Ένα ειδυλλιακό ταξίδι στον κόσμο της επιστημονικής έρευνας!

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου ώρα 6 μ.μ. και ο "Δημόκριτος" άνοιξε πια τις πόρτες του. Αρχικά καταφθάνουν οικογένειες με μικρά παιδιά, μαθητές με τους δασκάλους τους ή σε παρέες καθώς και φοιτητές. Το προσωπικό που βρίσκεται στον κήπο δίνει οδηγίες στους επισκέπτες και τους κατευθύνει στο κεντρικό αμφιθέατρο όπου θα ξεκινήσει επίσημα η βραδιά. Λίγο μετά τις 6 και ενώ ο κόσμος προσέρχεται ακόμα στην αίθουσα μέχρι να την γεμίσει, ξεκινά η βραδιά με ένα μοναδικό καλωσόρισμα. Ο Paolo Nespoli, Ιταλός αστροναύτης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency, ESA) καλωσορίζει ταυτόχρονα σε Αθήνα και Frascati, στην αντίστοιχη "Βραδιά Ερευνητή" στο ESRIN τις εγκαταστάσεις της ESA στην Ιταλία, τους λάτρεις της επιστήμης μέσα από ένα βίντεο φτιαγμένο ειδικά για τη βραδιά αυτή.

Ο Paolo, κάλεσε το κοινό να ταξιδέψει μαζί του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στα πλαίσια της αποστολής MagISStra το 2010. Εντυπωσιακά στιγμιότυπα από την εκτόξευση του πυραύλου, το θερμό καλωσόρισμα από τα μέλη που ήδη βρίσκονταν στον Διαστημικό Σταθμό, ο τρόπος ζωής του στο διάστημα και οι μικρές δυσκολίες που αντιμετώπισε μέχρι να προσαρμοστεί, οι εργασίες που πραγματοποιούσε καθημερινά αλλά και η θέα της Γης από τα δικά του μάτια ήταν μερικές από τις εικόνες που έγιναν εμπειρίες για τους εραστές του διαστήματος και όχι μόνο.

Για τον Paolo Nespoli, δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει σε διεθνείς εκπαιδευτικές εκδηλώσεις, καθώς στο παρελθόν έχει επικοινωνήσει με ζωντανές συνδέσεις από το διάστημα, ενώ του αρέσει επίσης να έρχεται σε επαφή με ανθρώπους ανεξαρτήτου ηλικίας από όλο τον κόσμο απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με την ζωή στο διάστημα. Ένα πραγματικά ενδιαφέρον και  αληθινό βίντεο που προκάλεσε τη συγκίνηση και το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κόσμου. 

Η ESA και η συμμετοχή της Ελλάδας

Στη συνέχεια, τη σκυτάλη παραλαμβάνει ένα άλλο μέλος της οικογένειας της ESA, ο Δρ Μιχάλης Φούμελης ερευνητής στο Τμήμα Επιστήμης, Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Μέλλοντος στον τομέα προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης στο ESRIN. Το θέμα της παρουσίασης του, η ESA και η παρατήρηση της Γης από το διάστημα. Ο επιστήμονας της ESA, μέσα από την παρουσίαση του, εξήγησε στο κοινό τι είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος, ποιες χώρες συμμετέχουν, ποία η αποστολή του και ποια η συμβολή του μέχρι σήμερα στην εξερεύνηση του διαστήματος.

Η συμμετοχή της Ελλάδας στον οργανισμό ήταν για πολλούς μια έκπληξη καθώς αρκετοί ήταν εκείνοι που μέχρι τη βραδιά αυτή δεν γνώριζαν πως η Ελλάδα έχει ενεργή παρουσία σε ένα τόσο μεγάλο διαστημικό οργανισμό και μάλιστα με πολλά οφέλη για την εξέλιξη της εγχώριας έρευνας και των ερευνητών της μέσα από τις αποστολές και τα προγράμματα της ESA.

Οι ξεχωριστές εικόνες από τους δορυφόρους παρατήρησης της Γης της ESA καθώς και η χρησιμότητα τους σε εφαρμογές που επηρεάζουν την καθημερινότητας μας εδώ στη Γη, κράτησαν απερίσπαστη την προσοχή του κόσμου από τις πρώτες σειρές καθισμάτων του αμφιθεάτρου έως τους όρθιους που είχαν κατακλείσει το κεντρικό αμφιθέατρο.

Πολλοί ήταν εκείνοι που πλησίασαν τον Έλληνα επιστήμονα είτε για να τον συγχαρούν για την ομιλία του, είτε για να συνομιλήσουν λίγο μαζί του σχετικά με την έρευνα αλλά και την εμπειρία του να εργάζεται για έναν τόσο σημαντικό οργανισμό όπως η ESA. 

