Betere belletjeswijn dankzij ruimtesensor
Liefhebbers van belletjeswijn kunnen op oudejaarsavond alvast profiteren van een technologie die wordt ontwikkkeld om toekomstige ruimtevaarders naar Mars van eten en drinken te voorzien. Freixenet, een van de producenten van de Spaanse mousserende wijn Cava, gebruikt tegenwoordig speciale, voor ESA ontwikkelde meetapparatuur.
Wijn wordt gemaakt door druiven te laten gisten. Bij de gisting onstaat alcohol en koolzuur. De alcohol blijft in de wijn, het koolzuurgas ontwijkt. Alleen bij nagisting van jonge wijn op flessen - de wijn moet dan nog wat onvergiste suiker bevatten - blijft het koolzuur dat zich dan ontwikkelt in de flessen. Zo ontstaat mousserende wijn.
“Juist omdat er nog nagisting moet plaatsvinden, is het voor de productie van mousserende wijn van het grootste belang de groei van de gistcellen onder controle te houden,” vertelt Pilar Urpi van de Spaanse Cava-producent Freixenet in Barcelona. “Tot voor kort moesten we uit elk fermentatievat telkens monsters nemen. Die moesten dan naar het laboratorium, waar vervolgens aantallen gistcellen onder de microscoop werden geteld. Dat was een omslachtige en tijdrovende methode. Maar dankzij de voor ESA ontwikkelde sensor is dat nu overbodig en weten we ieder moment hoeveel gist we hebben.”
Sensoren die de concentratie van gist in een fermenterende vloeistof vaststellen, registreerden altijd licht dat door de vloeistof werd geschenen. Maar metingen van de intensiteit van het door de vloeistof gedrongen licht worden onnauwkeuriger naarmate meer gasbelletjes en gistcellen in de vloeistof aanwezig zijn. De voor de Europese ruimtevaart ontwikkelde sensor omzeilt dit probleem. Om de hoeveelheid gist vast te stellen wordt niet langer meer gebruik gemaakt van lichtdoorlatende, maar van elektrische eigenschappen van de fermenterende vloeistof.
De sensor is ontwikkeld in het kader van ESA’s Melissa-project. Met Melissa, het Micro-Ecological Life Support Alternative, wordt nagegaan hoe voedsel, zuurstof en water kunnen worden gerecycled tijdens langdurige ruimtevaartmissies. In een van de compartimenten van de proefopstelling van Melissa controleert de sensor de fermentatie van ammoniak tot nitraat.
Bedrijven uit heel Europa nemen deel aan Melissa. NTE, een in Barcelona gevestigd berdrijf dat zich specialiseert in ruimtevaarttechnologie, ontwikkelde de sensor. “Altijd als we opdrachten voor ESA uitvoeren, ontwikkelen we wel iets nieuws,” vertelt projectmanager Jordi Evira van NTE. “Dat komt doordat de ruimtevaart eisen stelt die heel speciaal zijn. Als we iets nieuws hebben, kijken we altijd of er ook aardse toepassingen zijn. Zo kwamen we bij Freixenet terecht.”
Nu de eerste proeven dit jaar succesvol zijn verlopen, gaat Freixenet in ieder van de fermentatievaten een ‘ruimtesensor’ aanbrengen. Zo onstaat een optimaal gecontroleerd proces met als resultaat een perfecte kwaliteit van de mousserende wijn.
