ESA title
De <i>Airbus A300 ZERO G</i>, waarmee parabolische vluchten worden uitgevoerd
Agency

Scholieren uit secundair onderwijs kunnen gewichtloosheid ervaren

22/09/2005 839 views 0 likes
ESA / Space in Member States / Belgium - Nederlands

Het is heel belangrijk dat jongeren interesse hebben voor wetenschappen en denken aan een loopbaan als onderzoeker, ingenieur of technicus. Misschien willen ze wel in de ruimtevaart terechtkomen? De Euro Space Society organiseert samen met het Federaal Wetenschapsbeleid en ESA een originele wedstrijd voor de laatste klassen van het secundair onderwijs en hun leraars. Wie weet kunnen ze in juli 2006 aan den lijve gewichtloosheid ervaren tijdens een parabolische vlucht…

Wie wil er niet zweven zoals Kapitein Haddock, Kuifje en Bobby in Mannen op de Maan en een toestand van gewichtloosheid, of beter microzwaartekracht, ervaren. Het is dit verschijnsel dat de geliefkoosde drank van de Kapitein tot zijn grote frustratie tot een rondzwevende bol van whisky herleidde…

Parabolische vluchten

Op de aarde kan men gewichtloosheid ervaren tijdens zogenaamde parabolische vluchten met een vliegtuig. Die worden gebruikt om korte wetenschappelijke en technologische experimenten uit te voeren in microzwaartekracht, instrumenten te testen alvorens ze de ruimte ingaan, operationele en experimentele procedures te testen en om astronauten te trainen voor een toekomstige ruimtevlucht.

Telkens het vliegtuig een parabool uitvoert, ontstaat een periode van ongeveer 20 seconden van gewichtloosheid. Gedurende een volledige vluchtcampagne, die normaal bestaat uit drie vluchten, worden bij elke vlucht telkens ongeveer 30 parabolen gevlogen. Tijdens iedere parabool wordt de periode van 20 seconden verminderde zwaartekracht voorafgegaan en gevolgd door een periode van 20 seconden toegenomen zwaartekracht. Men 'weegt' dan bijna dubbel zoveel als normaal.

Unieke kans

Bij elke parabool ontstaat er 20 tot 25 seconden lang een toestand van gewichtloosheid
Bij elke parabool ontstaat er 20 tot 25 seconden lang een toestand van gewichtloosheid

De vzw Euro Space Society (de vroegere Euro Space Foundation) organiseert de wetenschappelijke wedstrijd Met je leerlingen in ZERO G in samenwerking met het Federaal Wetenschapsbeleid en ESA en met de steun van federaal minister van Wetenschapsbeleid Marc Verwilghen.

De leerlingen van het 5de en 6de jaar secundair en hun leerkrachten worden uitgenodigd om een wetenschappelijk experiment uit te werken (op hun studieniveau) waarbij het effect van microzwaartekracht wordt nagegaan.

Zes teams, elk bestaande uit vier leerlingen, een leerkracht en een peter (een student industrieel ingenieur) krijgen dan een unieke kans om hun experiment daadwerkelijk in microzwaartekracht uit te voeren aan boord van de Airbus A300 ZERO G, het laboratoriumvliegtuig voor parabolische vluchten. De vluchten gaan door in juli 2006 met een landing van de Airbus in Melsbroek.

Deze wedstrijd wordt georganiseerd met als doel de interesse voor wetenschap, wetenschappelijke carrières en wetenschappelijk onderzoek te stimuleren bij jongeren. De deelnemende leerlingen en leerkrachten kunnen rekenen op een passende wetenschappelijke begeleiding.

De wedstrijd loopt over een volledig schooljaar tot de eindfase in de loop van de zomer 2006, wanneer de leerlingen aan boord van de Airbus A300 ZERO G de experimenten zullen uitvoeren. De projectvoorstellen moeten voor 15 december 2005 ingediend worden.

De uitdaging

Rondzweven tijdens een parabolische vlucht!
Rondzweven tijdens een parabolische vlucht!

