Η Ελλάδα δημιουργεί το πρώτο εθνικό cluster για το διάστημα: si-Cluster

Οι τεχνολογίες, τα προϊόντα, οι υπηρεσίες και η καινοτομία στο si-Cluster

Βασισμένοι στην υψηλή ποιότητα και εκπαίδευση του εγγενούς επιστημονικού προσωπικού, σε συνδυασμό με την αποκτηθείσα εμπειρία στην ανάπτυξη διαστημικών προϊόντων και υπηρεσιών, τα μέλη του si-Cluster παρέχουν ανταγωνιστικές λύσεις όχι μόνο στην ευρωπαϊκή αγορά αλλά και στην παγκόσμια.

Η πλειοψηφία των ελληνικών εταιρειών, πανεπιστημιακών εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων, που δραστηριοποιούνται στην διαστημική τεχνολογία, εξάγουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, αναδεικνύοντας την ποιότητα, τα καινοτόμα χαρακτηριστικά και την ανταγωνιστικότητά τους.

Τα ενδιαφέροντα των μελών του si-Cluster περιλαμβάνουν: διαστημικές επικοινωνίες, τηλε-αισθητήρες, καθώς και εφαρμογές σχετικές με θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα όπως: παρακολούθηση του περιβάλλοντος, προστασία πολιτών σε καταστάσεις ανάγκης (π.χ.σεισμοί, πλημμύρες, φωτιές, κ.λπ.), εφαρμογές GIS, ασφάλεια συνόρων και ακτών, έξυπνα ηλεκτρικά συστήματα, έξυπνα και ασφαλή μεταφορικά συστήματα (θαλάσσιες, εναέριες, οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές), καθώς και νέα υλικά και εφαρμογές που σχετίζονται με το διάστημα.

Αναμένεται ότι οι συνεργατικές δράσεις που θα υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια θα ισχυροποιήσουν ακόμη περισσότερο και αποφασιστικά τους εμπορικούς και άλλους δεσμούς ανάμεσα στα μέλη του si-Cluster καθώς επίσης με νέους προμηθευτές και πελάτες.

"Σήμερα, περισσότερες από 30 χώρες έχουν αναπτύξει διαστημικά προγράμματα και έχουν δορυφόρους σε τροχιά, κυρίως για τηλεπικοινωνιακούς σκοπούς, ενώ διαπιστώνουμε ραγδαία αύξηση του ενδιαφέροντος για υπηρεσίες σχετικές με την παρατήρηση της γης. Σε αυτή τη φάση, θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολο για την Ελλάδα να αναπτύξει δικό της πρόγραμμα για το διάστημα, αφού αυτό θα απαιτούσε σημαντικές επενδύσεις. Τα κύρια εργαλεία που έχει η χώρα για να ασκήσει κάποια επίδραση στον τομέα αυτό είναι μέσω της ισχυρής συμμετοχής στις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, όπου πραγματοποιείται όλη η σχετική Ευρωπαϊκή έρευνα και ανάπτυξη καθώς και μέσω της ανάπτυξης ενός ισχυρού εθνικού cluster που θα συμβάλει στην εδραίωση της εθνικής στρατηγικής στον τομέα", αναφέρει ο Jorge-A. Sanchez-P,Υπεύθυνος Στρατηγικής και Οικονομικών του Corallia και Acting si-Cluster Manager.

"Με το si-Cluster, στόχος μας είναι να βάλουμε την Ελλάδα στο χάρτη των χωρών που αναπτύσσουν διαστημικές τεχνολογίες και εφαρμογές ώστε να προσελκύσει σημαντική ερευνητική και επιχειρηματική δραστηριότητα", καταλήγει ο κ.Jorge-A. Sanchez-P.

Το όραμα και οι στρατηγικοί στόχοι του si-Cluster

To create a world class cluster on space technologies and applications

Οι κύριοι στρατηγικοί στόχοι είναι:

• Η δημιουργία σε διεθνές επίπεδο μιας εικόνας βιομηχανικής και επιστημονικής αριστείας σε συγκεκριμένα τεχνολογικά πεδία.
• Η ανάπτυξη συγκεκριμένων προϋποθέσεων για την ανάπτυξη ανταγωνιστικής, καινοτόμας και διαφανούς οικονομίας. Αυτό υποστηρίζεται μέσα από την καινοτομία που έχουν να προσφέρουν οι διαστημικές τεχνολογίες και επενδύσεις από τον ιδιωτικό αλλά και τον δημόσιο τομέα.
• Η δημιουργία ενός μηχανισμού ευέλικτου και προσοδοφόρου ικανού να απορροφά, να διατηρεί και να ενισχύει το πνευματικό κεφάλαιο που αναπτύσσεται στην τοπική διαστημική βιομηχανία.
• Η πλήρης εκμετάλλευση των υπηρεσιών που παρέχει η σύγχρονη διαστημική τεχνολογία, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια των πολιτών. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες περιλαμβάνουν τον έλεγχο καταστροφών, την παρακολούθηση συνόρων, τις μετεωρολογικές προβλέψεις, τον έλεγχο οικολογικών καταστροφών, την πλοήγηση, τις τηλεπικοινωνίες, την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και υπηρεσίες με στόχο την μείωση του ψηφιακού χάσματος.
• Οι συνέργειες των συμμετεχόντων επιστημονικών και βιομηχανικών κοινοτήτων, έχοντας υπόψη τον ιδιαίτερο ρόλο κάθε κοινότητας στα διαφορετικά στάδια της αλυσίδας αξίας σε εφαρμογές που έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία για την βιομηχανία και επομένως για την εθνική οικονομία.
• Η συγχώνευση όλων των σχετικών διαστημικών προγραμμάτων των διαφόρων υπουργείων και κυβερνητικών οργανώσεων (π.χ. Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, Υπουργείο Μεταφορών, Υπουργείο Παιδείας, κ.λπ.) με στόχο οικονομίες κλίμακας και έμφαση σε συγκεκριμένα τεχνολογικά πεδία εθνικού ενδιαφέροντος.
• Η ανάπτυξη της σχετικής ερευνητικής κουλτούρας στην τοπική διαστημική βιομηχανία με στόχο την στενή παρακολούθηση των εξελίξεων σε τεχνολογίες και εφαρμογές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Tο si-Cluster σε αριθμούς

