Wetenschappelijke experimenten Missie DELTA: hoe zijn ze verlopen?
De meeste wetenschappers betrokken bij het onderzoeksprogramma van Missie DELTA konden na de veilige landing van Kuipers op 30 april direct aan de slag om te inventariseren of hun experimenten geslaagd zijn. Van een aantal experimenten is de wetenschappelijke data nog onderweg.
Volgens Marc Heppener, ESA’s hoofd Wetenschappelijk Onderzoek, zijn de meeste experimenten goed gegaan, maar waren er ook een aantal problemen: "Voor wetenschappelijke resultaten is het nog te vroeg, maar we hebben intussen een goed beeld hoe de experimenten zijn verlopen. Van alle Europese Sojoez-missies had DELTA duidelijk het meest ambitieuze wetenschappelijke programma. De natuurkundige, technische en medische experimenten hebben veelal uitstekend gewerkt, maar bij de biologische experimenten had men te kampen met technische mankementen. De educatieve experimenten, hoewel niet echt harde wetenschap, waren een groot succes".
Het lampenexperiment ARGES, waarbij de TU-Eindhoven en Philips zijn betrokken, is zeer veelbelovend verlopen. Volgens onderzoeker Kroesen van de universiteit zijn er duidelijk bruikbare gegevens verzameld die kunnen helpen bij het ontwerp van stabiel brandende kleine plasma-lampen, het doel van het experiment. "De eerste resultaten geven aan dat het flikkeren, een van de belangrijkste problemen, door de zwaartekracht wordt veroorzaakt. Dat kunnen we vermoedelijk met een beter lampontwerp ondervangen".
De uitvoering van het vest-experiment SUIT ging volgens plan, hoewel de uitvoering ervan voor Kuipers niet erg prettig bleek te zijn. Bij de uitvoering van het technologische experiment HEAT, over de warmteregeling in satellieten, functioneerde de koeling niet geheel naar behoren, waardoor het experiment slechts gedeeltelijk kon worden uitgevoerd. De apparatuur van HEAT is echter achtergebleven in het ruimtestation en er wordt onderzocht of het experiment op een later moment door de vaste bemanning kan worden herhaald. De uitvoering van het technologische experiment MOT en het aardobservatie-experiment LSO verliep volgens plan.
Ook de medische experimenten HEART, OLP, MUSCLE en MOP gingen zoals voorzien. Van het medische experiment CIRCA zijn nog niet alle gegevens mee naar beneden gekomen, dus de analyse daarvan loopt enige vertraging op.
Aan boord van ISS verzamelde Kuipers voor SAMPLE monsters van plaatsen waar veel bacteriën verwacht werden, om het verspreidingsgedrag van bacteriën te onderzoeken. De monsters zijn intussen verstuurd aan de onderzoekers van de universiteit Groningen voor analyse.
Problemen deden zich voor bij de biologische experimenten. Als gevolg van technische storingen in de apparatuur gingen de experimenten FLOW (over botgroei) en KAPPA (immuunsysteem) verloren. Ook TUBUL (over plantencellen) en ACTIN (over zoogdiercellen) hadden last van deze storingen, maar de onderzoekers verwachten toch enig resultaat uit de metingen. De uitvoering van het biologische experiment met wormpjes, ICE-first, was wel succesvol.
De precieze oorzaak van de problemen wordt momenteel onderzocht. Overwogen wordt om de huidige bemanning van het ruimtestation te vragen de achtergebleven apparatuur te onderzoeken om zo de oorzaak van de storingen te kunnen achterhalen. Meer informatie wordt verwacht in juni.
De educatieve activiteiten zijn zonder uitzondering zeer geslaagd. Hoewel niet echt hard wetenschappelijk vallen ze onder het wetenschappelijk programma. De uitvoering van de studentenexperimenten BugNRG en GraPhoBox verliep uitstekend, en ook het educatieve experiment VIDEO-3, waarbij astronauten een lesvideo opnemen, ging volgens planning. Groot succes was het kinderexperiment 'Seeds in Space' dat met meer dan 100.000 deelnemende kinderen de verwachtingen ver overtrof en landelijke bekendheid kreeg.
Meer inlichtingen:
Marc Heppener, Hoofd Wetenschappelijk Onderzoek ESA
071-565 5117
