Zero-G vliegtuig helpt wetenschappers bij experimenten met de zwaartekracht!
Het Zero-G vliegtuig werd gebruikt om mensen en experimenten aan boord het effect van gedeeltelijke zwaartekracht te laten meemaken
21 juni 2018
Het International Space Station is een fantastisch laboratorium in de ruimte. Wetenschappers voeren daar experimenten uit terwijl ze gewichtloos zijn en doen allerlei nieuwe ontdekkingen! Maar hoe moet het nu als je een experiment doet waarvoor je niet gewichtloos, maar gedeeltelijk gewichtloos moet zijn? ESA, het Duitse ruimtevaartcentrum DLR en het Franse ruimtevaartcentrum CNES hebben daar samen een oplossing voor gevonden!
In plaats van de ruimte in te gaan, maakten ze gebruik van een heel bijzonder vliegtuig, de A310 Zero-G. In de lucht maakt de piloot van de Zero-G een buitengewone manoeuvre. Hij trekt heel scherp op en vermindert dan de druk. Daardoor maakt de Zero-G een grote boog in de lucht, alsof het vliegtuig met een katapult wordt weggeschoten! Als het vliegtuig over het hoogste punt van de boog gaat, komen alle passagiers en al het materiaal aan boord in een vrije val - dat is hetzelfde als gewichtloos zijn - die ongeveer 20 seconden duurt. Het vliegtuig valt daarna omlaag en het effect van de zwaartekracht komt terug. Het duurt maar kort voordat de piloot moet optrekken om het vliegtuig in de lucht te houden, en dan kan het hele spektakel opnieuw beginnen!
Om het effect te bereiken van een kwart, halve of driekwart hoeveelheid zwaartekracht, verandert de piloot de hoek van de vlucht omhoog, waardoor de Zero-G een andere boog maakt in de lucht. Deze techniek was nog niet eerder gebruikt, maar het werkt prima!
De drie ruimtevaartcentra werkten tijdens deze speciale vlucht samen aan verschillende experimenten. Bij een van de experimenten werd onderzocht wat het effect van gedeeltelijke zwaartekracht is op de werking van onze hersenen. Uit eerdere experimenten bleek al dat korte flitsen van gewichtloosheid zorgden voor meer bloedstroom naar de hersenen, waardoor ons brein beter werkt. Maar langere tijd gewichtloos zijn, heeft negatieve bijeffecten op onze hersenen. Zou er een goede middenweg bestaan met verminderde zwaartekracht? Dit is wat enkele wetenschappers aan boord onderzochten.
Een ander experiment ging over wortels van planten, en hoe die reageren op gedeeltelijke zwaartekracht. Uit experimenten aan boord van het International Space Station weten we dat planten zich verrassend snel kunnen aanpassen, maar we hebben meer informatie nodig om helemaal te begrijpen hoe de planten veranderen.
ESA-astronaut Alexander Gerst heeft gewichtloosheid geoefend tijdens een van deze speciale vluchten
Experimenten zoals deze zijn heel belangrijk als we astronauten naar de maan willen sturen, of zelfs naar Mars. Kunnen mensen langere tijd leven en werken terwijl ze gewichtloos zijn, of is er zwaartekracht nodig om ons gezond te houden? Het kweken van planten in de ruimte en op andere planeten is voor ons nodig om te kunnen overleven, dus we moeten ook weten hoe planten reageren op verschillende hoeveelheden zwaartekracht!
Stel je voor dat je een wetenschapper bent in de Zero-G. Kun je een experiment bedenken dat je zou willen uitvoeren? Zou dat experiment astronauten helpen om in de toekomst nieuwe werelden te verkennen?
Cool weetje: Het Zero-G vliegtuig kan elke drie minuten duiken om de zwaartekracht te verminderen, in totaal 31 keer per vlucht. Het lijkt wel een enorme achtbaan in de lucht, maar dan voor de wetenschap!
