Vulkanen
Er zijn ongeveer vijftienhonderd actieve vulkanen, waarvan er elk jaar rond de vijftig uitbarsten. De meeste daarvan zijn te vinden rond de Stille Oceaan, in een gordel die wel de 'Ring van Vuur' wordt genoemd. Europa heeft zelf ook vulkanen die in de loop der eeuwen meer dan eens tot uitbarsting zijn gekomen. Denk maar aan de Etna en de Vesuvius.
Wereldwijd leven er ten minste 500 miljoen mensen in de buurt van een actieve vulkaan. Bij een uitbarsting kunnen de gebieden in de buurt bedekt raken onder een laag van as en gloeiend hete lava.
Velden en gebouwen kunnen er volledig onder bedolven worden. Er kunnen giftige gassen, wolken van gloeiende as of modderstromen vrijkomen waaraan geen ontsnappen mogelijk is. Gelukkig kunnen we nu terugvallen op satellietgegevens om na te gaan welke vulkanen het gevaarlijkst zijn.
ESA’s satellieten Envisat en ERS-2 bestuderen vulkanen op allerlei manieren. Camera's laten lavastromen en aswolken zien. Infraroodinstrumenten speuren naar hete lava die aan de oppervlakte komt.
Radars kunnen een vulkaan zien 'ademen', wat zich voordoet bij verplaatsing van gesmolten gesteente in het binnenste. Een zwelling van het oppervlak van maar een paar millimeter kan al wijzen op de opbouw van druk die voorafgaat aan een uitbarsting. Andere sensoren leggen gassen en deeltjes vast die de vulkaan uitstoot.
Met die gegevens in de hand kunnen we levens redden en de volgende uitbarsting voorspellen. En de kaarten die satellieten maken, zijn nuttig bij het reddings- en herstelwerk.
Laatst aangepast 19 januari 2011