Fase 1: voorbereiding en voorstellen
Gedurende deze fase (van november tot december 2005) verrichten de leerlingen een studie over microzwaartekracht. Dit zou dan moeten leiden tot de uitwerking van een voorstel van een experimenteel onderzoeksproject dat gedurende de campagne van de parabolische vluchten uitgetest wordt. Deze voorstellen moeten voor 15 december 2005 ingediend worden. Begin januari 2006 wordt bekendgemaakt welke zes experimenten door de jury geselecteerd werden.

Fase 2: uitwerking en uitvoering van de experimenten
Van januari tot mei 2006 zullen de geselecteerde teams de nodige instrumentatie aanmaken, vertrekkend van klassiek labomaterieel. Logistieke en financiële steun wordt voorzien om de uitwerking op school mogelijk te maken. Daarenboven wordt aan de scholen voor industrieel ingenieur en aan bedrijven voorgesteld het peterschap van de teams op zich te nemen. De winnaars zullen bijgevolg kunnen rekenen op de expertise en de hulp van hun peters. De experimenten worden uitgevoerd in juli 2006 aan boord van de Airbus A300 ZERO G.

Fase 3: analyse en verspreiding van de resultaten
In de laatste fase van de campagne worden de leerlingen aangemoedigd om de verkregen resultaten te analyseren en wordt hen gevraagd een wetenschappelijk-technisch verslag op te stellen over hun ervaringen en hun resultaten.

Laat de verbeelding werken

De voorgestelde experimenten moeten uiteraard betrekking hebben op de ruimte, en/of de gewichtloosheid en op toepassingen van ontbreken van zwaartekracht in het dagelijkse leven. In de praktijk gaat het dus om wetenschappelijke experimenten op actuele domeinen voor de meest gevorderde ruimteamateurs, of om experimenten met pedagogische doeleinden. Die bestuderen bijvoorbeeld het effect van de zwaartekracht of het ontbreken ervan met betrekking tot fysische en/of scheikundige systemen die op school worden onderwezen zoals bijvoorbeeld een slinger, een chemische reactie…

Maar de wedstrijd hoeft zich niet uitsluitend tot deze domeinen te beperken. Leerlingen mogen gerust hun verbeelding laten werken. Zo kunnen leerlingen uit een hotelschool uitstekende projecten indienen over 'hoe een maaltijd aanpassen aan gewichtloosheid' of 'hoe voeding verpakken en aanbieden voor gebruik in gewichtloze toestand'. Leerlingen uit een kunstacademie zouden kunnen onderzoeken hoe vanuit ergonomisch standpunt meubilair aan de gewichtloosheid kan worden aangepast…

Deze experimentele benaderingen zijn complementair en laten een beter begrip toe, zowel van de impact van de gewichtloze toestand op onze benadering van het dagelijks leven, als van de aanpassing die noodzakelijk is om de mensheid toe te laten zich voor te bereiden op de toekomstige reizen in toestand van gewichtloosheid. Het project kan ook ingepast worden in het kader van de eindwerken van de laatstejaars.

Hoe inschrijven?

Alle voorstellen voor experimenten (samenvatting maximaal twee A4-bladzijden) moeten uiterlijk op 15 december 2005 bij de wedstrijdjury worden ingediend, uitsluitend via e-mail op het adres

euro.space.society@skynet.be

De inschrijving moet naast het projectvoorstel de volgende informatie bevatten: naam van de school, adres, gemeente, naam van de verantwoordelijke leerkracht, e-mail, graad en klas.

Praktisch

Studenten bezig met een project
Studenten bezig met een project

Parabolische vluchten worden beschouwd als testvluchten en daarom zijn er wel strikte voorwaarden om aan de vluchten te kunnen deelnemen: fysieke en medische geschiktheid (via een medisch onderzoek) en een minimum wettelijke leeftijd van 18 jaar in juli 2006. Meer informatie hierover en over toelatings- en beoordelingscriteria is te vinden in de links bij dit artikel.

Informatie

Meer informatie vind je op de website van ESA:
Student Parabolic Flight Campaign

Euro Space Society
Dhr. Camille Goossens
Montoyerstraat 1/43
1000 Brussel
euro.space.society@skynet.be

Federaal Wetenschapsbeleid
Mevr. Elke Delvoye
Wetenschapsstraat 8
1000 Brussel
space@belspo.be

Related Links