Τηλεσκόπιο με "μάτια εντόμου" από την ESA θα εντοπίζει επικίνδυνους αστεροειδείς

Ως μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας να κυνηγήσουμε επικίνδυνα ουράνια αντικείμενα, όπως αστεροειδείς και κομήτες, η ESA αναπτύσσει ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο για νυχτερινές έρευνες του ουρανού.

Αυτό το τηλεσκόπιο είναι το πρώτο ενός μελλοντικού δικτύου που θα σαρώνει πλήρως τον ουρανό και θα εντοπίζει αυτόματα πιθανά νέα κοντά-στη-Γη αντικείμενα, ή NEOs (Near Earth Objects), για την μετέπειτα παρακολούθηση και έλεγχο από τους ερευνητές. 

Ωστόσο ένα δίκτυο παραδοσιακών τηλεσκοπίων θα ήταν περίπλοκο και δαπανηρό, λόγω του αριθμού που απαιτείται. Ακόμη, το σύστημα πρέπει να είναι σε θέση να ανακαλύπτει αντικείμενα πολλές φορές πιο αμυδρά από ότι μπορεί να αντιληφθεί το γυμνό μάτι. 

Ενώ δεν υπάρχει δίκτυο που να μπορεί να εντοπίσει όλα τα δυνητικά επικίνδυνα αντικείμενα, θα πρέπει, κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, να ανιχνεύει τα πάντα για διάμετρο περίπου 40 μέτρων σε τουλάχιστον τρεις εβδομάδες πριν από την πρόσκρουση.

Τηλεσκόπιο με μάτια μύγας

Η απάντηση είναι ένα νέο, ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο με παρατσούκλι «fly-eye» (στα ελληνικά «μάτι της μύγας»), που χωρίζει την εικόνα σε 16 μικρότερες υπό εικόνες ώστε να επεκτείνει το πεδίο της όρασης, παρόμοια με την τεχνική που εκμεταλλεύεται ο σύνθετος οφθαλμός μιας μύγας. 

Ο σχεδιασμός είναι αρθρωτός, και επιτρέπει την μαζική και τη φθηνότερη παραγωγή και το χαμηλότερο κόστος συντήρησης. Θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του πρωτοτύπου, ώστε να τοποθετηθεί από το πρόγραμμα της ESA Space Space Situational Awareness (SSA)  στις αρχές του επόμενου έτους. 

"Αυτή η νέα τεχνολογία είναι το κλειδί για το μελλοντικό δίκτυο παρατήρησης NEO," λέει ο λέει ο Gian Maria Pinna του τμήματος SSA.

Επιδόσεις που ισοδυναμούν με μεγάλο τηλεσκόπιο

Αυτά τα τηλεσκόπια παρατήρησης που εκμεταλλεύονται τις ιδιότητες του σύνθετου ματιού προσφέρουν απόδοση που αντιστοιχεί σε τηλεσκόπιο διαμέτρου 1 μέτρου, και παρέχει ένα πολύ μεγάλο οπτικό πεδίο: 6.7 ° x 6.7 ° ή περίπου 45 τετραγωνικές μοίρες. 6.7 ° είναι περίπου 13 φορές η διάμετρος της Σελήνης, όπως φαίνεται από τη Γη. 

"Τα νέα τηλεσκόπια θα παρέχουν την απαραίτητη ανάλυση για να καθοριστούν οι τροχιές των τυχόν εντοπισμένων αντικειμένων», λέει ο Gian Maria.

"Αν το πρωτότυπο επιβεβαιώνει την αναμενόμενη απόδοση, θα ανοίξει το δρόμο για την πλήρη προμήθεια και την εγκατάσταση του λειτουργικού του δικτύου των τηλεσκοπίων."

Αυτό το καλοκαίρι, η ESA υπέγραψε συμβόλαιο για περίπου € 1,000,000 με μια κοινοπραξία με επικεφαλής την CGS SpA (Ιταλία), η οποία περιλαμβάνει την Creotech Instruments SA (Πολωνία), την SC EnviroScopY SRL (Ρουμανία) και την Pro Optica SA (Ρουμανία) για το λεπτομερή σχεδιασμό του προηγμένου τηλεσκοπίου.

Αναμένεται ότι ο λεπτομερής σχεδιασμός θα ακολουθηθεί από αρκετές επιπλέον συμβάσεις με ευρωπαϊκές εταιρείες που αποτιμώνται έως τα € 10 εκατομμύρια για την κατασκευή και την εγκατάσταση του πρώτου πρωτοτύπου τηλεσκοπίου παρατήρησης.

"Η ανάπτυξη του πρώτου οπτικού αισθητήρα ειδικού για τις δραστηριότητες αναζήτησης και ανακάλυψης NEO της ESA είναι ένα θεμελιώδες βήμα προς τη συμβολή της Ευρώπης στην προστασία του πλανήτη μας από πιθανές συγκρούσεις με επικίνδυνα αντικείμενα", σημειώνει ο Nicolas Bobrinsky, επικεφαλής του προγράμματος SSA.

Σχετικά με το πρόγραμμα SSA - τομέας Near Earth Objects