Frank De Winne over leven en werken in de ruimte

Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste antwoorden die Frank De Winne gaf over zijn vlucht en zijn verblijf aan boord van het International Space Station (ISS):

1. Over de plannen van India en China om mensen naar de maan te sturen:
• Dat zou fantastisch zijn. Hoe meer mensen naar de ruimte gaan, hoe meer we kunnen samenwerken bij de vreedzame verkenning van de ruimte.
• Competitie in de ruimte kan vooruitgang en ontwikkeling alleen maar stimuleren.
• Ik hoop dat competitie onze veiligheid niet in vraag stelt. De meeste ruimtevluchten gebeuren overigens in een samenwerkingsverband.
• Deze samenwerking is een van de meest interessante kanten van het beroep ruimtevaarder.

2. Over missies naar andere planeten:
• We moeten absoluut andere planeten verkennen!
• Het zal de nodige tijd vergen om dergelijke expedities te organiseren, maar we gaan niet naar de ruimte omdat dit gemakkelijk is!
• Ik ben ervan overtuigd dat we op een dag naar Mars gaan.

3. Over Europese autonomie op het vlak van bemande ruimtevluchten:
• Ik denk dat we een eigen manier moeten ontwikkelen om naar de ruimte te gaan. Dat betekent een grotere investering, maar op technologisch vlak kunnen we dit zeker realiseren.

4. Over de kosmodroom Bajkonoer:
• Die ziet er inderdaad wat verouderd uit, maar is nog zeer operationeel. Maar er zijn ook veel bouwvallige zaken.

5. Over zijn rol aan boord van het Sojoez-ruimteschip na de lancering, tijdens de koppeling met het station en tijdens de missie:
• Ik kon als boordingenieur mee de Sojoez besturen en voerde in het station meer dan 20 experimenten uit.
• Ik bereidde het ruimteschip voor op de koppeling met het station en probeerde goed te slapen om goed uitgerust te zijn voor de koppeling.
• Het moeilijkst was alle experimenten uit te voeren. Na de missie had ik interviews voor de televisie en voor de pers.

6. Over het leven aan boord van het ruimtestation en in de ruimte:
• In het begin was het leven moeilijk, maar mijn gezellen hebben mij goed geholpen en na enkele dagen was het fantastisch.
• Aan boord van het station was ik vooral verbaasd over het groot aantal instrumenten. Ik had geen benauwd gevoel want het station is zeer groot.
• Het ISS draait rond de aarde op een hoogte van 400 kilometer en gaf mij een grotere indruk dan ik had gedacht.
• Hoewel er in werkelijkheid geen 'boven' en 'beneden' is aan boord van het station kan men er wel onderscheid tussen maken, door de verlichting in het 'plafond'.
• De verstandhouding tussen de bemanningsleden - aan boord van het station zes mensen in totaal - was zeer goed. Ik kreeg veel hulp van mijn collega's.
• Er is nogal wat lawaai in het station, afkomstig van de ventilatoren voor de luchtcirculatie.
• De ruimte is pikzwart en tijdens de nacht zijn er heel veel sterren te zien. Buiten de aarde heb ik geen andere planeet in het bijzonder kunnen waarnemen.
• Ik heb mij geen moment verveeld tijdens mijn vlucht.
• Ik ben niet bang geweest, maar wel een beetje zenuwachtig.
• Men kan de risico's van een ruimtevlucht niet vergelijken met een vlucht met een F-16, maar ik maak wel liever een ruimtevlucht.
• Ik heb in de ruimte even goed geslapen als op de grond.
• Aan boord van het ISS spreekt men zowel Engels als Russisch.
• Te lang in de ruimte blijven is niet heel gezond. Er is veel sterkere straling dan op de aarde. In de ruimte krijg je meer straling dan iemand die in een kerncentrale werkt. Wij zullen voor dit probleem een oplossing moeten vinden.
• Er is geen gevaar voor een botsing met andere satellieten, omdat ze ver uit de buurt rond de aarde draaien.
• Mijn beste vriend tijdens deze missie was mijn commandant Sergej Zaljotin.

