Το διάστημα στην υπηρεσία των πολιτών: προτεραιότητα για την Ευρώπη
Μετά την εκτόξευση των πρώτων δορυφόρων Galileo, ένα ορόσημο για την Ευρώπη, εκπρόσωποι του πολιτικού και βιομηχανικού κόσμου συναντήθηκαν με διευθυντές διαστημικών υπηρεσιών αλλά και απλούς πολίτες στις 8 και 9 Νοεμβρίου στα πλαίσια του Τέταρτου Συνεδρίου Ευρωπαϊκής Διαστημικής Πολιτικής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Το συνέδριο, το οποίο ήταν αφιερωμένο στα οφέλη που μπορούν οι πολίτες και η κοινωνία γενικότερα να αποκομίσουν από την εξερεύνηση του διαστήματος, απέδειξε για μία ακόμα φορά ότι το διάστημα παραμένει μία από τις προτεραιότητες των πολιτικών αρχών της Ευρώπης.
Ο Herman van Rompuy, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόνισε την σημασία του Ευρωπαϊκού συστήματος πλοήγησης Galileo καθώς και της πρωτοβουλίας Global Monitoring for Environment and Security (GMES), τους δύο ακρογωνιαίους λίθους του Ευρωπαϊκού διαστημικού προγράμματος.
Ο κος van Rompuy, στη συνέχεια της ομιλίας του, στάθηκε στο ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσουν η ESA και οι εθνικές διαστημικές υπηρεσίες στην υλοποίηση του προγράμματος, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία, ενώ η λειτουργία τους θα πρέπει να ξεκινήσει μέσα σε ένα ευρύτερο Ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Ο παραπάνω συνδυασμός θα επιτρέψει την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας, ενός τομέα στρατηγικής σημασίας, και παράλληλα θα δώσει τη δυνατότητα σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ESA να αναπτύξει τεχνογνωσία σε απλές και πολύπλοκες εφαρμογες και νέες υπηρεσίες, με σημαντικά οφέλη.
Ο κος van Rompuy κατέληξε εκφράζοντας τη δέσμευσή του να υποστηρίξει και να ενισχύσει μελλοντικές πολιτικές σχετικά με το διάστημα.
Ο José Manuel Barroso, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σημείωσε ότι με την εκτόξευση των πρώτων δύο δορυφόρων Galileo στις 21 Οκτωβρίου, η Ευρώπη έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα που θα της εξασφαλίσει ανεξαρτησία στο διάστημα αλλά και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Ο κος Barroso διαβεβαίωσε ότι το διάστημα είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής που έχει χαράξει η Ευρώπη για τη δεκαετία 2011 - 2020, και επανέλαβε ότι το Ευρωπαϊκό σύστημα πλοήγησης Galileo η πρωτοβουλία GMES αποτελούν δύο ακρογωνιαίοι λίθοι του Ευρωπαϊκού διαστημικού προγράμματος.
Υπενθύμισε ότι 7,9 δισεκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2014 - 2020 έχουν δεσμευθεί για την υλοποίηση του συστήματος πλοήγησης Galileo. Η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη και αξιοποίηση του GMES θα ανέρχεται σε 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο κος Barroso κατέληξε εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να είναι παγκόσμιος ηγέτης στην εξερεύνηση του διαστήματος.
Ο Jean-Jacques Dordain, Γενικός Διευθυντής της ESA, σημείωσε ότι το διάστημα είναι ένας από τους τομείς που έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση. Ο κος Dordain συνέχισε λέγοντας ότι είναι, ακόμα, ένας τομέας στον οποίο η Ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει κυρίαρχο ρόλο.
Το διάστημα είναι ένας από τους λίγους τομείς όπου η Ευρώπη είναι τόσο παγκόσμιος ηγέτης όσο και πρότυπο. Συγκεκριμένα, είναι ηγέτης στην ανάπτυξη τεχνολογίας και στην παροχή υπηρεσιών. Από την άλλη, προσφέρει ένα πρότυπο για την αξιοποίηση του διαστήματος προς όφελος των πολιτών της Ευρώπης και του κόσμου γενικότερα, καθώς και ένα αξιόπιστο συνεργάτη.
Ο κος Dordain τόνισε ότι η κυριαρχία της Ευρώπης στον τομέα του διαστήματος δεν σχετίζεται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως στην περίπτωση άλλων κυρίαρχων δυνάμεων. Εξήρε το θαυμασμό του για την κυβέρνηση της Πολωνίας που είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει το θέμα αυτό στη διάρκεια της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κος Dordain επαναβεβαίωσε τη σημασία που έχει τα προγράμματα GMES και Galileo να συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2014 - 2020. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί ένα ευρύτερο πλαίσιο στήριξης, καθώς αποτελούν διαστημικά προγράμματα που θα προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στους πολίτες της Ευρώπης.
Μπροστά σε δύο σημαντικές συναντήσεις, τη σύγκλιση του Συμβουλίου της ESA το 2012 και την επικύρωση του προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επόμενα χρόνια, ο κος Dordain ζήτησε τη συσπείρωση των προσπαθειών με στόχο να μετατραπούν σε εργαλεία για μία Ευρώπη που θα διαδραματίζει σημαντικότερο ρόλο στον τομέα του διαστήματος σε σχέση με σήμερα.
Ο Antonio Tajani, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπεύθυνος για τον τομέα της Βιομηχανίας και της Επιχειρηματικότητας, τόνισε την πολιτική σημασία της εκτόξευσης των δορυφόρων Galileo και την ανάγκη να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα, αλλά και να μειωθεί το συνολικό κόστος. Ο κύριος στόχος του διαστημικού προγράμματος είναι το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών.
Πεποίθησή του είναι ότι ο τομέας του διαστήματος βρίσκεται στην καρδιά της «τρίτης βιομηχανικής επανάστασης». Η διαστημική βιομηχανία και οι εκατοντάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα αποφέρουν οικονομικά οφέλη και συνεισφέρουν στις Ευρωπαϊκές αγορές. Απομένει τα κοινωνικά οφέλη θα πρέπει να γίνουν περισσότερο εμφανή.
Ο κος Tajani τόνισε πως η διαστημική πολιτική θα πρέπει να συνεισφέρει στην προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, και διαβεβαίωσε ότι καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για τη διασφάλιση οικονομικών πόρων που θα επιτρέπουν στην Ευρώπη να παραμείνει ένας από τους παίχτες κλειδιά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το διάστημα στο δρόμο προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το ασυνήθιστο θέαμα ενός ουράνιου τόξου να στεφανώνει την είσοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε συνδυασμό με ένα αντίγραφο δορυφόρου πραγματικών διαστάσεων που βρισκόταν στη βάση του τράβηξε τα βλέμματα περαστικών και επισκεπτών προς την έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το ουράνιο τόξο, ένα από τα πολλά έργα καλλιτεχνών τα οποία έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία της πόλης των Βρυξελλών, είναι το σήμα της Πολωνικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αντίγραφο του δορυφόρου της ESA Cryosat, ο οποίος συγκεντρώνει στοιχεία για τους πάγους στους πόλους της Γης, τονίζει τη συνεισφορά του διαστήματος στην καλύτερη κατανόηση της κλιματικής αλλαγής.
