ESAEducationΑρχικήΚαιρός και κλίμαΠαγκόσμια αλλαγήΦυσικές καταστροφές
   
παράκτια αλλαγή
Aνιχνευση αλλαγησ στο δελτα του δουναβη - ΕισαγωγηΠετρελαιοκηλίδες
Η αποψίλωση των δασών
Εθνικό Πάρκο Μπάρντια - ΕισαγωγήΛεκάνη του ποταμού ΚονγκόΚαταφύγιο ελεφάντων Κάμενγκ-Σόνιτπουρ - ΕισαγωγήΚιλιμάντζαροΑποψίλωση στην ΡοντόνιαΣιλόνγκ και Γκαουαχάτι - Εισαγωγή
πάγος
Ανάλυση παγετώνων με τη χρήση εικόνων ραντάρΑνταρκτική 2003Κλιματική αλλαγή και παγετώνεςΥποχώρηση παγετώνων στις ΆλπειςΡοή πάγου παγετώνωνΠαρακολούθηση παγετώνων στα ΙμαλάιαΤηλεπισκόπηση πάγου και χιονιού
Η αστικοποίηση
Κάιρο - εισαγωγήΚατμαντού - ΕισαγωγήΚόρδοβαΙμαλάιαΚοιλάδα του Κατμαντού - EισαγωγήΛάγος - εισαγωγή
βλάστηση
Προστατευόμενη περιοχή της Αναπούρνα - εισαγωγήΧαμένοι στις ΆνδειςΠροστατευόμενη περιοχή Νγκορονγκόρο (NCA) - εισαγωγήΕσωτερικό δέλτα του Νίγηρα - εισαγωγήΒλάστηση στη Λατινική Αμερική
 
 
 
 
 
printer friendly page
Londorosi entrance gate
Πύλη Londorosi
Βασικές Πληροφορίες - Εθνικό πάρκο όρους Κιλιμάντζαρο
 
Γεωγραφική θέση

Το εθνικό πάρκο και το προστατευόμενο δάσος καταλαμβάνουν ολόκληρο το όρος Κιλιμάντζαρο και τα γύρω ορεινά δάση. Βρίσκονται στα βόρεια της Τανζανίας, ανάμεσα στην πόλη Μόσι και τα σύνορα με την Κένυα. Το εθνικό πάρκο περιλαμβάνει ολόκληρο το όρος πάνω από τη γραμμή των δένδρων, και έξι δασικούς διαδρόμους που εκτείνονται κάθετα σε ολόκληρη τη ζώνη των ορεινών δασών.

Οι συντεταγμένες ολόκληρης της περιοχής είναι 2°50'-3°20'S, 37°00'-37°35'E.

Εμβαδόν επιφανείας

75353 εκτάρια, τα οποία περικλείει προστατευόμενη δασική περιοχή έκτασης 92906 εκταρίων.

Ημερομηνία και ιστορία εγκαθίδρυσης

Το όρος Κιλιμάντζαρο και τα γύρω δάση ανακηρύχθηκαν προστατευόμενη περιοχή κυνηγιού από τη γερμανική αποικιακή διοίκηση στις αρχές του 20ου αιώνα, και η περιοχή στη συνέχεια χαρακτηρίστηκε επισήμως ως προστατευόμενη δασική περιοχή το 1921. Αυτός ο χαρακτηρισμός έχει επικυρωθεί από τη νομοθεσία των επόμενων κυβερνήσεων. Τμήμα της περιοχής επαναχαρακτηρίστηκε εθνικό πάρκο το 1973 στην ανακοίνωση της κυβέρνησης με αριθμό 50. Περιλήφθηκε στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1989.  
 
Γεωλογία
 
Το Κιλιμάντζαρο είναι μια ηφαιστειακή μάζα της οποίας οι τελευταίες ενδείξεις σημαντικής δραστηριότητας σημειώθηκαν το Πλειστόκαινο. Δεν πρόκειται μόνο για τον ψηλότερο ορεινό όγκο της Αφρικής, με υψόμετρο 4.877μ επάνω από τις γύρω πεδιάδες και συνολικό υψόμετρο 5.895μ, αλλά επίσης ένα από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια του κόσμου, με συνολική έκταση της τάξης των 388.500 εκταρίων.