Τα μέλη του si-Cluster αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη μερίδα του ελληνικού ερευνητικού και βιομηχανικού ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας και εφαρμογών. Όλα τα μέλη είναι ελληνικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και ερευνητικά κέντρα με περισσότερα από 1000 στελέχη υψηλής εξειδίκευσης και κατάρτισης, εκ των οποίων το 35% κατέχει ανώτατο τίτλο σπουδών στον τομέα.

Η πλειοψηφία (59%) των μελών είναι Ανώνυμες Εταιρείες, το 9% είναι Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, το 14% είναι Ομόρρυθμες Εταιρείες ενώ τέλος το 18% έχουν άλλη νομική μορφή (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, αστικές εταιρείες). Το 28% των βιομηχανικών μελών είναι εταιρείες μεσαίου μεγέθους και το 72% είναι μικρές. Το 11% των βιομηχανικών μελών έχουν κύκλο εργασιών μεταξύ 10-50 εκατ. €, το 28% μεταξύ 2-10 εκατ. € και το 61% λιγότερο από 2 εκατ. €.

Η οικονομική κρίση είχε ένα σχετικά μικρό αντίκτυπο σε αυτόν τον βιομηχανικό τομέα σε σχέση με άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας καθώς καμία εταιρεία δεν έκλεισε, ενώ αντίθετα δημιουργήθηκαν μερικές νέες start-ups. Παράλληλα, οι εξαγωγές του συνεργατικού σχηματισμού αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία δυο χρόνια.

Έχουν αναπτυχθεί επίσης από τα μέλη του si-Cluster κάποια κοινά κανάλια πωλήσεων (το 28% των μελών) και έχουν οργανωθεί κοινά κανάλια προμηθειών (44%), πετυχαίνοντας οικονομίες κλίμακας. Η χρήση κοινών υποδομών και υπηρεσιών σε επιστημονικά πάρκα ή κέντρα καινοτομίας όπου συστεγάζονται μέλη της πρωτοβουλίας (28%) ενδυναμώνουν ακόμη περισσότερο τις συνεργασίες.

Η ιστορία του si-cluster μέχρι σήμερα

Το si-Cluster έκανε τα πρώτα του βήματα το 2008, μετά από μια κοινή προσπάθεια σημαντικού μέρους της Ελληνικής βιομηχανίας που δραστηριοποιείται σε αυτόν τον τομέα, με τη σύσταση της Ελληνικής Ένωσης Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), και ενδυναμώθηκε το 2009 με τη συνεργασία με το Corallia. Η πρωτοβουλία επεκτάθηκε γρήγορα, με στόχο πλέον την επέκταση της αλυσίδας αξίας στη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα.

Αριθμώντας 11 μέλη το 2011, σήμερα αποτελείται από 23 μέλη: 18 επιχειρήσεις, 2 πανεπιστημιακά εργαστήρια, 1 ερευνητικό ινστιτούτο, το Corallia και την ΕΒΙΔΙΤΕ, ενώ αναμένεται να γίνουν μέλη μέσα στο 2013 ακόμη 6 ακαδημαϊκοί φορείς.

"Με τη συμβολή και τη συνεργασία όλων των εταιρειών, ακαδημαϊκών φορέων και οργανισμών που συμμετέχουν στο si-Cluster, είμαστε πεπεισμένοι ότι θα συνεχίσουμε να διαδραματίζουμε σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας, κρατώντας το επιστημονικό προσωπικό στην χώρα μας και αναπτύσσοντας την οικονομία μέσω της ενίσχυσης της εξωστρέφειας. Παράλληλα η προσπάθεια αυτή αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στην ενίσχυση του ρόλου της εγχώριας βιομηχανίας στα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος αξιοποιώντας την Εθνική επένδυση που έχει γίνει τα προηγούμενα χρόνια αυξάνοντας το ποσοστό της γεω-επιστροφής (ESA geo-return)", δήλωσε ο Θανάσης Πότσης, Πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ).

Από το 2012, το si-Cluster έχει αναπτύξει, επίσης, σημαντικές συνεργασίες με το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, τις Εθνικές Υπηρεσίες Επιτήρησης των Συνόρων, το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας, την Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών, καθώς και με άλλα cluster στην Ελλάδα και διεθνείς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον τομέα.