7. Over de boeiendste activiteiten aan boord van het ISS:
• Interessant om te zien was de heel dunne atmosfeer rond de aarde. Ik was heel erg onder de indruk van de broosheid ervan, terwijl zij ons toch altijd beschermt en het leven op de aarde mogelijk maakt.
• Boven in de ruimte begrijpt men pas goed hoe kwetsbaar onze aarde is. Het is noodzakelijk dat we de nodige beslissingen nemen om onze planeet zo goed als het kan te beschermen.
• In mijn vrije tijd stuurde ik e-mails naar vrienden, keek ik naar buiten en amuseerde ik me met de andere bemanningsleden.
• Het meest originele experiment aan boord van het station had te maken met de groei van sla en het verliep goed.
• Twee experimenten werkten niet, maar ze zullen in april opnieuw vliegen.
• Het leukste van de Belgische experimenten was Neurocog waarmee je in een virtuele wereld kan 'vliegen'.
• In de ruimte heb ik boven de atmosfeer niets bijzonders gezien.
• Het is echt aangenaam in de ruimte te leven, vrij rond te zweven en voor alle mensen op de aarde te werken. In het begin was het wel nogal zwaar.
• Ik heb de uitbarsting van de Etna gezien en dat was schitterend.
• Een onweer is één van de meest fantastische dingen om vanuit de ruimte te zien… Het is net een enorm vuurwerk zonder einde.
• België heb ik vanuit de ruimte niet zo goed gezien. We vlogen immers op een hoogte van 400 kilometer en met een snelheid van 28.000 kilometer per uur.
• Het mooist om zien zijn de koraalriffen in de oceaan.

8. Over het sensationele gevoel gewichtloos te zijn:
• Het was echt prettig om gewichtloos te zijn. Maar in het begin is het moeilijk op de juiste manier rond te zweven.
• Mijn massa in de ruimte bedroeg 62 kilogram.
• Het duurde vier tot vijf dagen alvorens ik de gewichtloosheid gewoon was.
• De gewichtloze toestand aan boord van het ISS is anders dan wat je ervaart tijdens een parabolische vlucht. In het ISS ben je immers permanent gewichtloos.
• Ik was bijzonder opgewonden tijdens de doortocht door de atmosfeer bij de terugkeer, mat ik was graag nog wat langer in de ruimte gebleven.
• Sinds mijn terugkeer op de aarde voel ik me goed.
• Tijdens mijn vlucht heb ik een versnelling tot 4g ondergaan.
• Ik heb geen enkel probleem op het vlak van mijn gezondheid ondervonden in gewichtloosheid. Ik ben niet misselijk geworden.
• In de ruimte ben je gewichtloos omdat je permanent rond de aarde 'valt'.
• Als men een ruimtewandeling maakt, volgt men de verplaatsing van het station omdat men zich in dezelfde baan rond de aarde bevindt.
• Een astronaut heeft tijdens een ruimtewandeling dezelfde snelheid als het station, hij wordt noch afgeremd door de atmosfeer, noch versneld. In de ruimte is er eigenlijk (zo goed als) niets.

9. Over noodsituaties:
• Die was er slechts één keer. Alvorens een beslissing te nemen, hebben we er met de vluchtleiding over gepraat.

10. Over zijn ruimtepak:
• Mijn ruimtepak bestaat uit verschillende beschermende lagen en woog ongeveer 10 kilogram, maar dat voel je niet in de gewichtloosheid van de ruimte.
• Het dient als bescherming bij een ongeluk in de capsule.
• In de ruimte duurde het ongeveer een kwartier om het aan te trekken.

11. Over het voedsel in de ruimte:
• Er zijn allerlei soorten smaken, zoals op de aarde: eieren, groenten, aardappelen…
• Het eten is niet slecht, maar toch niet zoals op de aarde. En er zijn geen frieten!

12. Over hoe je in de ruimte naar het toilet gaat:
• Dat is zoals op de aarde, behalve dat de WC is uitgerust met een afzuigsysteem.

13. Over de geneesmiddelen die men in gewichtloosheid neemt:
• Dit is een medische vraag van privé-aard waarop ik niet via het internet kan antwoorden.
• Ik ben niet echt ziek geweest, alleen in het begin een beetje duizelig.
• Het hart en de bloeddruk passen zich goed aan in de ruimte, maar er zijn wel problemen bij de terugkeer. Daarom zijn de medische onderzoeken zo streng.

14. Over de gesprekken met radioamateurs:
• Ik denk dat gesprekken met radioamateurs vanuit psychologisch standpunt zeer nuttig zijn.
• Mijn 'callsign' als radioamateur was ON1DWN, mijn persoonlijke naam op de aarde.

15. Over de terugkeer naar de aarde:
• De terugkeer door de atmosfeer is echt spectaculair!
• Tijdens de terugkeer ontstaat er een rode vuurgloed van plasma rond de capsule.

16. Over de belangstelling van zijn vlucht in België:
• Ik had niet verwacht dat er zoveel belangstelling in België zou zijn. Natuurlijk ben ik een beetje fier, maar er zijn zoveel mensen op de grond die de vlucht hebben mogelijk gemaakt.