Το σύμπλεγμα ανήκει στην τεκτονική τάφρο της ανατολικής Αφρικής.

Υπάρχουν τρεις κύριες ηφαιστειακές κορυφές διαφόρων ηλικιών που βρίσκονται σε ανατολικό-νοτιοανατολικό άξονα, καθώς και αρκετοί μικρότεροι παρασιτικοί κώνοι. Στα δυτικά, η παλαιότερη κορυφή (Σίρα) φτάνει τα 3.962μ, παρότι έχει απομείνει μόνο το δυτικό και το νότιο χείλος. Τα υπολείμματα της βόρειας και ανατολικής παρειάς έχουν καλυφθεί από μεταγενέστερα υλικά από το ηφαίστειο Κίμπο, το οποίο οδήγησε στον σχηματισμό ενός σχετικά επίπεδου οροπεδίου που εκτείνεται σε περίπου 6.200 εκτάρια ανάμεσα στις δύο κορυφές. Η ακανόνιστη κορυφή του Μαουένζι που έχει κατακερματιστεί από τη διάβρωση βρίσκεται στα ανατολικά (με υψόμετρο στα 5.149μ).

Το Κίμπο, το πλέον πρόσφατο ηφαίστειο που ακόμη εμφανίζει σημάδια μικρής διαφυγής στο κέντρο, αποτελείται από δύο ομόκεντρους κρατήρες με ένα κοίλωμα στάχτης στο κέντρο. Το υψηλότερο σημείο στο όρος βρίσκεται στο νότιο χείλος του εξωτερικού κρατήρα, οι αντικριστές πλευρές του οποίου έχουν μεταξύ τους απόσταση 2 km.

Το Κίμπο ακόμη συγκρατεί μόνιμα ποσότητες πάγου και χιονιού (αν και η επιφάνεια που καλύπτεται έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια), και ο ένας παγετώνας κατεβαίνει σε απόσταση 4.500μ. Στο Μαουένζι επίσης διακρίνονται τμήματα ημιμόνιμων αποθέσεων πάγου, καθώς και σημαντικές συγκεντρώσεις χιονιού και πάγου σε εποχιακή βάση. Τα στοιχεία παλαιότερης περιόδου παγετώνων είναι εμφανή και στις τρεις κορυφές, ενώ μοραινικό υλικό εντοπίζεται ακόμη και σε υψόμετρο 3.600μ.
 
 
Climate diagramme for Moshi, which is located 831 metres above s
Κλιματικό διάγραμμα της πόλης Μόσι, σε υψόμετρο 831 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας
Καιρός και κλίμα
 
Το κλίμα του όρους Κιλιμάντζαρο χαρακτηρίζεται από δύο περιόδους βροχών, από Μάρτιο έως Ιούνιο και στη διάρκεια του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου.

Το κλίμα της περιοχής καθορίζεται από τις θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις, οι οποίες συνδέονται άμεσα με το υψόμετρο. Το Μόσι βρίσκεται νότια του Κιλιμάντζαρο και καταγράφει ετήσια βροχόπτωση 95,5 cm.

Οι βροχοπτώσεις στο Κιλιμάντζαρο διαφοροποιούνται με το υψόμετρο και τους ανέμους που φτάνουν από τον Ινδικό Ωκεανό. Η στέπα των Μασάι, νότια του Κιλιμάντζαρο καταγράφει ετήσια βροχόπτωση 50εκ. Φτάνει στο μέγιστο όριο των 300 cm. Ετησίως, στα 2.100 μέτρα στην κεντρική νότια πλαγιά.