Οι εξερεύνηση της Γης μέσα από τα μάτια των δορυφόρων

Μετά το πέρας των ομιλιών, στους χώρους του "Δημόκριτου" στήθηκε ένα πανηγύρι της επιστήμης. Ο κόσμος συνέχιζε ακόμα να έρχεται και με τη βοήθεια των διοργανωτών οδηγούνταν στα θεματικά εργαστήρια που είχαν στηθεί σε κάθε γωνιά. Σε μια τέτοια γωνιά, στο κεντρικό κτήριο του "Δημόκριτου", λάμβαναν χώρα οι εκπαιδευτικές δράσεις της ESA με υπεύθυνο τον Δρ Φούμελη.

Ο Έλληνας ερευνητής έδειξε δορυφορικές εικόνες από την περιοχή της Ελλάδας εξηγώντας τα διαφορετικά είδη απεικονίσεων που μπορούν να μας παρέχουν οι διάφοροι δορυφόροι, οι οποίες και εντυπωσίασαν τα παιδιά. Στη συνέχεια παρουσίασε τα ειδικά εργαλεία επεξεργασίας δορυφορικών εικόνων για εκπαιδευτικούς σκοπούς που διαθέτει δωρεάν η ESA , τα οποία περιλαμβάνουν δορυφορικές εικόνες από τις διάφορες αποστολές της καθώς και ένα απλουστευμένο λογισμικό με το οποίο μπορεί ένας μαθητής να δει και να υλοποιήσει κάποιες βασικές επεξεργασίες των εικόνων αυτών, ώστε να εξοικειωθεί με τα εργαλεία που χρησιμοποιούν και οι επιστήμονες στην ESA για την έρευνα στην παρατήρηση της Γης. Αποκαλυπτικές ήταν  για τους μικρούς φίλους της τεχνολογίας οι εικόνες στις οποίες, μετά την επεξεργασία τους με το λογισμικό της ESA, κατάφεραν να διακρίνουν μόνοι τους τις πληγείσες περιοχές από τις πυρκαγιές του 2007 στην περιοχή της Πελοποννήσου.

Μεταξύ των μαθητών, άνθρωποι όλων των ηλικιών στάθηκαν να δουν και να ακούσουν με προσοχή τα όσα παρουσίαζε ο Δρ Φούμελης σε μια διαδραστική επίδειξη. Ο Έλληνας επιστήμονας συνομιλούσε διαρκώς με το κοινό, με τα παιδιά να συμμετέχουν με ιδιαίτερη θέρμη και τον ίδιο να απαντά σε ερωτήσεις και απορίες γύρω από τις διαστημικές αποστολές.

Ενθουσιασμός επικρατούσε όταν στο τέλος κάθε παρουσίασης ο κ.Φούμελης μοίραζε αναμνηστικές αφίσες της ESA με εικόνες καταγεγραμμένες από δορυφόρους, ενώ σε όσους εκπαιδευτικούς παραβρέθηκαν χάρισε το αναμνηστικό κιτ με τα εκπαιδευτικά εργαλεία της ESA. Ανάρπαστες έγιναν οι αφίσες που απεικόνιζαν το αποτύπωμα του κοσμικού υποβάθρου που κατέγραψε φέτος το παρατηρητήριο Planck της ESA, όσο και η αφίσα-εικόνα της Αθήνας όπως την κατέγραψε ο WorldView-2 της DigitalGlobe. Φυσικά όλοι προμηθεύτηκαν και τα ενημερωτικά φυλλάδια της ESA που βρίσκονταν στους πάγκους δίπλα από το χώρο που γινόταν η παρουσίαση. 

Μια ειδυλλιακή βραδιά φτάνει στο τέλος της

Η διοργάνωση πέτυχε τον στόχο της. Το κοινό γνώρισε περισσότερα για την ESA, τα οφέλη της συμμετοχής της Ελλάδας σε αυτή, τους ανθρώπους της, αλλά και τους χώρους που συντελείται η σύγχρονη έρευνα. Πλήθος κόσμου, πάνω από 5000 άτομα πέρασαν από το "Δημόκριτο" για αυτό το μοναδικό πανηγύρι της επιστήμης ξεπερνώντας κάθε προσδοκία. 

Δημόκριτος λίγο μετά τα μεσάνυχτα

"Δημόκριτος", λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Η "Βραδιά Ερευνητή" 2013 που φέτος γιορτάστηκε από κοινού σε Αθήνα και ESRIN πλησιάζει στο τέλος της. Υπό τις μελωδίες που τραγουδούν ζωντανά οι ερευνητές, οι τελευταίοι επισκέπτες παρατηρούν το γοητευτικό και άγριο σύμπαν μέσα από τα τηλεσκόπια στον κήπο, ενώ άλλοι κατευθύνονται σιγά σιγά προς την έξοδο μετά από ένα αληθινά ξεχωριστό ταξίδι στη γνώση. Τα παραδείγματα του Ιταλού αστροναύτη και του Έλληνα επιστήμονα επιβεβαιώνουν πως το διάστημα δεν είναι τελικά και τόσο μακριά και πως όλα τα όνειρα μπορεί να γίνουν πραγματικότητα.