N° 37–2022: Eerste beelden van Webb-telescoop onthullen niet eerder gezien heelal
12 July 2022
Langverwachte waarnemingen wijzen in de richting van een schat aan nieuwe ontdekkingen
We staan aan het begin van een nieuw tijdperk in de astronomie nu de wereld een eerste indruk krijgt van op de volledige mogelijkheden van de James Webb-ruimtetelescoop van NASA/ESA/CSA. De eerste kleurenbeelden en spectroscopische data van de telescoop zijn vandaag vrijgegeven en laten een spectaculaire verzameling kosmische verschijnselen zien die tot nu toe ongrijpbaar waren.
De eerste waarnemingen van de Webb vertellen het verhaal van het verborgen universum in alle fasen van de kosmische geschiedenis, van naburige exoplaneten tot de verst verwijderde waarneembare sterrenstelsels in het vroege heelal en alles ertussenin.
“Vandaag presenteren we de mensheid een baanbrekende nieuwe weergave van de kosmos vanuit de James Webb-ruimtetelescoop - een weergave die de wereld nog nooit eerder heeft gezien,” vertelt NASA-administrator Bill Nelson. “Deze beelden, waaronder de verste blik die we ooit in ons heelal hebben kunnen werpen, laten ons zien hoe Webb antwoorden zal geven op vragen waarvan we niet eens wisten dat we ze moeten stellen; vragen die ons helpen een beter begrip te krijgen van het heelal en de plaats van de mensheid daarin.
“Het ongelooflijke succes van het Webb-team is een afspiegeling van datgene waar NASA het beste in is. We nemen dromen en verwezenlijken die ten behoeve van de mensheid. Ik kan niet wachten om te zien welke ontdekkingen we nog zullen gaan doen. Het team is pas net begonnen!”
“Met deze eerste beelden en spectra van de Webb vieren we de geweldige internationale samenwerking die deze ambitieuze missie mogelijk heeft gemaakt”, aldus Josef Aschbacher, directeur-generaal van ESA. “Ik wil iedereen die betrokken is geweest bij de ingebruikname van deze magnifieke telescoop en het leveren van deze ongelooflijke eerste producten van Webb bedanken dat ze deze historische dag mogelijk hebben gemaakt.”
De beelden en spectra van vandaag laten zien waartoe de vier allernieuwste wetenschappelijke instrumenten in staat zijn en bevestigen dat de waarnemingen die nog voor ons liggen een omwenteling teweeg zullen brengen in ons begrip van de kosmos en onze eigen oorsprong.
“Dit is het begin van een nieuw tijdperk van onze kijk op het heelal en van boeiende wetenschappelijke ontdekkingen met Webb”, verklaart Günther Hasinger, directeur Wetenschap bij ESA. “Aangezien we nu beginnen met de reguliere wetenschappelijke activiteiten, weet ik dat de Europese astronomische gemeenschap vol spanning wacht op de resultaten van de waarnemingstijd die ze met het eerste jaar Webb hebben gewonnen.”
“Het werken aan deze missie was een van de grootste hoogtepunten en meest bevredigende periodes in mijn carrière”, zegt Macarena Garcia Marin, Instrumentenwetenschapper bij MIRI ESA. “Mijn collega’s en ik zijn heel benieuwd wat de Webb kan doen en welke verrassingen ons nog te wachten staan met de ongekende combinatie van scherpte en gevoeligheid van de Webb.
De eerste waarnemingen van de Webb werden geselecteerd door een groep vertegenwoordigers van NASA, ESA, CSA en het Space Telescope Science Institute.
· SMACS 0723: Als we echt onze oorsprong willen begrijpen, moeten we teruggaan tot het begin van deze sterrenstelsels. In dit verre veld wordt een cluster van sterrenstelsels gebruikt om licht af te buigen en zo een van de verste sterrenstelsels te vinden die ooit zijn gedetecteerd. Dit beeld is slechts het prille begin van de mogelijkheden van de Webb voor het bestuderen van verre velden.
· WASP-96b: Door het bestuderen van andere planetenstelsels kunnen astronomen te weten te komen hoe typisch of atypisch ons zonnestelsel is. De Webb heeft watermoleculen ontdekt op een exoplaneet en gaat nu beginnen met het bestuderen van honderden andere stelsels om te begrijpen waar andere planetaire atmosferen van gemaakt zijn.
· Southern Ring: Vanaf de geboorte tot de magistrale dood als planetaire nevel kan de Webb de wegdrijvende schillen van stof en gas van oudere sterren verkennen die mogelijk ooit een nieuwe ster of planeet worden.
· Stephan’s Quintet: Sterren ontstaan uit en dragen bij aan enorme hoeveelheden gas en stof die rond sterrenstelsels draaien. Het stof ontwikkelt zich in de loop der tijd en de Webb kan naburige en dynamische op elkaar reagerende sterrenstelsels bestuderen om het stof in actie te zien. Wetenschappers kunnen nu een zeldzame en ongekend gedetailleerde inkijk krijgen in de manier waarop op elkaar reagerende sterrenstelsels ervoor zorgen dat in elk stelsel sterren worden gevormd en hoe het gas in deze sterrenstelsels wordt verstoord.