Οι βροχοπτώσεις μειώνονται σε μεγαλύτερα υψόμετρα:

2100 m: 300 cm
2400 m: 270 cm
2700 m: 210 cm
3000 m: 150 cm
4000 m: 50 cm
5000 m: 25 cm

Το όρος Κιλιμάντζαρο αποτελεί πολύ σημαντική λεκάνη απορροής για την Τανζανία και την Κένυα. Τα υψηλά επίπεδα βροχοπτώσεων και οι εκτενείς δασικές εκτάσεις προσδίδουν στο όρος Κιλιμάντζαρο τη σημαντική του αξία ως λεκάνη απορροής. Περίπου το 96 τοις εκατό των υδάτων που ρέουν από το όρος Κιλιμάντζαρο προέρχονται από τη δασική ζώνη.

Τα ύδατα επίσης κατευθύνονται από τα δάση και τροφοδοτούν παραδοσιακά αρδευτικά συστήματα με αυλάκια. Τα αυλάκια αυτά παρέχουν νερό στα χωριά, ειδικά στις φυτείες καφέ και μπανάνας στις πυκνοκατοικημένες περιοχές στις νότιες πλαγιές. Η περιοχή αυτή έχει πληθυσμό που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο κατοίκους. Υπάρχουν επίσης σημαντικές πηγές, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στην περιφέρεια του Μόσι, όπως οι Κιγουαράμου, Νκοτίμα, Νκαμακόε και Νκγουκούντι.

Το όρος Κιλιμάντζαρο αποτελεί το μοναδικό και σημαντικότερο υδρογεωγραφικό στοιχείο της περιοχής, και η συγκράτηση υδάτων επηρεάζει τη μοναδική δυναμική των ημίξηρων εκτάσεων που το περιβάλλουν.
 
 
Χλωρίδα και πανίδα
 
Χλωρίδα

Η δασική ζώνη συνιστά τον σημαντικότερο βιότοπο του όρους Κιλιμάντζαρο ως προς το οικοσύστημα και την ποικιλότητα των ειδών. Στις νότιες πλαγιές, σχεδόν 740 είδη φυτών έχουν καταγραφεί μόνο από τη δασική έκταση, τα οποία αντιστοιχούν περίπου στο 50 τοις εκατό όλων των καταγεγραμμένων ειδών στις ζώνες βλάστησης των νότιων πλαγιών. Συνολικά μπορεί να υπάρχουν περισσότερα από 900 είδη στη δασική ζώνη και 2.500 είδη για το όρος στο σύνολό του.

Η ποικιλότητα της χλωρίδας στην προστατευόμενη δασική ζώνη φτάνει τα υψηλότερα επίπεδα σε υψόμετρο 1.900 m στη νότια πλαγιά (σχεδόν 300 είδη), ενώ η μεγαλύτερη ποικιλότητα αγγειωδών φυτών στις νότιες πλαγιές σημειώνεται στα 1.300 μέτρα, με 750 είδη περίπου.

Πανίδα

Μια πρόσφατη μελέτη κατέγραψε περίπου 140 είδη θηλαστικών στο όρος Κιλιμάντζαρο, αριθμός που ξεπερνά μακράν την ποικιλότητα που έχει καταγραφεί για το όρος Κένυα (Gathaara 1999). Μεταξύ αυτών, τα 87 είδη θεωρούνται αμιγώς δασικά είδη. Ο μαύρος ρινόκερος έχει πλέον εξαφανιστεί από την περιοχή, όπως πιθανότατα και τα είδη αντιλόπης reedbuck και klipspringer. Είκοσι τέσσερα είδη αντιλόπης έχουν καταγραφεί στην περιοχή, καθώς και 25 είδη σαρκοβόρων και 7 είδη πρωτευόντων. Το δάσος φιλοξενεί τον μεγάλο πληθυσμό κεφάλοφων του Άμποτ, οι οποίες αποτελούν απειλούμενο είδος σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν επίσης 25 είδη νυχτερίδας (Χειρόπτερα).
 
