Artemis tien jaar in de ruimte
De revolutionaire ESA-satelliet Artemis of Advanced Relay and Technology Misson is deze week tien jaar in de ruimte. Daarbij liet het ESA-grondstation van Redu in ons land zich niet onbetuigd.
Artemis betekende een doorbraak op het vlak van satellieten voor telecommunicatie in Europa. Artemis is onder meer belangrijk omdat de satelliet heel wat nieuwe technologie aan boord heeft, zoals de mogelijkheid om te communiceren via laserverbindingen en ionmotoren.
Nochtans begon het allemaal niet zo goed op 12 juli 2001. De bovenste trap van de lanceerraket bracht Artemis in een lage transferbaan rond de aarde, wat voor een 'traditionele' satelliet ongetwijfeld het definitieve einde had betekend.
Mission impossible
Maar door het combineren van de geavanceerde technologie van Artemis en unieke procedures om de missie te redden kon de vluchtleiding de satelliet langzaam maar zeker over een periode van 18 maanden in de bedoelde operationele positie brengen.
Men sprak toen over een mission impossble en ondanks beschadigde apparatuur aan boord van de kunstmaan kon Artemis toch belangrijke nieuwe technologie testen en tien jaar lang operationeel blijven.
Primeurs
Artemis zorgde tijdens de recuperatie van de missie voor heel wat primeurs.
Zo was er de eerste laserverbinding tussen satellieten in verschillende banen om de aarde.
Het was ook de eerste telecommunicatiesatelliet die uitgebreid geherprogrammeerd moest worden in een baan om de aarde.
En het was de eerste die ionenvoortstuwing gebruikte om langzaam naar zijn geostationaire baan om 36.000 kilometer boven de evenaar te drijven.
En er is nog meer. Door gebruik te maken van experimentele radioapparatuur konden opnamen, die de ESA-satelliet Envisat zowat 35.000 kilometer lager dan Artemis van de aarde maakte, bijna in real time en zeer snel naar klanten doorgestuurd worden.
Via een tweede laserverbindingen werd hetzelfde gedaan met de Franse satelliet SPOT 4.
Redu in actie
Artemis stond ook in voor communicatie tussen de vluchtleiding en de Europese ATV-ruimtecargo's (Automated Transfer Vehicle), toen die naar het internationaal ruimtestation ISS vlogen.
In 2008 speelde Artemis heel kort op de bal tijdens de missie van de eerste ATV Jules Verne. Toen viel het systeem van de Amerikaanse NASA uit als gevolg van de verwoestende orkaan Ike.
Het ATV-team in Toulouse en de collega's van het grondstation van Redu in de provincie Luxemburg in België kwamen heel snel in actie. Ze hadden zich amper enkele uren kunnen voorbereiden, maar konden gedurende de nacht van 11 september toch in contact blijven met het ruimtetuig.
Hoewel Artemis gevolgd wordt vanuit de faciliteiten van Telespazio in Fucino in Italy staat de Mission Control Facility van Redu in voor de planning van de dienstverlening naar gebruikers toe en het opvolgen van de verschillende instrumenten aan boord.
'Artemis heeft gedurende zijn volledig operationeel bestaan enorme diensten geleverd en de eindgebruikers zijn bijzonder tevreden', zegt Daniele Galardini, hoofd van het centrum in Redu en verantwoordelijk voor Artemis.
'De capaciteiten en de professionele aanpak van de teams in Fucino en Redu liggen aan de basis van de goede prestaties van Artemis.'
