Miniantenne ziet verste uithoeken van het heelal
Het Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek SRON heeft samen met de TU in Delft een piepkleine antenne ontwikkeld die chemische stoffen in de diepste uithoeken van het heelal kan analyseren. De antenne, die niet groter is dan één vierkante micrometer (een duizendste millimeter), wordt gebruikt in het ruimte-instrument HIFI, dat SRON bouwt voor de ESA-satelliet Herschel. Herschel wordt in 2007 gelanceerd en onderzoekt het ontstaan van sterren en sterrenstelsels.
SRON-ruimteonderzoeker Brian Jackson promoveerde onlangs op de nieuwe terahertz-technologie, waarop de antenne gebaseerd is. ‘Eenvoudig gezegd, werkt de antenne net als een radio. Hij ontvangt zwakke trillingen uit het heelal en versterkt die met behulp van sterke trillingen die hij zelf maakt. Zo kunnen we de zwakke trillingen binnen een bereik brengen dat voor ons te onderzoeken is.’
Samenstelling van het heelal
De zwakke trillingen die de antennes opvangen, bevatten belangrijke informatie over de uithoeken van ons heelal. Wetenschappers kunnen twee dingen met deze gegevens. Ten eerste de chemische compositie bepalen van moleculen in bijvoorbeeld gas- en stofwolken in het heelal. En ten tweede iets zeggen over de omgeving van die moleculen: de druk, temperatuur en de snelheid waarmee ze bewegen. ‘Op deze manier proberen we iets meer te weten te komen over processen die in het heelal plaatsvinden’, aldus Jackson.
Ook buiten de ruimtevaart kan de supergeleidende miniantenne worden gebruikt. Bijvoorbeeld voor atmosferisch onderzoek met behulp van weerballonnen. En als ontvanger op de ALMA radiotelescoop, die door Europa en Amerika in 2009 op een vijfduizend meter hoge hoogvlakte in Chili wordt gebouwd.
