Het Internationale Ruimtestation - André Kuipers beantwoordt vragen over het ISS

André Kuipers beantwoordt vragen over het ISS

Waarom kan je het ISS op zien lichten als je 's avonds in de lucht kijkt?
Alleen op bepaalde avonden kun je het ISS in Nederland zien, als het over ons land vliegt. Je kunt het ISS zien, omdat hij 400 kilometer hoog vliegt. We zitten op een bol, als wij net achter de horizon zitten, dan komt de zon net niet meer over de rand heen, maar als je heel hoog zit dan zie je de zon nog wel. Dus de zon schijnt nog steeds op het ruimtestation. Je kunt hem ook alleen maar zien rond een uur of tien 's avonds als de zon net achter de horizon zit. Als het voor ons donker is en je de sterren kunt zien. Net in dit grensgebied zo rond een uur of tien, wordt de zon nog net op de zonnepanelen weerkaatst.

Als je wilt weten wanneer het ISS zichtbaar is kijk dan op http://www.esa.int/seeiss

Waarom valt het ISS niet naar de aarde?
Omdat hij zo'n hoge snelheid heeft valt hij steeds voorbij de aarde. Als hij niet zou worden aangetrokken door de aarde zou hij in de ruimte verdwijnen. Hij wordt tegengehouden. Net als met emmers water die je met je armen ronddraait. Als je jezelf maar snel genoeg rond draait dan verlies je geen water. Zou je het loslaten dan …

Het gaat om het evenwicht tussen de snelheid om weg te komen en de aantrekkingskracht van de aarde. Het ISS valt om de aarde heen en daar heb je een bepaalde snelheid voor nodig en dat is ongeveer 28 000 kilometer per uur. Als je minder snel gaat, dan begin je terug te vallen naar de aarde.

Waarom moet het op een hoogte van 400 kilometer?
Omdat je daar geen lucht hebt en daar ook niet wordt afgeremd. Op aarde zou je het wel een tijdje volhouden maar zou je steeds brandstof nodig hebben. In de ruimte is dat niet nodig en hou je die snelheid ook.

Waarom is de lancering vanaf Baikonour en niet vanaf Schiphol?
Raketten vliegen altijd met een boogje met de aarde mee. De aarde draait van west naar oost en raketten vliegen met die richting mee. Je lanceert zo dicht mogelijk bij de evenaar want dan krijg je een zetje mee van de aarde. De draaisnelheid van de aarde is daar het grootste, namelijk 40 000 kilometer per dag dat is bijna een halve kilometer per seconde! Als je recht omhoog lanceert en de brandstof is op dan val je gewoon weer naar beneden. Je gaat dus vooruit springen. Spring je heel hard dan val je daarna steeds om de aarde heen.

Is het mogelijk om de ruimte in te gaan als je rijk bent?
Ja, als toerist. Even niet, maar als de shuttle weer gaat vliegen kan het. Dat kost je dan wel twintig miljoen dollar (= ongeveer 17 miljoen euro). In de verre toekomst zal het goedkoper worden, dan wordt ruimtevaart hetzelfde als luchtvaart en kun je gewoon een kaartje kopen. Het zou mij niks verbazen als één van jullie later de ruimte in gaat als toerist of als professionele astronaut. In de verre toekomst wordt het net zo gewoon als vliegen en dan kun je gewoon naar de maan en naar mars.

Waarom besteden we zoveel geld aan het ISS als er mensen doodgaan in Afrika?
Het is zo dat je om de mensen te helpen in Afrika zelf dingen moet ontwikkelen, moet ontdekken. Als we geen geld in de luchtvaart of radio's hadden gestoken, dan hadden we niet eens geweten dat er mensen doodgaan in Afrika en er ook geen voedsel heen kunnen brengen. Je moet ontwikkelen om daarmee het leven van iedereen beter te maken. Het is niet zo dat je anderen helpt als je zelf geen geld zou besteden aan ontwikkelen in je eigen land. Juist niet, want dan gaan de ontwikkelingen in je eigen land ook niet goed en kun je geen nieuwe producten ontwikkelen die anderen mensen kunnen helpen.

Ruimtevaart kan van belang zijn om bijvoorbeeld ziektes van gewassen op te sporen. Of om uit de ruimte te kunnen zien dat er ergens teveel bossen worden gekapt waardoor er vruchtbare grond wegstroomt. Of om scholen vissen op te sporen voor voedsel. Dat betekent dat ruimtevaart ook hulp biedt. Satellieten worden heel veel gebruikt door arme landen om te communiceren tussen bepaalde gebieden. Er zijn heel veel mensenlevens gered door ruimtevaart, doordat je orkanen kunt zien aankomen vanuit de ruimte.

Het Internationale Ruimtestation is één van de manieren om nieuwe technieken te ontwikkelen. Het is een bijzonder laboratorium waar onderzoek gedaan wordt dat ook op aarde gedaan kunnen worden, alleen heb je hier de omstandigheden die je niet op aarde kunt nabootsen. Experimenten leveren kennis op die we later weer kunnen gebruiken op aarde.

Internationale samenwerking

En het is een internationale samenwerking. Dat is ook heel belangrijk, want anders ruimtevaart niet mogelijk. Landen die vroeger oorlog voerden, of nog niet zo lang geleden, of die atoombommen op elkaar gericht hadden, die werken nu samen en dat is een goed voorbeeld voor andere landen. We hoeven geen oorlog te voeren we kunnen ook samenwerken.

Een voorbeeld is de techniek voor zonnepanelen die gebruikt kunnen worden in de Derde Wereld om energie te leveren aan ziekenhuizen daar. Je moet investeren in de toekomst om het voor iedereen beter te maken. Als we dat niet hadden gedaan, hadden we allemaal hongersnood geleden.