Honderdste ESA-start-up gaat de strijd aan met rusteloze benen

“Ik heb al sinds mijn jeugd last van rusteloze benen, precies zoals mijn vader er al zijn hele leven last van heeft”, stelt medisch arts Casper van Waveren Hogervorst. “Nu ik de symptomen ervan herken bij mijn zoon wil ik niets liever dan hem helpen.”

RLS staat bekend om zijn overweldigende en vaak onprettige drang om je benen te bewegen wanneer je in rust bent. In extreme gevallen kan die drang verontrustende vormen aannemen en de patiënt beperken bij zijn dagelijkse activiteiten. Volgens de National Health Service in Groot-Brittannië heeft 10 procent van de bevolking op minstens één moment in zijn leven te maken met de aandoening.

Behandeling van RLS met medicijnen heeft bijwerkingen. Casper zoekt al jaren naar een andere oplossing. De verschillende apparaten die hij heeft getest zijn allemaal slechts gedeeltelijk geschikt en waren niet bruikbaar voor alle gradaties van RLS.

Een nieuw apparaat ziet het daglicht

Toen Casper zijn eigen apparaat bedacht, bracht ingenieur Erik van der Heide zijn ervaring met ruimtevaarttechniek in spel. “We kunnen het kleiner, beter, veiliger, meer robuust en betrouwbaarder maken”, stelde hij voor.

Het tweetal vormde de Nederlandse start-up Relegs BV, die vorige maand van start ging bij ESA's incubatiecentrum BIC in Noordwijk. Het doel: een behandeling van RLS maken die geen bijwerkingen heeft en die in iedere situatie te gebruiken is.

“Casper en Erik hebben verschillende designmethodes die voorheen door ESA gebruikt werden gebruikt bij de ontwikkeling van ruimtehardware. Deze methodes kunnen leiden tot een slimmere oplossing om RLS-patiënten te helpen”, weet Martijn Leinweber, communicatiemanager bij het in 2004 geopende ESA BIC Noordwijk, ESA's langstlopende incubatiecentrum.

“Bij ons incubatiecentrum kunnen ze gebruik maken van de expertise van onze partners en van ESA's nabij gelegen technologische centrum”, aldus Leinweber. “Zo kunnen ze hun idee verder ontwikkelen en hun start-up laten groeien.”

“We kunnen momenteel nog niet veel meer kwijt over de specifieke ruimtevaarttechnologie die we willen gebruiken”, aldus Van der Heide. “We moeten eerst ons patent veiligstellen. Maar we zijn ervan overtuigd dat er een markt is voor ons apparaat en dat we de levenskwaliteit van veel mensen die getroffen zijn door RLS kunnen verbeteren.”

Een 'eeuw' incubatie

“Relegs is onze honderdste start-up”, aldus Leinweber van ESA BIC Noordwijk, dat in 2004 werd geopend als onderdeel van ESA's technologietransferprogramma. “Ondernemers komen bij ons met hun ideeën en wij helpen hen om deze ideeën om te vormen tot levensvatbare bedrijven. In 13 jaar tijd hebben we dat nu 100 keer gedaan. Hierdoor zijn honderden lokale banen ontstaan.”

Sinds de opening van ESA BIC Noordwijk is er een heel Europees netwerk aan incubators ontstaan. Aan het eind van 2017 zullen er in Europa 19 ESA-incubators zijn, verspreid over 35 locaties. Het initiatief heeft geleid tot meer dan 400 nieuwe banen in Europa. 

Slimme space-oplossingen op aarde

Bij de incubator in Noordwijk hebben ondernemers talloze producten ontwikkeld. Sommige maken gebruik van specifieke nieuwe materialen, terwijl anderen data van satellieten inzetten voor nieuwe doeleinden. 

MetaSensing gebruikt geavanceerde radartechnologie om de stabiliteit van dijken, sneeuw in de Alpen en ijs in afgelegen Finse locaties van bovenaf te observeren. Het systeem kan ook ingezet worden om verdwaalde mensen op te sporen.

EATOPS ontwikkelde de Remote Intuitive Visual Operation, waarmee olie- en gasplatformen gemonitord kunnen worden met behulp van ESA-technologie en expertise.

Dutch Terahertz bouwt op maat gemaakte apparatuur die gebaseerd is op satelliettechnologie. Daarmee kunnen composietmaterialen worden getest die door de marine en luchtvaart en voor medische toepassingen worden gebruikt.

BlackShore ontwikkelde een online Cerberus crowdcourcing systeem dat gebruikers de kans geeft om planeten te ontdekken in echte satellietbeelden. Daarnaast biedt het systeem een snelle en efficiënte tool waarmee reddingswerkers actuele geografische kaarten van rampgebieden kunnen samenstellen uit data van observatiesatellieten.

Selfly heeft een op radar gebaseerde sensor voor kleine vliegtuigen ontwikkeld die piloten helpt om ander vliegverkeer te ontwijken en die afhankelijkheid van het weer verkleint.

JOHAN Sport ontwikkelde een precies trackingsysteem voor veldsporten door data van navigatiesatellieten te gebruiken. Diverse voetbalteams hebben hun spelers uitgerust met de kleine apparaten, waardoor trainers en spelers wedstrijden kunnen analyseren en individuele prestaties kunnen meten.

Meer over ESA's technologietransferprogramma en zijn incubators vind je hier.