiter is het door België geleide Nadir and Occultation for Mars Discovery (NOMAD). NOMAD zal onder meer op zoek gaan naar methaan in de Marsatmosfeer en bronnen ervan op het Marsoppervlak.
Methaan kan wijzen op huidig of vroeger bestaan van leven of op geologische activiteit zoals vulkanisme.
NOMAD werd ontwikkeld door het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA) en er werken verschillende Belgische bedrijven aan mee met OIP in Oudenaarde als belangrijkste industriële partner.
Klik hier voor meer informatie over NOMAD.
De verwachtingen voor de komende Europees-Russische Marsmissies zijn alvast hooggespannen. 'We staan op het punt een nieuw tijdperk te beginnen van de verkenning van Mars voor Europa en onze Russische partners', aldus ESA-directeur Alvaro Gimenez voor wetenschappelijke en robotexploratie.
