'Made in Holland' aan boord van ruimtelab Columbus
Het Europese ruimtelaboratorium Columbus staat klaar om gelanceerd te worden met Space Shuttle Atlantis. Spannende tijden voor het Nederlandse bedrijf Bradford Engineering, dat verschillende onderdelen voor Columbus bouwde.
De bijdrage van Bradford in Columbus is bescheiden, maar zeker niet onbelangrijk. Het bedrijf bouwde onder andere kleppen, ventilatoren en warmtewisselaars voor de experimentenrekken. En het ontwierp het ‘European Drawer Rack’, een Europees platform voor experimenten.
Maar het meest in het oog springt de Biological Glovebox (BGB), een transparante kast met daarin twee rubberen handschoenen waarmee astronauten experimenten kunnen uitvoeren in een volledig van de omgeving afgesloten ruimte. Dat is belangrijk bij proeven met vluchtige of gevaarlijke (biologische) stoffen.
Glovebox-specialist
Bradford bouwde in 1986 zijn eerste glovebox, destijds voor een ruimtelaboratorium aan boord van de Space Shuttle. Daarna volgden exemplaren voor andere Shuttlemissies en één voor het Russische ruimtestation Mir.
Aan boord van het internationale ruimtestation ISS zijn al twee gloveboxen van Bradford. De Microgravity Science Glovebox (MSG) staat opgesteld in het Amerikaanse laboratorium Destiny, maar zal uiteindelijk worden verplaatst naar ruimtelab Columbus. Dat geldt ook voor een draagbaar exemplaar dat nu nog in het Russische segment wordt gebruikt.
Dat het internationale ruimtestation na de Shuttlemissie in december drie Nederlandse handschoenenkasten telt is niet toevallig, zegt Patrick van Put, divisiemanager Space Systems en Components van Bradford Engineering: ‘Wij zijn het enige bedrijf in de wereld dat gloveboxen bouwt voor de ruimtevaart.’
Veiligheid
De grootste uitdaging bij het bouwen van de handschoenenkasten is de veiligheid. Twee niveaus van bescherming moeten voorkomen dat er gas of vloeistof uit de kast kan ontsnappen. De eerste is een luchtdichte behuizing, de tweede onderdruk. ‘Als er toch iets gebeurt dat niet zou moeten’, zegt Van Put, ‘dan zorgen filters ervoor dat alle lucht wordt schoongemaakt voordat het buiten de glovebox komt. In de praktijk is dit nog nooit voorgekomen, alle boxen hebben tot nu toe foutloos gewerkt.’
Van Put: ‘We doen veel meer dan alleen de hardware bouwen. We hebben ook een servicecontract voor onderhoud en reserveonderdelen. En we ondersteunen de voorbereiding van alle glovebox experimenten bij ESTEC.
ESA-astronauten Léopold Eyharts en Hans Schlegel maken deel uit van de bemanning. Meer informatie over de missie vindt u op http://www.esa.int/columbus
