Midden tussen de ruimtevaarthistorie en -actualiteit
Michel van Baal, voorlichter voor ESTEC is momenteel in Baikonoer met een groep journalisten om de lancering van Frank De Winne bij te wonen en doet verslag voor de Nederlandse pagina.
Baikonoer is met recht het echte hart van de glorierijke Russische ruimtevaart. Van alles druipt de historie af, als je er tenminste oog voor hebt. Het begint al goed, met de landing op het lokale vliegveld van Baikonour. Vanuit het vliegtuig heb je zicht op een flink aantal lanceerplatforms. Die lijken schijnbaar willekeurig over het eindeloze steppelandschap uitgestrooid. Zelfs de landingsbaan zelf heeft een ruimtevaart-historisch tintje. Als je tenminste weet dat op die landingsbaan ooit, in 1988, de Russische shuttle Boeran landde. Het was de eerste en enige vlucht ooit. Vanaf het vliegveld heb je zicht op de twee gigantische lanceerplatforms van Energia, de grootste Russische raket. Eenrgia werd slechts twee keer gelanceerd. Ze liggen er verlaten bij, herinneringen aan een raket die zo krachtig was dat niemand hem nodig had. En voor de goede orde: verder is er in de verste omtrek helemaal niets.
De bustocht leidt langs de Energia-platforms naar de lanceerbasis voor de Soyuz-raketten. Hier staat de Soyuz van Frank De Winne klaar. In de schemer is het een imposant gezicht. Het is een indrukwekkende ervaring. Niet alleen kijk je naar de raket die Frank overmorgen naar het station zal brengen. Je staat op de plek waar Joeri Gargarin ooit als eerste mens zijn reis naar de ruimte begon. Ook werd vanhier Spoetnik-1, de eerste satelliet, gelanceerd. Iets verderop ligt nog een Soyuz-platform. En dan huisvest de basis ook nog platformen voor Proton-, Zenit- en Tsyklon-raketten. De meeste platformen worden nog gebruikt. Van Baikonour vertrekken jaarlijks nog tientallen raketten.
Veel wordt echter ook niet meer gebruikt. Sommige gebouwen zijn in hele slechte staat. Bijvoorbeeld de hal waarin de Boeran en laatste Energia-raket lagen opgeslagen. Vorig jaar storte het dak in en dat is van buiten duidelijk te zien. En toch: als je er doorheen kijkt en weet dat die schuur daar gemaakt is van een stuk tank van een oude N1 maanraket, dan is dit een heel bijzondere plek.
Het hotel voor de journalisten is vlakbij. Het is een sober, maar modern hotel gelegen tegenover het beroemde kosmonautenhotel waar in de jaren ‘70 en ‘80 de astronauten de nacht voor de lancering doorbrachten. Daarnaast staan twee onogelijke huisjes. Het rechter is het huisje waar Gagarin sliep de nacht voor zijn historische vlucht. Er is een museumpje achter, dat vermoedelijk hoog scoort op de lijst van meest afgelegen musea in de wereld en vermoedelijk niet zo hoog op de lijst musea met de meeste bezoekers. We mogen het morgen bezoeken, en daar zie ik naar uit.
Morgen is ook de persconferentie met de astronauten, waar we Frank nog even voor zijn vlucht kunnen spreken. Hij slaapt in het nieuwe kosmonautenhotel, dat zich in de stad Baikonoer bevindt, een kilometer of vijftig hier vandaan. Als je bedenkt dat de lanceerbasis alleen al flink groter is dan de provincie Utrecht, is dat in feite om de hoek.
