Το πείραμα Food from Spirulina ολοκληρώθηκε με μια συνομιλία με το διάστημα

Από τα τέλη του περασμένου έτους, τα σχολεία σε όλη την Ευρώπη συμμετείχαν στο βιολογικό πείραμα Food from Spirulina, το οποίο απευθυνόταν σε μαθητές ηλικίας 14-16 και εκτέλεσαν ένα πείραμα σε σχέση με το κυανοβακτήριο Arthrospira platensis, γνωστό ως σπιρουλίνα. Στο πλαίσιο του προγράμματος εκπαίδευσης και ενημέρωσης της Σαμάνθα, το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA ανέπτυξε σε συνεργασία με επιστήμονες της ESA ένα πειραματικό κιτ για χρήση μέσα στην τάξη, το οποίο εστιάζει στις βασικές αρχές της έρευνας αιχμής του - 25 χρόνων - έργου Micro-Ecological Life Support System Alternative (MELiSSA). Η συνομιλία με τη Σαμάνθα ήταν το επιστέγασμα αυτής της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Όλα τα παιδιά που παρευρέθηκαν στην εκδήλωση της κλήσης εν πτήση μετείχαν σε μια ημέρα γεμάτη με πολλά πειράματα σχετικά με το διάστημα, δραστηριότητες και επιστημονικές διαλέξεις.

Στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν τον Ήλιο με το τηλεσκόπιο της αστρονομικής ομάδας φοιτητών του Πανεπιστημίου Κρήτης και να πραγματοποιήσουν ανάλυση του ηλιακού φωτός με φασματοσκόπια του 1^ου ΕΚΦΕ Ηρακλείου. Παρακολούθησαν επίσης ενδιαφέρουσες επιστημονικές ομιλίες σχετικά με την εκπαίδευση και τη ζωή των αστροναυτών αλλά και τις μαύρες τρύπες. Ενώ, σε κάθε κέντρο παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των πειραμάτων καθώς και η αποστολή της Σαμάνθα στον Σταθμό.

Έπειτα από μερικά λεπτά αγωνιώδους αναμονής περιμένοντας  να ξεκινήσει η σύνδεση, οι μαθητές από τις τρεις χώρες άρχισαν να βλέπουν τη Σαμάνθα να αιωρείται στη μονάδα Columbus στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ένας ένας οι μαθητές από την Ελλάδα, το Βέλγιο και τη Σουηδία, άρχισαν να κάνουν ερωτήσεις στα αγγλικά, με τη Σαμάνθα να απαντάει σε όσες περισσότερες μπορούσε σε αυτή τη σύντομη 20λεπτη βιντεοκλήση. Ερωτήσεις με γεύση Food from spiroulina ήταν φυσικά μέρος της κλήσης με τους μαθητές να θέλουν να μάθουν περισσότερα σχετικά με την παραγωγή οξυγόνου από σπιρουλίνα, τη χρήση της ως βιώσιμη πηγή τροφής στο διάστημα αλλά και γενικά για τη διατροφή των αστροναυτών.

Πολλές ερωτήσεις απαντήθηκαν και πολλά πρόσωπα φωτίστηκαν από χαμόγελα χαράς καθώς η Σαμάνθα χαιρετούσε όλα τα παιδιά πριν επιστρέψει στην κανονική ροή των εργασιών της. 

Όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στην ημερίδα κατάφεραν να πάρουν και κυριολεκτικά μια γεύση από τη διασημότητα της ημέρας, τη σπιρουλίνα, είτε σε διαστημικές μπάρες μούσλι στην Κρήτη, είτε στα σουηδικά smoothies, ή σε βελγικές βάφλες, όλοι οι μαθητές πήγαν στο σπίτι με έχοντας ικανοποιήσει την όρεξη τους για επιστήμη.

"Η εμπειρία ξεπέρασε τις προσδοκίες μου! Έμεινα απόλυτα ικανοποιημένος με τις απαντήσεις της Σαμάνθα σε όλες τις ερωτήσεις μας. Μου έκανε επίσης εντύπωση το πόσο φιλική, ζεστή, προσιτή και ευτυχισμένη ήταν η Σαμάνθα" είπε ο Γιώργος Αγγελάκης, ένας από τους μαθητές που είχε την τύχη να απευθύνει τη δική του ερώτηση στη Σαμάνθα.

Food from Spirulina - έρευνα και αποτελέσματα

Σε μια προσπάθεια να φέρει τη διαστημική έρευνα και την επιστήμη αιχμής στην τάξη, το γραφείο εκπαίδευσης της ESA έθεσε 1.000 κιτ στη διάθεση σχολείων σε όλα τα κράτη μέλη της ESA τηρώντας σειρά προτεραιότητας. Τα πακέτα διανεμήθηκαν στις αρχές Μαρτίου και στις αρχές Απριλίου αρκετές χιλιάδες μαθητές έγραφαν τις αναφορές τους, που - ενώ τα δεδομένα είναι ακόμη υπό εξέταση από το γραφείο εκπαίδευσης της ESA - φαίνεται να έχουν πετύχει πάνω από 80% ποσοστό επιτυχίας και παραγωγή καθαρού O2 στα δείγματα στα οποία εξέπνευσαν οι μαθητές, ενώ χάνονταν αργά λόγω της έλλειψης πηγής άνθρακα.

Το πείραμα έδειξε έτσι μία από τις αρχές του προγράμματος MELiSSA και βοήθησε τους μαθητές να κατανοήσουν ότι το περιεχόμενο των μαθημάτων τους είναι περισσότερο από ποτέ σχετικό με την πραγματική έρευνα και επιστήμη στον τομέα αιχμής της εξερεύνησης του διαστήματος.

Αν οι άνθρωποι πρόκειται να εξερευνήσουν και να επιχειρήσουν περαιτέρω στο διάστημα, θα πρέπει να εφαρμοστούν εναλλακτικά συστήματα τα οποία παρακάμπτουν την ανάγκη για οχήματα ανεφοδιασμού μεταφοράς φορτίων από τη Γη. Μια λύση που δουλεύεται είναι το επίκεντρο των επιστημόνων του προγράμματος Melissa που έχουν ως στόχο να ορίσουν ένα πλήρες οικοσύστημα ικανό για την αναπλήρωση οξυγόνου, τροφίμων και  νερού για το πλήρωμα.

Η σπιρουλίνα έχει αναγνωριστεί ως ιδανικό συμβιωτικό για τέτοια οικοσυστήματα υποστήριξης της ζωής, όχι μόνο για την ικανότητά του να ανακυκλώνει εκπνεόμενο CO₂ σε φρέσκο Ο₂ μέσω της φωτοσύνθεσης, αλλά και λόγω των εκπληκτικών θρεπτικών ιδιοτήτων της - χαμηλή περιεκτικότητα σε DNA, παρουσία όλων των απαραίτητων αμινοξέων και επιπλέον πληθώρα βιταμινών. Η σπιρουλίνα βρίσκεται συνήθως στα καταστήματα τροφίμων και συχνά πωλείται ως συμπλήρωμα Σούπερ τροφή.