Les 1: Wat is zwaartekracht?

Als je omhoog springt, kom je automatisch weer op de grond terecht. Appels en bladeren vallen van de boom en een glas valt kapot op de grond. Of heb je wel eens iets omhoog zien vallen? Door de zwaartekracht wordt alles naar de aarde toegetrokken.

Het woord zwaartekracht is afgeleid van het Latijnse woord “gravis”, dat zwaar betekent. De zwaartekracht is een gewichtige zaak! Hoe groter een voorwerp, des te groter is de zwaartekracht die daarop uitgeoefend wordt.

Op de maan is er ook sprake van zwaartekracht. Maar omdat de maan kleiner is dan de aarde, is de zwaartekracht op de maan minder sterk dan op aarde. Daarom is een astronaut die een sprong maakt op het maanoppervlak meteen ook kampioen verspringen; hij kan wel meer dan 10 meter ver springen!

Wat is nu precies de juiste definitie van zwaartekracht? Een natuurkundige zou hierop antwoorden, dat het één van de vier fundamentele natuurkrachten is, waardoor voorwerpen met een massa elkaar aantrekken. Maar dat klinkt misschien een beetje te ingewikkeld voor je.

In het heelal trekken alle lichamen die een massa hebben, elkaar aan. Het komt er eigenlijk op neer, dat ieder deeltje andere deeltjes aantrekt. Zelf besta jij ook uit deeltjes, dus dat betekent dat jij het klasgenootje naast je ook aantrekt! Heel zwakjes maar, hoor, je klasgenootje merkt daar niets van!

Maar we kennen de zwaartekracht vooral als de aantrekkingskracht van de aarde, waardoor voorwerpen naar het aardoppervlak vallen, zoals een appel, een blad of jij of je leraar!

De zon is vele malen groter dan de aarde, waardoor ze de aarde veel sterker aantrekt dan omgekeerd. Door deze aantrekkingskracht draait de aarde in een baan om de zon. Zo worden ook de andere planeten (zoals Uranus, Jupiter, Saturnus) door de zon aangetrokken en draaien ze in een baan om de zon. Samen vormen ze het zonnestelsel.