Rosetta ontwaakt uit 'slaapstand' voor ontmoeting met planetoïde

Rosetta is in maart 2004 gelanceerd en zal zijn eindbestemming pas in 2014 bereiken, na een reis van in totaal 6500 miljoen km. De afstand tussen de satelliet en de zon bij het naderen van de komeet zal ongeveer 600 miljoen kilometer of 4 AU zijn (1 AU of 1 Astronomische Eenheid staat voor 150 miljoen kilometer, de gemiddelde afstand tussen de aarde en de zon).

Rosetta is twee keer langs de aarde geslingerd en één keer langs Mars. Daar voerde hij swing-by's uit (door zwaartekracht geassisteerde manoeuvres) die de noodzakelijke versnelling gaven om de reis voort te kunnen zetten. De derde en laatste swing-by van de aarde staat gepland voor november 2009. De satelliet vliegt ook langs twee planetoïden die hij onderweg onderzoekt: (2867) Steins in september van dit jaar en (21) Lutetia in juni 2010. Als hij (2867) Steins in september nadert, heeft Rosetta ongeveer 3700 miljoen kilometer afgelegd. Hij is dan 2,1 AU van de zon verwijderd.

Na de laatste planetaire swing-by op 13 november vorig jaar ging Rosetta richting de planetoïdengordel die zich tussen de banen van Mars en Jupiter bevindt. Op 27 maart 2008 schakelde het ruimtevaartuig voor een periode van drie maanden naar zijn slaapstand. Helemaal slapen deed Rosetta natuurlijk niet. Maar sommige subsystemen werden tijdelijk uitgeschakeldom hun levensduur te optimaliseren (dit is pas het begin van de wetenschappelijke fase van de missie).

Volgende halte: Steins

Rosetta is op 5 september om 20:37 uur Nederlandse tijd het dichtst bij (2867) Steins, op een afstand van achthonderd kilometer. De satelliet schiet voorbij met een relatieve snelheid van 8,6 kilometer per seconde.

Als voorbereiding op de fly-by worden alle instrumenten in de maand juli gecontroleerd en getest. Tussen 4 augustus en 4 september voeren ruimtevluchtleiders een optische navigatiecampagne uit: Steins wordt visueel gevolgd door de camera's aan boord en de kennis van zijn baan, die is afgeleid van metingen vanaf de aarde, wordt verfijnd.

Het beste uit de fly-by halen

De observaties worden gebruikt om de relatief zeldzame planetoïde van het E-type (deze bestaat grotendeels uit silicaat en basalt) en diens omgeving te karakteriseren. En om Rosetta's instrumenten te testen. Het grootste deel hiervan is tijdens de fly-by actief.

De fly-by brengt Rosetta naar de grenzen van zijn ontwerp, vooral door de snelle rotatie van het ruimteschip op het dichtstbijzijnde punt. De manoeuvre is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de planetoïde in het gezichtsveld van de instrumenten blijft. Met dit in gedachten is op 24 maart 2008 tijdens de vlucht een volledige simulatie van de fly-by uitgevoerd. De tests waren een succes en bevestigden de kwaliteit van de satelliet.

Meer informatie:

Gerhard Schwehm, missieleider ESA Rosetta,
E-mail: Gerhard.Schwehm @ esa.int,

Rita Schulz, projectwetenschapper ESA Rosetta,
E-mail: Rita.Schulz @ esa.int,

Andrea Accomazzo, operationele manager satelliet ESA Rosetta,
E-mail: Andrea.Accomazzo @ esa.int