25 jarig jubileum ruimtevlucht Wubbo Ockels
De eerste Nederlandse astronaut Wubbo Ockels vloog op 30 oktober precies 25 jaar geleden naar de ruimte aan boord van de Space Shuttle Challenger. Samen met collega-bemanningsleden Ernst Messerschmid en Reinhard Furrer bracht hij Europa een aantal belangrijke mijlpalen in de ruimtevaart.
De missie, STS-61A, duurde van 30 oktober tot 6 november. De drie Europese astronauten waren als wetenschapper bij de vlucht betrokken en werkten samen met vijf NASA-astronauten. De missie houdt nog altijd het record van de grootste bemanning aan boord van een ruimtevaartuig tijdens een hele missie van lancering tot landing.
Het was de vierde missie van Spacelab, een door ESA ontwikkelde laboratoriummodule die precies in de laadruimte van de Space Shuttle paste. Maar het was de eerste missie waarbij die module werd bestuurd van buiten NASA’s missie controlecentra.
75 experimenten
In Europa heette de missie Spacelab D1, omdat Duitsland het management voerde vanuit Oberpfaffenhofen. Mission control was gevestigd in een controlecentrum van het DFVLR, de voorloper van het huidige DLR.
Wubbo Ockels was de tweede Europese astronaut en de eerste Nederlander in de ruimte. Een in Nederland geboren astronaut was er al wel. Lodewijk van den Berg vloog eerder in 1985 aan boord van een Space Shuttle, maar hij bezat inmiddels de Amerikaanse nationaliteit.
Tijdens de D1-missie werden meer dan 75 wetenschappelijke experimenten uitgevoerd. Onder meer op het gebied van fysiologie, materiaalkunde, biologie en navigatie. Bij de landing hadden Ockels, Messerschmid en Furrer 110 keer rond de aarde gecirkeld in ruim 168 uur.
Hoogleraar Duurzaamheid
Natuurkundige Wubbo Ockels werd in 1978 samen met Ulf Merbold en Claude Nicollier geselecteerd om te trainen voor de Spacelab missies. Hij begon zijn training in mei 1980 bij het Johnson Space Center in Houston en werd in augustus 1981 geselecteerd als reservebemanningslid voor de Spacelab 1 missie. Tijdens deze missie in 1983 was hij nauw betrokken bij de communicatie tussen het grondcontrolecentrum en de bemanning aan boord van de Shuttle.
Na zijn eigen ruimtevlucht in 1985 werkte Ockels bij ESA’s testcentrum ESTEC in Noordwijk. Hij ondersteunde en ontwikkelde activiteiten voor bemande ruimtevluchten. Later werd hij hoofd van ESA’s educatieafdeling. In 2003 werd de astronaut hoogleraar Duurzame Technologie bij de TU Delft.
Astronautencentrum
Ook zijn collega-bemanningsleden vervolgden hun carrière in eerste instantie in de ruimtevaart. Messerschmid werd directeur Ruimtevaartsystemen bij de Universiteit van Stuttgart en was later hoofd van ESA’s astronautencentrum EAC in Keulen. Furrer werd hoogleraar en directeur van het Institute for Space Sciences aan de Vrije Universiteit in Berlijn. Daarnaast was hij fervent vlieger. Furrer overleed in 1995 bij een tragische vliegtuigcrash tijdens een airshow in Berlijn.