 
Λαός
 
Ο λαός των Τσάγκα κατοικεί στις χαμηλότερες νότιες πλαγιές του Κιλιμάντζαρο. Οι Τσάγκα καλλιεργούν μπανανόκηπους στην πρώτη δασική ζώνη, και χρησιμοποιούν καλλιέργειες καφέ ως πηγή εσόδων. Συχνά καλλιεργούν δύο είδη γης. Ψηλά στην πλαγιά του όρους υπάρχει η γη «kihamba» όπου χτίζουν τα σπίτια τους, καλλιεργούν μπανάνες και καφέ και διατηρούν τα κοπάδια τους. Στις χαμηλότερες πλαγιές ακριβώς επάνω από τη σαβάνα υπάρχουν πεδιάδες που χρησιμοποιούνται για ετήσιες καλλιέργειες, όπως αραβόσιτος, φασόλια και κεχρί, και βόσκουν τα κοπάδια.

Οι μπανανοφυτείες χρειάζονται τρία χρόνια μέχρι να αποδώσουν. Χρησιμοποιούνται ως τροφή, για την παρασκευή μπύρας και ως ζωοτροφή. Οι μίσχοι των μπανανόδεντρων είναι πολύ χυμώδεις και δίνονται ως τροφή στα κοπάδια. Έτσι εξοικονομείται ποσότητα νερού που θα έπρεπε να παρέχεται στα κοπάδια, αλλά αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μίσχοι μπανάνας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κάλυψη για τις καλλιέργειες του καφέ.

Η γη kihamba ανήκει στην οικογένεια. Μπορεί να τη μοιράζονται οι γιοι ή, σύμφωνα με παλαιότερο νόμο, το μεγαλύτερο μερίδιο να αποδίδεται στον νεότερο γιο. Αυτό ήταν σύνηθες, καθώς τα μεγαλύτερα παιδιά θεωρούνταν ότι είχαν καλύτερες πιθανότητες να δημιουργήσουν τη δική τους kihamba σε περίπτωση θανάτου του πατέρα.

Το αποτέλεσμα του εθιμικού νόμου κληρονομιάς και του τετραπλασιασμού του πληθυσμού ήταν να καταμεριστούν τα παλαιά μερίδια (περίπου 12-16 εκτάρια ανά οικογένεια) σε 1,6 εκτάρια κατά μέσο όρο. Πολλά μερίδια είναι πολύ μικρότερα. Ένα τυπικό μερίδιο έκτασης 1,6 εκταρίων στην περιφέρεια Μαράνγκου μπορεί να περιέχει περίπου 200 μπανανιές και 600 με 800 καφέ.
 
 
Τουρισμός
 
Ο συνολικός αριθμός τουριστών που αποπειράθηκαν να αναρριχηθούν στο Κιλιμάντζαρο υπερδιπλασιάστηκε από την περίοδο 1986/87 φτάνοντας περίπου τους 20.000 την περίοδο 1996/97.
 
 
Εικόνες Landsat
 
Εικόνες Landsat από το 1984 και το 2000 διατίθενται στο φύλλο εργασίας.

GIS Κιλιμάντζαρο

Ο Άντρεας Χεμπ, συνεργάτης ερευνητής στο τμήμα Φυσιολογίας των Φυτών του Πανεπιστημίου Μπεϊρέουθ της Γερμανίας μας παραχώρησε τη χρήση ενός GIS για το δάσος του όρους Κιλιμάντζαρο.
 
 
Λογισμικό επεξεργασίας εικόνας
 
Το λογισμικό επεξεργασίας εικόνας LEOWorks 3.0 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση δορυφορικών εικόνων. Το LEOWorks 3.0 είναι ένα σχετικά απλό εργαλείο, κατάλληλο για βασική ανάλυση των εικόνων.
 
 

 


Κιλιμάντζαρο
Εισαγωγή
Ασκήσεις
Ασκήσεις
Σύνδεσμοι
The World Factbook - TanzaniaUnesco World Heritage ListThreats to Mt. Kilimanjaro forests (UNEP study)Monitoring weather and climate from space
Eduspace - Προγράμματα
LEOWorks 3
Eduspace - Υλικό
Kilimanjaro.zip (7.4 Mb)Vegetation zones on Mt Kilimanjaro
 
 
 
   Copyright 2000 - 2014 © European Space Agency. All rights reserved.