Beelden uit de ruimte bestrijden rampen op aarde

Hij sprak op de jaarlijkse bijeenkomst van een internationaal netwerk dat zich bezighoudt met de integratie van informatietechnologie bij de bestrijding van rampen.

'ESA houdt zich met ruimteonderzoek bezig, maar niet alleen als een technische aangelegenheid', zei Briggs. 'Wij willen de ruimtevaarttechnologie exploiteren en de voordelen ervan naar de mensen toe brengen.' Briggs beschreef de bijdrage van de opnamen die ESA-satellieten van de aarde maken aan het International Charter on Space and Major Disasters, een internationale samenwerking om de technologie van aardobservatiesatellieten ten dienste te stellen van reddingswerkers en andere agentschappen die zich met burgerbescherming bezighouden.

Samen met ESA kwamen de Franse ruimtevaartorganisatie CNES, het Canadese CSA (Canadian Space Agency), het Indiase ruimtevaartagentschap ISRO (Indian Space Research Organisation) en het Amerikaanse NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) overeen beelden te leveren van een ware constellatie van satellieten waaronder RadarSat 1, SPOT, ERS 2, IRS, POES en GOES. Het Charter past in het kader van de conferentie Unispace III van de Verenigde Naties en ging in voege in november 2000.

'Het Charter stelt verschillende soorten diensten uit de ruimtevaart ter beschikking van agentschappen die zich met burgerbescherming bezighouden, waaronder gegevens van aardobservatiesatellieten, noodcommunicatiemiddelen en gegevens voor nauwkeurige plaatsbepaling en navigatie', vertelde Briggs. 'Op die manier zijn satellietgegevens vrij toegankelijk voor hulporganisaties.'

Rusland, China, Brazilië, Argentinië en Japan hebben al laten weten interesse te hebben om aan dit internationaal samenwerkingsprogramma deel te nemen. Het Charter is al 20 keer actief geweest bij noodsituaties zoals aardbevingen, olielozingen, aardverschuivingen en vulkanen. Om het systeem te activeren hebben geautoriseerde gebruikers de beschikking over een speciale telefoonlijn. Ze kunnen aldus de ruimte- en de erbij horende grondinfrastructuur mobiliseren. Onder deze geautoriseerde gebruikers bevinden zich reddingsorganisaties uit de landen waarvan de ruimtevaartorganisaties leden zijn van het Charter. Andere agentschappen zoals de UN High Commissioner for Refugees, kunnen hierbij een sleutelrol spelen.

De ondertekenaars van het Charter hebben al bij een hele reeks rampen (zowel van natuurlijke oorsprong als door de mens veroorzaakt) het leed helpen verzachten, waaronder:

• de ondersteuning van reddingsoperaties na een aardverschuiving in Slovenië bij de eerste activering van het Charter in november 2000
• de levering van opnamen van de aarde aan reddingsorganisaties na een reeks aardbevingen in El Salvador in januari en februari 2001 het opvolgen van olievervuiling bij de Galapagos-eilanden in januari 2001
• het maken en leveren van beelden van de aarde binnen 24 uur voor de burgerbescherming na overstromingen van de Maas in het noordoosten van Frankrijk (januari 2002)
• het in kaart brengen van lavastromen en het maken van kaarten om voedsel en medische voorzieningen te kunnen leveren en veilige ontsnappingsroutes te kunnen bepalen voor vluchtelingen na de uitbarsting van de Goma-vulkaan in de Democratische Republiek Congo in februari 2002

'Deze gevallen en de recente toename van het aantal oproepen om het Charter te activeren, wijzen duidelijk op een groeiende bewustwording van de beschikbaarheid en het nut van beeldgegevens vanuit de ruimte', zei Griggs. Hij gaf zijn commentaar aan de ongeveer 150 deelnemers aan de 5de jaarlijkse conferentie van het Global Disaster Information Network (GDIN) in juni in Rome. GDIN is een internationale vzw die bestrijders van natuurlijke of technologische rampen helpt de informatie te vinden die ze nodig hebben. 'We zijn een vereniging van specialisten die betere manieren willen vinden om informatie te delen', aldus Larry Roeder van GDIN op de conferentie. 'De opdracht van GDIN bestaat erin de juiste informatie aan de juiste mensen op het juiste ogenblik te bezorgen.'