ESA title
Foton-M3 zal twaalf dagen rond de aarde draaien en dan terugkeren
Agency

Belgische instrumenten aan boord van capsule Foton-M3

19/09/2007 532 views 0 likes
ESA / Space in Member States / Belgium - Nederlands

Sinds vorige vrijdag 14 september 2007 draait een Foton-capsule in een baan om de aarde. Hij werd vanaf de kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan gelanceerd met een Russische Sojoez-raket. Aan boord bevinden zich drie instrumenten van Verhaert Space.

De onbemande Foton-capsules werden door de toenmalige Sovjetunie geïntroduceerd in 1985. Ze zijn gebaseerd op het ruimteschip Vostok, waarmee Joeri Gagarin in 1961 de eerste bemande ruimtevlucht maakte.

De Foton-M3-capsule zal 12 dagen in lage baan rond de aarde blijven vliegen om op 26 september te landen in Noord-Kazachstan of Zuid-Rusland. ESA maakt sinds 1991 gebruik van de Foton-missies om een aantal wetenschappelijke experimenten uit te voeren. Tijdens de laatste missies was ESA zelfs steeds de belangrijkste leverancier van instrumenten.

Van Biobox en Fluidpac tot Gradflex, Freqbone en SCCO

Deze animatie toont hoe een Foton-capsule na de lancering in een baan om de aarde komt
Deze animatie toont hoe een Foton-capsule na de lancering in een baan om de aarde komt

Verhaert Space is een Belgische Space System Integrator, gevestigd in Kruibeke. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwerpen en bouwen van kleine satellieten, subsystemen en wetenschappelijke instrumenten voor onderzoek in de ruimte. Sinds 2005 is het onderdeel van QinetiQ. Onder leiding van Verhaert werd onder meer de eerste made in Belgium satelliet Proba 1 ontwikkeld.

Verhaert Space is al sinds de eerste missies waarin ESA participeerde betrokken bij de ontwikkeling van instrumenten zoals de Biobox, die in 1992, 1995 en 1996 aan boord van een Foton vloog.

Vervolgens realiseerde Verhaert het grootste instrument dat tot op heden aan boord van een Foton vloog. Fluidpac was in 1999, 2002 en 2005 in de ruimte. Fluidpac staat voor Fluid Physics Facility en is een instrument voor wetenschappelijk onderzoek naar vloeistoffen in gewichtloze toestand. Het laboratorium werd ontworpen en gebouwd in opdracht van ESA door een Europees consortium, geleid door Verhaert Space.

Bouwend op deze ervaring is Verhaert Space nu opnieuw een partner voor ESA bij een aantal van de 14 ESA-instrumenten voor deze nieuwe Foton-missie. Verhaert werkte mee aan de realisatie van Gradflex en leidde de ontwikkeling van Freqbone en SCCO.

Diffusie-effecten in vloeistoffen

Lancering van de capsule Foton-M3 met een Sojoez-U-raket
Lancering van de capsule Foton-M3 met een Sojoez-U-raket

SCCO of Soret Coefficient in Crude Oils bevat zes experimentencellen van de ULB in samenwerking met de universiteit van Pau, zes van de Ryerson University in Toronto en nog eens zes van olie-exploitant Total, eveneens in Pau.

Het doel van de experimenten is het bestuderen van diffusie-effecten in vloeistoffen. Dit zou bij het aanboren van nieuwe olievelden moeten toelaten vast te stellen of het wel de moeite loont om het reservoir te gaan exploiteren.

Botontkalking in microzwaartekracht

Foton-M3 op de lanceerbasis Bajkonoer
Foton-M3 op de lanceerbasis Bajkonoer

Freqbone is een biologisch experiment dat de botontkalking van levende wezens in microzwaartekracht bestudeert. Voor het experiment vliegen twaalf stukjes levend koeienbot mee in. Ze zullen gedurende bijna twee weken in een toestand van gewichtloosheid verkeren.

Iedere dag wordt de helft van die botjes gedurende tien minuten belast met een trilling. De universiteit van Leuven ontdekte immers dat dit een effectieve manier kan zijn om botontkalking bij astronauten tegen te gaan bij toekomstige verre ruimtereizen. Na de terugkeer van de Foton-M3 zal de evolutie van het botweefsel in de belaste en onbelaste stukjes bot worden vergeleken.

Vloeistofexperimenten

Foton-M3 wordt klaargemaakt voor de lancering
Foton-M3 wordt klaargemaakt voor de lancering

Gradflex is een instrument dat twee vloeistofexperimenten bevat van onderzoekers uit Italië en de Verenigde Staten. In een toestand van gewichtloosheid wordt het moeilijk om vloeistoffen te manipuleren, een vlak vloeistofoppervlak te bekomen, de temperatuur te controleren enz… Met behulp van gesofisticeerde waarnemingsapparatuur kunnen de experimenten volledig automatisch verlopen.

naar een persbericht van Verhaert Space

Meer informatie

Frank Preud’homme
Verhaert Space
03/250.14.14
Frank.preudhomme@verhaertspace.com

Related Links