André Kuipers stand-by voor lancering Frank De Winne
ESA-astronaut Frank De Winne vertrekt woensdag voor zes maanden naar het internationale ruimtestation ISS. Net als alle astronauten heeft hij een back-up: iemand die tot vlak voor de lancering kan instappen als dat nodig is. Bijna heel Nederland kent hem. Hij vloog in 2004 al eens voor een korte missie naar het ISS en kan bijna niet wachten tot hij weer mag: André Kuipers.
André, het is al vijf jaar geleden dat je zelf in de ruimte was. Wat heb je al die tijd gedaan?
‘Als astronaut heb je allerlei taken. Helpen bij ruimtemissies van anderen bijvoorbeeld. Maar ook experimenten voorbereiden, apparatuur en procedures testen, contact houden met de wetenschappers en met de media. De laatste jaren heb ik intensief getraind als reserve voor Frank De Winne. Ik was veel bij NASA in Houston en in Sterrenstad, vlakbij Moskou. Ik heb ook getraind in Japan en ben regelmatig te vinden bij het Europese Astronauten Centrum in Keulen, de thuisbasis van het Europese astronautenkorps. Als astronaut ben je erg veel van huis.’
Een reserve moet tot het laatst kunnen instappen. Hoe werkt dat precies?
‘Als mijn collega Frank De Winne om één of andere reden niet kan vliegen, dan neem ik zijn plaats in. Het gebeurt in de praktijk af en toe dat een back-up vliegt. Zo werd de bemanning van mijn eerste vlucht drie maanden voor de lancering vervangen door reserves. In het Europese astronautenkorps is het nog nooit voorgekomen. Toch weet je nooit wat er kan gebeuren. Daarom staat er altijd een reserve stand-by.’
Jij bent dus helemaal klaar om te gaan?
‘Ik heb alle trainingen gevolgd die nodig zijn voor deze missie, dus in principe ben ik klaar om een half jaar naar de ruimte te gaan. Op dit moment zit ik, net als Frank, in quarantaine op de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan. We worden goed in de gaten gehouden door artsen en ander personeel.’
Hoe ziet jullie planning eruit, de laatste dagen voor de lancering?
‘We hebben vorige week alle procedures voor de lancering een keer doorgelopen. Pakken aan, de stoeltjes testen, werken met de nieuwe displays in de Sojoez capsule. Deze week doen we nog een aantal trainingen, zoals bijvoorbeeld de handmatige koppeling van de Sojoez met het ISS. We gaan de boeken voorbereiden met de exacte tijden voor de lancering, de koppeling en andere belangrijke momenten in de vlucht. Daarnaast staat een stukje PR op het programma. Praten met de media, handtekeningen zetten. En natuurlijk persoonlijke spullen inpakken.’
Dan sta je daar straks, te kijken hoe Frank gelanceerd wordt…
‘Ja. Ik hoop dat het mooi weer is. Bij zijn vorige lancering was het mistig en zag je de raket helemaal niet. Voor mij wordt het heel bijzonder. De vorige keer dat ik bij een Sojoez lancering was, zat ik er zelf in. Toen was ik alleen maar bezig met de procedures zoals we die hadden getraind. Ik besefte helemaal niet dat half Nederland over mijn schouder mee keek.’
Wanneer zien we jou weer met een grijns aan boord zitten, wachtend op de countdown?
‘Ik hoop in 2011. De laatste vijf jaar heb ik ontzettend veel getraind en de ongeschreven regel is dat de back-up de volgende missie vliegt. Ik ben er klaar voor om een zes maanden aan boord van het ruimtestation te wonen. Europa heeft nu zijn eigen laboratorium in de ruimte, Columbus. Voor een Europese astronaut is dat natuurlijk een fantastische plek om te werken…’
