Conferentie in Brussel neemt het ruimteweer onder de loep
De zon en de ruimte houden onze hoogtechnologische planeet in de ban. De soms wel heel hevige driftbuien van onze ster worden 24 uur op 24 in de gaten gehouden. Vormt het zogenaamde ruimteweer een bedreiging? Van 5 tot 9 november bespreken wetenschappers van over heel de wereld het in Brussel.
Een weerbericht over de ruimte, zoals we kennen van het dagelijkse weerpraatje op radio en tv? Het lijkt futuristisch en fictie. Maar dat is het toch niet. Dagelijks worden voorspellingen en waarschuwingen van komende zonnestormen en uitbarstingen verspreid. Belangrijk, want ze hebben een niet onaanzienlijke invloed op onze aarde.
De zon en haar invloed op de aarde
Tijdens de vierde Europese Week van het Ruimteweer komen onderzoekers uit heel de wereld in Brussel samen om deze jonge wetenschappelijke discipline en de invloed ervan op onze planeet te bespreken.
Het onderzoek van de zon laat ons toe om het universum en de natuurwetten beter te begrijpen. Economie, klimaatstudies, inschattingen van gevaar van straling, zijn gebaat bij een doorgedreven studie van het ruimteweer.
Zo hebben een plotse en intense stralingsdosis afkomstig van de zon, geladen plasmawolken, een nooit aflatende zonnewind die over de aardatmosfeer waait, een negatief effect op satellieten en astronauten in de ruimte. Die kunnen bijvoorbeeld een fatale hoeveelheid straling oplopen als ze niet tijdig schuilen.
Het ruimteweer… daar houden we best rekening mee
Ver van ons bed? De zon beïnvloedt ook meer rechtstreeks het reilen en zeilen op onze blauwe knikker in de kosmos. Radiocommunicatie kan plots wegvallen, gps-systemen kunnen minder nauwkeurig werken, navigatiesystemen worden verstoord, pijpleidingen corroderen of elektriciteitscentrales kunnen stilvallen.
De luchtvaart moet grondig rekening houden met het ruimteweer. Een zonnestorm kan ernstige communicatieproblemen plots doen opduiken. En wie net tijdens een protonenstorm over de noordpool vliegt krijgt een extra stralingsdosis binnen.
Het ruimteweer is duidelijk een heet hangijzer. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA richtte er zelfs een internationaal panel van experts voor op. Ook de directeur van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB), onderdeel van de Pool Ruimte op het plateau van Ukkel, is lid van deze commissie.
Men is vooral begaan met de vraag hoe sterk de zonneactiviteit de komende jaren zal toenemen. ‘Het is voor bedrijven belangrijk te weten hoe hoog de volgende piek van de zonnecyclus zal zijn', aldus Dr. Ronald Van der Linden. 'Dit zegt immers iets over de frequentie en de intensiteit van de zonnestormen en de verstoringen vanwege het ruimteweer.’
ESA en het ruimteweer
Brussel zal nu gedurende een week het toneel zijn van nieuwe samenwerkingsverbanden tussen instellingen, personen en bedrijven die een brug slaan tussen wetenschap en toepassingen.
Tijdens de conferentie verwelkomt het Solar Influences Data Analysis Center (SIDC), dat deel uitmaakt van de Koninklijke Sterrenwacht, meer dan 200 gerenommeerde wetenschappers.
De organisatie gebeurt gezamenlijk door de Koninklijke Sterrenwacht, het Space Weather Working Team van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en de zogenaamde actie COST 724 (COST staat voor European Co-operation in the field of Scientific and Technical Research, Europese samenwerking op het vlak van wetenschappelijk en technisch onderzoek) van de Europese Commissie (EC).
De actie COST 724 wil naar eigen zeggen 'de wetenschappelijke basis ontwikkelen om het ruimteweer waar te nemen, in model te brengen en te voorspellen.' Het door de EC gefinancierde initiatief ging van start in 2003, toen men met ESA overeenkwam een gezamenlijk evenement te organiseren, waarbij gedurende een week samenwerking tussen verschillende gemeenschappen wordt aangemoedigd.
De bedoeling is alle mogelijke medespelers samen te brengen die te maken hebben met alle mogelijke aspecten van het ruimteweer, van onderzoekers tot dienstverleners en eindgebruikers. De conferenties bouwen verder op workshops over het ruimteweer, die ESA al sinds 1998 jaarlijks organiseerde in haar vestiging ESTEC in Noordwijk, Nederland.
Ook de derde Europese Week van het Ruimteweer in 2006 vond in Brussel plaats. Voor de edities van 2004 en 2005 was ESTEC gastheer. Deze bijeenkomsten zijn ondertussen uitgegroeid tot de belangrijkste gebeurtenissen op het vlak van het ruimteweer in Europa.
Informatie
SIDC
Koninklijke Sterrenwacht van België
Ringlaan 3
1180 Brussel
Ronald Van der Linden
02/373.02.49
Ronald.VanderLinden@oma.be
Petra Vanlommel
0474/59.22.23
Petra.Vanlommel@oma.be