· Carina Nebula: Door met de Webb naar deze sterrenvormende regio en andere soortgelijke regio’s te kijken, kunnen wetenschappers de vorming van nieuwe sterren zien en het gas en de stof bestuderen waaruit ze zijn gemaakt.
De vrijgave van de eerste beelden en spectra van de Webb is de aftrap van Webbs wetenschappelijke activiteiten, waarbij astronomen uit de hele wereld de kans krijgen om met de vier instrumenten van de Webb alles waar te nemen van objecten in ons zonnestelsel tot het vroege heelal.
De James Webb-ruimtetelescoop werd op 25 december 2021 op een Ariane 5-raket gelanceerd vanaf Europa’s lanceerbasis in Frans-Guyana, Zuid-Amerika. Nadat de meest complexe en moeilijke uitrolsequentie in de ruimte was afgerond, onderging de Webb een maandenlang durende ingebruikname waarbij de spiegels nauwgezet werden uitgelijnd en de instrumenten werden geijkt voor de ruimte-omgeving en klaargemaakt voor de wetenschap.
De James Webb-ruimtetelescoop is 's werelds eersteklas observatorium voor ruimtewetenschappen. De Webb zal de mysteries van ons zonnestelsel onthullen, daarbuiten kijken naar verre werelden rond andere sterren en de mysterieuze structuren en oorsprong van ons heelal en onze plaats daarin onderzoeken. Webb is een internationaal programma dat wordt geleid door NASA en haar partners: ESA (Europese ruimtevaartorganisatie) en de Canadese ruimtevaartorganisatie.
De belangrijkste bijdragen van ESA aan de missie zijn: het NIRSpec-instrument: het MIRI optische tafel van het instrument; de levering van de lanceerdiensten; en personeel om de missie te ondersteunen. In ruil voor deze bijdragen krijgen Europese wetenschappers een minimumaandeel van 15% van de totale waarnemingstijd, net zoals voor de Hubble-ruimtetelescoop van NASA/ESA.
Meer informatie
Brochure: https://www.esa.int/About_Us/ESA_Publications/ESA_BR-348_Webb_Seeing_farther
Lanceringskit: https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/James_Webb_Space_Telescope_launch_kit
Meer informatie over ESA:www.esa.int
Meer informatie op de website van NASA:https://jwst.nasa.gov/
Beelden
Eerste beelden van Webb
Beelden van Webb
Webb-lanceringscampagne op Flickr
Beelden van Ariane 5
Reeks beelden om te drukken of te projecteren: https://www.esa.int/About_Us/Exhibitions/Webb ESA's fotobibliotheek voor professionals: https://www.esa-photolibrary.com/
Algemene voorwaarden voor het gebruik van beeldmateriaal van ESA: www.esa.int/spaceinimages/ESA_Multimedia/Copyright_Notice_Images
Voor vragen of meer informatie over beeldmateriaal van ESA kunt u rechtstreeks contact opnemen met spaceinimages@esa.int.
Video’s
Video’s van Webb
Animaties en opnamen voor professionals van Webb
Webb-lanceringscampagne B-rolls
ESA's videobibliotheek voor professionals: https://www.esa.int/esatv/Videos_for_Professionals
Algemene voorwaarden voor het gebruik van ESA-video’s: https://www.esa.int/spaceinvideos/Terms_and_Conditions
Voor vragen of meer informatie over video’s van ESA kunt u rechtstreeks contact opnemen met spaceinvideos@esa.int
Sociale media
Volg ESA op:
Twitter: @esa_webb, @esascience @esa
Instagram: @Europeanspaceagency, @esawebb
Facebook: @EuropeanSpaceAgency, @esawebb
YouTube: ESA
LinkedIn: European Space Agency - ESA
Pinterest: European Space Agency – ESA
Over de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA)
De Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) is Europa's toegangspoort naar de ruimte.
ESA is een intergouvernementele organisatie die in 1975 werd opgericht met de missie om de ontwikkeling van de ruimtevaart in Europa vorm te geven en ervoor te zorgen dat investeringen in de ruimte ten behoeve van de burgers van Europa en de wereld zijn.
22 lidstaten maken deel uit van ESA: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Slovenië, Letland en Litouwen zijn geassocieerde leden.
ESA is met vijf lidstaten van de EU een formeel samenwerkingsverband aangegaan. Canada neemt via een samenwerkingsovereenkomst aan enkele programma's van de ESA deel.
Door coördinatie van de financiële en intellectuele middelen van de leden kan ESA programma's en activiteiten opzetten die ver buiten het bereik van één enkel Europees land vallen. ESA werkt met name samen met de EU aan de tenuitvoerlegging van de programma’s Galileo en Copernicus en met Eumetsat voor de ontwikkeling van meteorologische missies.
Meer informatie over ESA vindt u op www.esa.int