17. Over een derde Belg in de ruimte:
• Daar weet ik nog niets over, maar heel lang zal dat ongetwijfeld niet duren.

18. Over de duur en de moeilijkheidsgraad van zijn opleiding:
• Mijn opleiding tot kosmonaut duurde anderhalf jaar. Maar daarvoor had ik ook al opleiding gehad.
• Voor mijn vlucht naar het ISS heb ik aan boord van een Russisch 'zero-g'-vliegtuig parabolische vluchten gemaakt. Ik heb niet met een Airbus gevlogen.
• Russisch leren was zeer moeilijk.
• De training loont echt de moeite, al duurt die zeer lang.

19. Over de selectieprocedure:
• Ik wilde al astronaut worden toen ik studeerde voor piloot en ingenieur op 20-jarige leeftijd. Toen zag ik de eerste vlucht van de spaceshuttle [op 12 april 1981].
• In het secundair onderwijs heb ik de richting wiskunde-wetenschappen gekozen.
• Om astronaut te worden hoeft men geen piloot te zijn, maar operationele ervaring als piloot is wel een hulp om het te worden.
• Het selectieproces duurt zeer lang en men moet bijzonder gemotiveerd zijn.
• Om naar de ruimte te kunnen gaan moet je een universitair diploma hebben, bijvoorbeeld doctor in de wetenschappen of ingenieur.
• Eerst ben ik door België gekozen, daarna door ESA. Hierover is alles te lezen op de site www.esa.int/odissea.
• Om astronaut te worden moet men een goede technologische en/of wetenschappelijke opleiding hebben gehad en verder gemotiveerd blijven en beetje bij beetje een plaatsje naar de ruimte veroveren.
• Op school had ik goede resultaten in wiskunde en natuurkunde, maar slechte punten voor talen.
• Er is geen verschil tussen kosmonauten en astronauten. De Russen noemen hun ruimtevaarders kosmonauten, de astronauten zijn de Amerikanen en de Europeanen.
• Hoewel er veel problemen opduiken bij bemande ruimtemissies, loont het de moeite astronaut te worden.
• Ook vrouwen hebben hun plaats in de ruimte. Zo was er onder mijn collega's in het ISS een Amerikaanse vrouw.

20. Over zijn loon als astronaut:
• Dit is hetzelfde loon als een ingenieur die voor ESA werkt.
• We doen dit werk niet om veel geld te verdienen, maar als dienst vaan de mensheid.

21. Over zijn familie:
• Ik heb drie kinderen die mij enorm gemist hebben.
• Ik leef graag in Noordwijk, maar mijn gezin woont in België in Sint-Truiden in de provincie Limburg.
• Mijn vrouw en kinderen waren niet ongerust na de mislukte lancering van een Sojoez-raket voor mijn vlucht. Ze waren zeer gelukkig dat ik mijn droom heb kunnen realiseren.

22. Over de souvenirs:
• Ik heb enkele persoonlijke objecten meegenomen naar de ruimte.
• Ik heb geen enkele souvenir van het ISS meegebracht en mijn ruimtepak is eigendom van de Russen.

23. Over de kostprijs van zijn missie, terwijl er op de aarde zoveel problemen zijn:
• Ruimtevaart is niet nutteloos. Het is een investering in de toekomst!

24. Over buitenaards leven en UFO's:
• Ik heb nog geen UFO's gezien. Ik geloof wel dat er buitenaards leven is maar ik geloof niet in UFO's.
• Na mijn vlucht ben ik er nog meer van overtuigd dat er elders leven moet zijn.

25. Over zijn toekomst als astronaut:
• Ik blijf verder werk doen in verband met mijn missie en ondertussen ben ik met iets anders begonnen in verband met het het Europees labo Columbus.
• Dit jaar ben ik betrokken bij de voorbereiding van de lancering van Columbus, die in 2004 aan het ISS wordt vastgekoppeld.
• Sinds mijn terugkeer vind ik dat ruimtevluchten nog interessanter zijn en dat er nog veel uitdagingen moeten aangegaan worden.
• Ik hoop binnen vijf jaar een nieuwe ruimtevlucht te kunnen maken.

26. Over zijn activiteiten na zijn vlucht:
• Ik moet de wetenschappen bij jongeren promoten, zoals tijdens chat-sessies.
• Ik zal mijn ervaringen ten dienste stellen van ESA en België.
• Op 30 maart neem ik deel aan de Dag van de Technologie.
• Tijdens de grote vakantie ga ik ongetwijfeld naar het Euro Space Center in België.
• Voor meer details kan men het EAC (European Astronaut Centre) contacteren via de site van ESA.
• In verband met onderscheidingen moet men ESA contacteren.
• Binnenkort verschijnt een boek over mijn leven en mijn vlucht [geschreven door Christian Du Brulle, journalist bij de krant Le Soir, Editions Labor, Brussel].