Cluster-satellieten vieren vijfde verjaardag met nieuwe formatie
De vier satellieten van ESA's Cluster-missie hebben de grootste onderlinge afstand ingenomen sinds het begin van hun driedimensionaal onderzoek naar de magnetosfeer van de aarde.
De nieuwe samenstelling valt samen met de vijfde verjaardag van de missie en is bedoeld om, voor het eerst in de ruimtegeschiedenis, waarnemingen op verschillende schaal mogelijk te maken. Met één van de meest complexe ruimtemanoeuvres die ESA ooit heeft uitgevoerd, zijn drie van de satellieten op een onderlinge afstand van tienduizend kilometer gebracht. De vierde is duizend kilometer gescheiden van de derde.
De nieuwe constellatie is binnen twee maanden tot stand gebracht. Op 26 mei begon ESA's vluchtleidingscentrum ESOC (European Space Operations Centre), in het Duitse Darmstadt, met het herpositioneren. Op 14 juli is de operatie voltooid.
In de vijf jaar die de missie duurt, is de afstand tussen de Cluster-satellieten al vijf keer gewijzigd, variërend van honderd tot vijfduizend kilometer. Bij een gewijzigde grootte (maar gelijkblijvende vorm) van de Cluster-constellatie kan de magnetosfeer van de aarde op een andere schaal worden onderzocht.
Nu vliegen de Cluster-satellieten echter in een nieuwe, 'asymmetrische' formatie, waardoor middelgrote en grootschalige verschijnselen tegelijkertijd kunnen worden gemeten. Dat maakt Cluster tot de eerste missie ooit voor metingen op meerdere schalen. We kunnen nu zowel het verband tussen de meer kleinschalige kinetische processen van het plasma rond de aarde bestuderen, als de grootschalige morfologie van de magnetosfeer.
De kennis die we met Cluster hebben opgedaan over de magnetosfeer - het natuurlijke magnetische scherm dat onze planeet omgeeft en beschermt - heeft ons inmiddels meer inzicht gegeven in de invloed van de zonnewind op de natuurlijke ruimteomgeving van de aarde. Dat is ook relevant voor ons dagelijks leven. Want intense zonneactiviteit kan storingen veroorzaken in communicatienetwerken, energienetten en dataverbindingen op aarde.
Meer informatie:
Hermann Opgenoorth
ESA, Cluster Mission Manager
E-mail: hermann.opgenoorth @ esa.int
Philippe Escoubet
ESA, Cluster Project Scientist
E-mail: philippe.escoubet @ esa.int
