Agency

ESA wil met ESERO dichter bij onderwijs staan

11/07/2007 631 views 0 likes

ESA / Space in Member States / Belgium - Nederlands

Wetenschap en techniek. Té weinig jongeren kiezen voor een dergelijke loopbaan. Er zijn verschillende initiatieven om het probleem aan te pakken. Ook bij ESA. Een gesprek met Thomas Goethals, die in België voor het educatieve project ESERO verantwoordelijk is.

Het avontuur van de ruimtevaart kan een belangrijke pedagogische impact hebben op het onderwijs in Europa. ESA test op dit vlak momenteel het netwerk ESERO, kort voor European Space Education Resource Office. Dat wil educatieve initiatieven nemen en informatie en documentatie over ruimteonderzoek leveren. Samen met Nederland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk is België een pilootland voor het initiatief.

Het Belgische ESERO-kantoor is ondergebracht in het Planetarium van de Koninklijke Sterrenwacht van België op de Heizel en werd op 27 april officieel geopend. Thomas Goethals is sinds begin maart ESERO-verantwoordelijke voor Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel. Hij geeft meer uitleg.

Thomas Goethals (midden) naast België's eerste ruimtevaarder Dirk Frimout

Wat is de bedoeling van ESERO?

Vanuit ESA wil men dichter staan bij het onderwijs in de verschillende ESA-lidstaten. Dat wordt in alle landen verschillend georganiseerd. Het verleden heeft aangetoond dat men bijvoorbeeld niet zomaar educatieve brochures kan maken die dan in alle landen bruikbaar zijn.

Een leerkracht is bijvoorbeeld gebonden aan leerplannen en eindtermen. Als het materiaal daar niet aan beantwoordt, dan zal het allicht ook niet gebruikt worden.

Kan je een voorbeeld geven van dergelijke verschillen?

Momenteel wordt ESERO nog niet op Europees vlak gecoördineerd. Er zijn vier pilootlanden: België, Nederland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Maar bij ons in Vlaanderen staat bijvoorbeeld kosmografie in de leerplannen en dat is in Europa vrij uniek. Maar dan nog gaat dan slechts over een beperkt aantal lesuren en de aandacht gaat vooral naar sterrenkundige onderwerpen.

Waarom is België een pilootland voor ESERO?

België is al verschillende jaren bijzonder geïnteresseerd in space education. Het astronautencongres dat in 1998 in ons land plaatsvond ging daar bijvoorbeeld over. De afgelopen jaren waren er verschillende bijeenkomsten over dit thema. Het leeft dus wel bij ons.

Komt er vanuit officiële instanties steun?

Vanuit het Prins Filipfonds werd enkele jaren geleden een forum opgericht rond ruimtevaart en onderwijs. Dat heeft geprobeerd al wie in België bij space education is betrokken bijeen te brengen op een zo breed mogelijk niveau en te inventariseren wat er op het vlak van ruimtevaart en onderwijs bestaat. Er was ook een enquête over de interesse van jongeren voor wetenschap. Het bleek dat er vanuit het onderwijs toch heel wat interesse is. Er kwam ook een goede respons vanuit de betrokken ministeries.

Opening van het ESERO-kantoor in het Planetarium van Brussel in april 2007

Waarom zijn ruimtevaart en sterrenkunde zo belangrijk om jongeren tot een loopbaan in wetenschap en technologie te bewegen?

Ruimtevaart en sterrenkunde zijn geen doel op zich maar een belangrijk middel om jongeren kennis en vaardigheden aan te reiken rond wetenschappelijke thema's. Jongeren zijn in het bijzonder in deze thema's geïnteresseerd. Samen met de dinosaurussen is ruimtevaart in het basisonderwijs een ware hit. Ook jongeren in het secundair onderwijs zijn gefascineerd door de ruimte.

Overigens is er wel een interesse voor wetenschap, maar we moeten die levendig houden. Uiteindelijk willen we jongeren meer motiveren om technische en wetenschappelijke studies aan te vatten, want het aantal jonge mensen in dergelijke richtingen neemt alarmerend af. Voor een organisatie als ESA is dat belangrijk.

Hoe gaat dat aangepakt worden?

In een eerste fase wordt een studie uitgevoerd naar de visie, de troeven en de noden van alle betrokkenen, gaande van het onderwijs tot bezoekerscentra, de onderzoekswereld en de bedrijfswereld. De bedoeling is dat wij in een tweede fase van ons onderzoek een strategie uitbouwen. Ons pilootproject loopt tot eind 2008. Als het positief geëvalueerd wordt, dan zal het worden uitgebreid tot andere landen.

Er zijn wel heel wat verschillen tussen de landen onderling. In het Verenigd Koninkrijk is space education al behoorlijk ontwikkeld. Er zijn ook landen met een federaal systeem, zoals België, waar er binnen één land nog verschillen zijn.

Hoe staan de zaken in België?

België geeft van de kleinere ESA-lidstaten het meest uit aan ruimtevaart. Uit mijn onderzoek tot nu toe blijkt dat er rond ruimtevaart en onderwijs bij ons al heel wat bestaat. Sommige scholen konden aan mooie projecten deelnemen. Scholieren uit zes middelbare scholen kregen bijvoorbeeld vorig jaar de kans om aan boord van een vliegtuig parabolische vluchten uit te voeren en gewichtloosheid te ervaren.

Doordat sterrenkunde in de leerplannen staat zijn er ook subsidies voor een netwerk van volkssterrenwachten, die druk door scholen bezocht worden. Dat brengt een onderwerp als sterrenkunde dichter bij jongeren. We willen overigens niet alleen ruimtevaart benadrukken, maar ook alles wat ermee verwant is.

Komt ESERO niet in het vaarwater van anderen terecht?

Dat is niet de bedoeling. We willen gewoon bekijken welke goede projecten er al bestaan en die ondersteunen, zodat ze meer mensen bereiken. We kunnen ook een aantal zwakkere punten identificeren en daar samen met een aantal partners wat aan doen.

Het forum rond ruimtevaart en onderwijs van het Prins Filipfonds heeft met onder meer een inventaris van wat er al bestaat al heel veel nuttig werk gedaan. Ook vanuit organisaties als de Association for Astronomy Education (EAAE) krijgen we feedback.

Gaan jullie niet vooral mensen bereiken die sowieso al geïnteresseerd zijn in ruimteonderzoek?

Het is inderdaad belangrijk dat we heel veel nieuwe mensen bereiken. We gaan ons in dat opzicht zeker richten op de lerarenopleiding. En we zullen ook niet alleen materiaal aanreiken. Een deel van onze opdracht zal zeker het aanbieden van navormingen zijn.