Powrót ostatniego ATV a przyszłość eksploracji kosmosu

Misja zakończyła się zgodnie z planem, około 18:04 czasu Greenwich (19:04 czasu środkowoeuropejskiego) zamykając jednocześnie cały program automatycznych statków transportowych (Automated Transfer Vehicle, ATV). Polegał on na obsłudze Stacji najbardziej zaawansowanymi statkami kosmicznymi, jakie wyprodukowano w Europie. Począwszy od 2008 r., w ciągu 6 lat wystrzelono 5 takich pojazdów.

Pięć statków ATV dostarczyło na ISS ponad 31,5 tony zapasów i wyposażenia. Wielokrotnie służyły też do podnoszenia Stacji i do manewrowania nią w celu ominięcia kosmicznych śmieci.

Pojazdy ATV dowiodły wysokich możliwości europejskiego przemysłu kosmicznego w dziedzinie automatycznego dokowania, technologii niezbędnej w przyszłej eksploracji przestrzeni kosmicznej.

Ostatni ATV, nazwany na cześć belgijskiego badacza Georges’a Lemaître, został wystrzelony 29 lipca 2014 roku z europejskiego kosmodromu w Gujanie Francuskiej. Był najcięższym ładunkiem wyniesionym w historii rakiety Ariane 5.

Przed oddokowaniem załoganci Stacji załadowali ATV odpadkami, zwalniając cenne miejsce w tym orbitalnym ośrodku badawczym.

Europejski statek transportowy oddzielił się od ISS 14 lutego o godz. 13:40 GMT (14:40 CET) i samodzielnie wszedł na bezpieczną trajektorię opadania.

Inwestycja Europy w przyszłość załogowych lotów kosmicznych

Idea utworzenia ATV powstała w 1987 roku w trakcie prac nad koncepcją międzynarodowej stacji kosmicznej, mającej zastąpić rosyjską stację Mir. W 1994 roku ESA i Rosja dyskutowały o możliwości użycia pojazdu na potrzeby nowej stacji. Decyzję o budowie podjęto w październiku 1995, a rok później rozpoczęto prace projektowe.

Program ATV stanowił część umowy barterowej pomiędzy ESA a jej międzynarodowymi partnerami. Na jej podstawie ESA miała ponosić udział w utrzymaniu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej poprzez dostarczanie niezbędnego wyposażenia i urządzeń.

Statek stanowił część floty zaopatrzeniowej Stacji, na który składały się również rosyjskie Progressy i Sojuzy, japońskie H-II Transfer Vehicle i amerykańskie komercyjne statki Dragon i Cygnus.

Wiedza zebrana przy projektowaniu, budowie i użytkowaniu misji ATV była kluczowa dla udziału ESA w pracach nad projektem statków Orion. Zgodnie z założeniami agencji NASA,  mają one zabrać astronautów na Księżyc i dalej.

Partnerzy przemysłowi ESA rozpoczęli już budowę Europejskiego Modułu Serwisowego (European Service Module, ESM), będącego, z technicznego punktu widzenia, następcą ATV. ESM będzie istotnym modułem Oriona, który dostarczy mu podczas lotu testowego w 2017 roku zasilanie, powietrze i napęd.

„Osiągnięcia dokonane w programie ATV są dla nas powodem do dumy”, mówi Thomas Reiter, dyrektor operacji i lotów załogowych ESA.

„Projektowanie, budowa i eksploatacja pięciu ATV zakończyły się niezwykłymi rezultatami. Chcemy spożytkować zebrane doświadczenie i wiedzę w przyszłych misjach eksploracyjnych, wykorzystujących Europejski Moduł Serwisowy statku Orion”.