Getijden op Titan wijzen op verborgen oceaan

Access the image

04 juli 2012

De aarde staat bekend als de blauwe planeet omdat ze als enige wereld in ons zonnestelsel grotendeels bedekt is met water. Maar wetenschappers denken dat sommige natuurlijke satellieten, zoals Titan, de reusachtige maan van Saturnus, ondergrondse oceanen herbergen. Dat er onder het oppervlak van Titan water schuilgaat leiden we af uit de sterke getijden op deze maan.

Wie weleens aan zee is geweest, weet wat dat is: de afwisseling van eb en vloed twee keer per dag. Minder goed waar te nemen zijn de getijden die ervoor zorgen dat de aardkorst steeds een paar decimeter opzwelt en weer inzakt. Die getijden zijn het gevolg van de werking van de zwaartekracht van de maan en de zon op de aarde. Op Titan ontstaan de getijden op dezelfde manier. In dit geval is het de zwaartekrachtwerking van Saturnus die maakt dat de maan van vorm verandert tijdens zijn 16-daagse baan rond de planeet.

De vormverandering van Titan is ontdekt door het pad van de Cassini-sonde dicht langs het oppervlak van de maan zorgvuldig te volgen. Titan trok niet steeds op dezelfde manier aan Cassini. Het bleek dat de zwaartekrachtwerking - en dus ook de vorm - van de maan heel licht schommelde. Op het verste punt, wanneer de werking van Saturnus zwakker is, is Titan bijna rond, als een voetbal. Wanneer de maan het dichtst in de buurt van Saturnus is, is hij platter, als een rugbybal.

Daardoor ontstaan getijden die veroorzaken dat het oppervlak van Titan ruim tien meter op- en neer beweegt. Maar dat is wel veel meer dan je zou verwachten als de maan helemaal massief was. Die ontdekking wijst op een ondergrondse oceaan, misschien 250 kilometer diep, verborgen onder een ijskorst van zo'n 50 kilometer.

Ons Zonnestelsel