‘Ground control’ centrum voor Nederlandse ruimtemissies op ISS

Het Erasmus User Support and Operations Centre (USOC) is gevestigd bij het European Space Research and Technology Centre (ESTEC) in Noordwijk. Het ministerie van Economische Zaken financiert het USOC voor een periode van drie jaar met 1,8 miljoen €. De ondertekening vindt woensdag 15 september om 17.00u plaats bij ESTEC. Media zijn daarbij van harte welkom.

Zwevende wetenschappers

‘Noordwijk, ISS hier. Ik start nu de experimenten in de gewichtloze omstandigheden aan boord van het ruimtestation, over.’ Het USOC is precies wat je verwacht van een hightech ‘ground control’ voor een ruimtemissie. Grote beeldschermen geven vanuit verschillende hoeken een kijkje aan boord van het ISS, waar de astronauten als zwevende wetenschappers aan het werk zijn. Op andere schermen is de baan te volgen die het ruimtestation om de aarde beschrijft. En via beeldtelefonie schakelen wetenschappers uit heel Europa in om mee te praten over de vorderingen van de proeven en om problemen te helpen oplossen. Een speciale link zorgt ervoor dat data van experimenten voor de aardse wetenschappers binnenkomen bij het USOC.

Het Nederlandse USOC is gevestigd in het Erasmus Centre van ESTEC in Noordwijk. Specialisten van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) bemannen het USOC. Zij assisteren vanaf de grond bij de wetenschappelijke experimenten.

Nederlandse expertise

Demissionair minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven benadrukt het belang van het USOC in Noordwijk: ‘Met ESTEC hebben we de crème de la crème van de Europese ruimtevaartexpertise binnen onze landsgrenzen. Dat is enorm belangrijk voor de Nederlandse economie. Daarom ondersteun ik het USOC graag. En daarbij is het natuurlijk fantastisch dat we André Kuipers en zijn collega’s vanuit Nederland kunnen assisteren bij hun ruimtemissie".

Sinds de lancering van het Europese ruimtelaboratorium Columbus in 2008 ondersteunen USOC’s in heel Europa de werkzaamheden aan boord. Ze verbinden wetenschappers met astronauten die minimaal dertig uur per week besteden aan wetenschappelijk onderzoek. Simonetta Di Pippo, ESA’s directeur Bemande Ruimtevaart: ‘Wij zijn van plan, om het wetenschappelijke gebruik van het ISS te verlengen tot 2020, en hopelijk nog verder. De bijdrage van de Nederlandse overheid stelt deze USOC beter in staat, om de beste resultaten te krijgen uit Europese wetenschappelijke experimenten aan boord van het ISS’.

Experimenten op ISS

De experimenten die vanuit het USOC begeleid worden, zijn die van het European Drawer Rack (EDR) en de European Technology Exposure Facility (EuTEF). Het EDR is een flexibel experimentenplatform voor verschillende wetenschappelijke disciplines aan boord van Columbus. EuTEF is een experimentenmodule die aan de buitenkant van het Europese Columbuslaboratorium op het ISS gemonteerd is en maakt onderzoek mogelijk naar bijvoorbeeld kosmische straling. Het USOC begeleidt de verwerking van de eerste resultaten van EuTEF-experimenten, die vorig jaar door de Space Shuttle naar de aarde gebracht werden, en bereidt nieuwe EuTEF-experimenten voor.

De Nederlandse ruimtevaartorganisatie NSO speelde een cruciale rol bij de totstandkoming van het USOC. NSO-directeur Ger Nieuwpoort: ‘De experimenten die astronauten in de ruimte doen, leiden uiteindelijk tot toepassingen waar wij op aarde allemaal iets aan hebben. Het USOC in Noordwijk zorgt voor een nog betere en efficiëntere vertaling van ruimtetechnologie naar die aardse toepassingen.’

Een voorbeeld van zo’n toepassing is door de TU Eindhoven en Philips ontwikkelde energiezuinige plasmalamp. Kuipers deed in 2004 al experimenten in het ISS met de lampen om te kijken hoe de lichtbron stabieler gemaakt kon worden. Ondersteund vanuit het NSO zijn de resultaten nadien verder uitgewerkt.

Het NLR bereidde de werkzaamheden voor het USOC voor samen met IT bedrijf Task24.