20 jaar geleden:
eerste missie van Spacelab
Twintig jaar geleden maakte het in Europa gebouwde ruimtelabo Spacelab zijn eerste vlucht met de spaceshuttle Columbia. De missie duurde tien dagen en ESA zette ermee haar eerste stappen in de bemande ruimtevaart.
Spacelab 1 werd met de Columbia gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center op 28 november 1983. Het ging om de de negende vlucht van een spaceshuttle (STS 9). De missie duurde 10 dagen, 7 uur en 47 minuten en daarbij toerde de Columbia 166 keer rond de aarde. Het ruimteveer landde op Edwards Air Force Base in Californië op 8 december 1983.
STS 9 was in veel opzichten een mijlpaal. Voor de eerste keer had de spaceshuttle een zeskoppige bemanning aan boord, waaronder de Duitse ESA-astronaut Ulf Merbold, de eerste niet-Amerikaan aan boord van een ruimteveer.
Een ruimtelabo in het laadruim van de shuttle
Verder was het ook de maidentrip van Spacelab, het eerst echte ruimtelaboratorium. Toen de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA in de jaren ’70 de spaceshuttle ontwikkelde werd duidelijk dat een faciliteit nodig was waarin tijdens een missie van de shuttle experimenten konden worden uitgevoerd.
In het kader van een overeenkomst met de NASA zou ESA een modulair opgebouwd onderzoekslaboratorium bouwen dat in het laadruim van de spaceshuttle moest passen. Spacelab werd gebouwd door een consortium van Europese bedrijven onder leiding van VFW-Fokker/ERNO (later MBB/ERNO) in Bremen.
Geen vakantietrip
Tijdens de missie van Spacelab 1 werden meer dan 70 wetenschappelijke experimenten uitgevoerd in diverse wetenschappelijke disciplines zoals sterrenkunde, zonne- en plasmafysica, onderzoek van de aarde, technologie, materiaalwetenschappen en life sciences.
Twee teams van bemanningsleden werkten om de beurt 12 uur, goed voor 24 uur wetenschappelijk onderzoek per dag. De vlucht van Spacelab 1 was niet bepaald een vakantietrip naar de ruimte…
Knowhow voor het internationaal ruimtestation
Spacelab zou tussen 1983 en 1998 maar liefst 22 keer een vlucht maken aan boord van de spaceshuttle. De experimenten die aan boord van Spacelab werden uitgevoerd hebben niet alleen een belangrijke bijdrage geleverd aan het wetenschappelijk onderzoek in de ruimte.
De kennis en de knowhow die ESA en NASA tijdens de Spacelabmissies opdeden leverden een belangrijke bijdrage tot het International Space Station (ISS), dat sinds 1998 in de ruimte wordt opgebouwd.
