En dan nu het weer op Mars…

Gedurende vier jaar moet Mars Express gegevens over het klimaat van Mars naar de aarde sturen. Zo kunnen de nieuwste computermodellen verbeterd worden. Mars Express zal nauwgezet wolken, mist, stormen en zandhozen op onze buurplaneet in de gaten houden en op zoek gaan naar aanwijzingen die de voorbije, huidige en toekomstige klimaatsveranderingen op Mars kunnen verklaren met het oog op toekomstige missies naar de Rode Planeet.

Nu al bekijken ESA-onderzoekers hoe toekomstige missies veilig en wel op Mars kunnen aankomen en welk weer astronauten er ooit moeten verwachten. Ze ontwikkelden een model van de circulatie in de Marsatmosfeer volgens dezelfde principes die ook bij de weersvoorspelling op de aarde worden gebruikt. Met de gegevens van Mars Express zullen de Martiaanse weerbulletins nog beter kunnen.

Bitterkoud

Deze winter zal het weer op Mars gelijken op dat van de aarde, maar het zal er kouder zijn. Mars Express zal koude en mistige ochtenden en koele nevelige namiddagen waarnemen.

Sommige wolken zouden uit kristallen van waterijs kunnen bestaan, maar de meeste bestaan uit koolstofdioxidekristallen, beter bekend als droog ijs.

De temperaturen maken een duik tot –125°C maar grote hoeveelheden sneeuw zijn niet te verwachten. Daarvoor is de atmosfeer niet vochtig genoeg. Geen witte kerst voor Beagle 2 dus…

Geen hittegolf

Een van de belangrijkste onderzoeksdomeinen van Mars Express is de circulatie in en de samenstelling van de atmosfeer van Mars. De instrumenten aan boord gaan ook zoeken naar water van juist onder het Marsoppervlak tot in de hoge lagen van de atmosfeer.

ESA-onderzoekers hopen dat ze water onder het Marsoppervlak zullen vinden en misschien een antwoord kunnen geven op de vraag of er ooit leven was op Mars.

Net zoals de aarde kent Mars ook zomers, maar vergeet een hittegolf zoals we onlangs in onze regionen op de aarde hebben meegemaakt. Denk op vakantie ook eens aan de toekomstige Marsreiziger. De temperaturen komen er nauwelijks boven het vriespunt uit en kunnen 's nachts een duik nemen tot -80°C, even koud als 's winters in Antartica op onze eigen planeet.

Gevaarlijk ruimteweer

Maar toch doen de zomertemperaturen het koolstofdioxide-ijs van de Martiaanse poolkoppen smelten en wordt de Marsatmosfeer tijdens de zomer dikker. De luchtdichtheid is dan te vergelijken met die in de atmosfeer van de aarde op een hoogte van 25 kilometer, waar alleen de hoogst vliegende onderzoeksvliegtuigen geraken.

Maar deze 'dikke' Marsatmosfeer is nog altijd veel te ijl om ons te beschermen tegen straling uit de ruimte - ultraviolet licht, X-straling, gamma-straling - en geladen deeltjes zoals protonen en elektronen. Op de droge en koude wereld die Mars is hoeven toekomstige vakantiegangers zich toch wel de nodige zorgen te maken in verband met het weer en ze zullen zich zeker moeten beschermen tegen het gevaarlijke 'ruimteweer'.

Oppassen voor de gezondheid

De aarde zit in een beschermend magnetisch schild - de magnetosfeer - maar Mars heeft geen globaal magnetisch veld om de planeet te beschermen tegen uitbarstingen op de zon en kosmische straling.

Protonen afkomstig van de zon vormen de grootste bedreiging voor mensen omdat ze moleculen ioniseren en die kunnen veel schade berokkenen wanneer ze door mensen heen gaan. Op lange termijn vormen ze een gevaar voor de gezondheid.

Het magnetisch veld van Mars verdween ongeveer 4 miljard jaar geleden en onderzoekers weten nog niet waarom. Sinds die tijd deed de zonnewind de Marsatmosfeer langzaam verdwijnen. Op dit ogenblik is de atmosfeer van Mars minder dan 1% zo dik als die van de aarde.

Gevaarlijke straling, zonnebrand… Mars is niet bepaald een echt veilige plek om op vakantie te gaan. Een paraplu is niet nodig, maar vergeet je Geigerteller niet!