Europa lanceert zijn eerste bevoorradingsschip – ATV Jules Verne – naar het ISS
ESA PR 15-2008. ATV Jules Verne is vanochtend met succes door een Ariane 5-raket in een lage baan om de aarde gelanceerd. Jules Verne is het eerste Automated Transfer Vehicle (ATV) van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Het is een nieuwe serie autonome ruimtevaartuigen, ontworpen om het internationale ruimtestation ISS te bevoorraden en afval mee terug te nemen.
De komende weken zal het voertuig manoeuvres uitvoeren op weg naar het ruimtestation, om daar uiteindelijk te koppelen en de lading vracht, brandstof, water en zuurstof te bezorgen.
De lancering vond plaats om 05:03 Nederlandse tijd vanaf het Guiana Space Centre, de Europese lanceerbasis in Kourou in Frans-Guyana. Voor deze vlucht was een nieuw type Ariane-5 nodig, de Ariane 5ES. Deze is speciaal aangepast om het voertuig van bijna 20 ton - meer dan twee keer zo zwaar dan de zwaarste last die Ariane 5 die tot nu toe heeft gedragen - in een lage baan om de aarde te kunnen lanceren. De Ariane 5 werd gelanceerd in een baan met een hoek van 51,6 graden ten opzichte van de evenaar en is uitgerust met een bovenste trap die opnieuw ontsteken mogelijk maakt.
Voor deze ongewone lanceerbaan was de plaatsing van twee telemetrie-volgstations nodig, een op een schip in de Atlantische Oceaan en een op de Azoren . De bovenste trap van de Ariane 5 voerde een eerste ontbranding van 8 minuten uit boven de Atlantische Oceaan en ging toen een zweeffase van 45 minuten in waarbij hij over Europa en Azië vloog, alvorens weer te ontsteken voor een circularisatie-ontbranding van 40 seconden boven Australië. De separatie van Jules Verne vond plaats om 06:09 Nederlandse tijd, binnen het bereik van een grondstation in Nieuw-Zeeland.
Het meest complexe Europese ruimtevaartuig ooit
O ATV ATV Jules Verne draait nu om de aarde in hetzelfde baanvlak als ISS, maar op een hoogte van slechts 260 km, terwijl het station zich op 345 km bevindt. Het voertuig wordt voortdurend gecontroleerd door het ATV Control Centre in Toulouse in Frankrijk. Het ATV Control Centre bevindt zich op het terrein van het Franse ruimteagentschap CNES en zal tijdens de hele missie zorgen voor controle op de vlucht in samenwerking met de ISS-missiecontrolecentra in Moskou en Houston. Na het demonstreren van veiligheidsmanoeuvres zal de ATV stapsgewijs manoeuvres uitvoeren om het ISS te kunnen ontmoeten. De eigenlijke koppeling staat gepland op 3 april, na het vertrek van NASA's Space Shuttle Endeavour.
De ATV Jules Verne, genoemd naar de beroemde 19e-eeuwse visionair en schrijver, is het grootste en meest complexe ruimtevaartuig dat ooit in Europa is ontwikkeld. Het combineert de functies van een autonoom vrij vliegend platform met een manoeuvreerbaar ruimtevaartuig en een ruimtestationmodule. Het is ongeveer 10 m hoog en heeft een diameter van 4,5 m. Bij de lancering woog het 19.357 kg. Het bevat een drukmodule van 45-m3, afgeleid van de module van het laboratorium Columbus, en een door Russen gebouwd koppelingssysteem dat vergelijkbaar is met wat wordt gebruikt op bemande Sojoez-capsules en het bevoorradingsschip Progress. Het is ongeveer drie keer zo groot als zijn Russische tegenhanger en kan ook ongeveer drie keer zoveel vracht bezorgen.
De ATV is ook het eerste ruimtevaartuig ter wereld dat is ontworpen om een automatisch koppeling uit te voeren, helemaal conform de zeer strenge veiligheidsbeperkingen die gelden voor bemande ruimtevaartactiviteiten. Het heeft zeer nauwkeurige navigatiesystemen en vluchtsoftware die veel complexer is dan bijvoorbeeld die voor Ariane 5.
