Bossen staan centraal in Kopenhagen

Ontbossing is verantwoordelijk voor bijna twintig procent van alle uitstoot van broeikasgassen. Met dit nieuwe beleid zouden ontwikkelingslanden een grote bijdrage kunnen leveren aan de terugdringing van die uitstoot. In dit kader zetten de ontwikkelde landen hun handtekening onder een financieringsraamwerk ter waarde van enkele miljarden euro’s om het economisch aantrekkelijker te maken om tropisch regenwoud te behouden in plaats van te kappen.

Een sleutelrol voor Afrika

Vertegenwoordigers van plaatselijke, regionale en landelijke overheden, bedrijven, internationale ontwikkelingsorganisaties en inheemse gemeenschappen uit de regenwouden zijn tijdens COP15 in ruim 25 evenementen bijeengekomen om te bespreken hoe dit nieuwe beleid in praktijk kan worden gebracht.

Een van de meest in het oog springende evenementen richtte zich op het Congo Bassin, waar de tien lidstaten van de Commission des Forêts d’Afrique Centrale (COMIFAC, commissie voor de bossen in Centraal-Afrika) samenwerken om de regenwouden daar te behouden en duurzaam te beheren. Deze regenwouden vertegenwoordigen dertig procent van al het regenwoud in de wereld.

Het COMIFAC-evenement werd ondersteund door ESA, de Duitse Ontwikkelingsorganisatie, de Duitse Ontwikkelingsbank en andere internationale partners. ESA staat drie COMIFAC-landen (Kameroen, Gabon en Congo) bij door middel van GMES (Global Monitoring for Environment en Security) om observatiegegevens van de aarde in hun nationaal bos- en klimaatbeheerprogramma te integreren. Dit project wordt geleid door het Duitse bedrijf GAF dat zich bezighoudt met aardobservatie, en een samenwerking van internationale partners.

Tijdens het evenement hebben ministers uit Gabon, Congo en Congo-Brazzaville met de Duitse minister voor economische samenwerking en ontwikkeling het belang van deze nieuwe beleidsmaatregel benadrukt.

Dr. Wangari Matthai, internationale ambassadeur voor de bossen in Congo en winnaar van de Nobelprijs voor de vrede in 2004, sprak de vergadering toe en zei: “Ik vraag u allen om samen te werken en uw staatshoofd ervan te overtuigen dat COMIFAC een onafhankelijk financieringsmechanisme nodig heeft.”

Satellieten helpen bij de uitvoering

Directeur Gilberto Camara van de Braziliaanse ruimtevaartorganisatie INPE benadrukte dat satellieten een belangrijke rol spelen bij het observeren van bossen, waardoor ontwikkelingslanden dit nieuwe beleid in kunnen voeren. Camara is bovendien voorzitter van CEOS (Committee for Earth Observation Satellites). “We weten dat aardobservatiegegevens van levensbelang zijn voor onze planeet, maar ‘gegevensdemocratie' moet nog bij de grote massa bekend worden,” zei hij tijdens het ESA evenement voor klimaat.

CEOS ondersteunt de activiteiten van de Group on Earth Observations om de koolstofuitstoot in bossen te meten. Dat kan door satellietgegevens door te geven zodat ontwikkelingslanden hun eigen bos- en koolstofmeetsystemen kunnen ontwikkelen.

Het GMES-programma van ESA en de EU zijn nu al bezig een uitgebreide wereldwijde ruimte-infrastructuur op te zetten voor aardobservatie om dit nieuwe beleid te ondersteunen. ESA en EU-lidstaten hebben tot nu toe twee miljard euro geïnvesteerd om het GMES ‘ruimtecomponent’ te ontwikkelen, waaronder vijf satellieten van een nieuw type, genaamd Sentinel. Bovendien wordt er nog meer geïnvesteerd om ervoor te zorgen dat dit systeem de komende twintig jaar blijft functioneren en dat de gegevens gedurende die tijd beschikbaar blijven.

Dit vrije en open gegevensbeleid voor de Sentinel-missies dat onlangs door de ESA-lidstaten is goedgekeurd, zorgt voor een grote bijdrage aan de gegevensdemocratie en –transparantie, waar tijdens de COP15 om is gevraagd.