Space Training Course: Το διάστημα εμπνέει τη νέα γένια στην Ελλάδα

Παρατήρηση της Γης για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Τα πρωινά σεμινάρια απευθύνονταν σε μαθητές των Ελληνικών σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Εκεί ο Fabiano Costantini επιστήμονας στο ESRIN/ESA, εισήγαγε τους μαθητές στην έννοια της τηλεπισκόπησης και τη σημασία θέματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας όπως η παρατήρηση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών, η προστασία του περιβάλλοντος και άλλα.

Οι μαθητές συζητώντας απευθείας με έναν επιστήμονα της παρατήρησης της Γης είχαν την ευκαιρία μέσα από πραγματικές δορυφορικές εικόνες να μάθουν πως δημιουργείται μια δορυφορική εικόνα και πως εκμεταλλευόμενοι όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, μπορούμε να πάρουμε διαφορετικές πληροφορίες για μια πληθώρα εφαρμογών αναλόγως του μήκους κύματος που αντιλαμβάνεται κάθε δορυφόρος. 

Ιδιαίτερος ενθουσιασμός προκλήθηκε τη στιγμή που όλοι είδαν τους εαυτούς τους και όλα τα αντικείμενα στην αίθουσα μέσα από τα μάτια της θερμικής κάμερας. Ο κος Costantini με μια ειδική θερμική κάμερα συνδεδεμένη με την οθόνη προβολής, σήκωσε μια μαθήτρια και έδειξε πως διακρίνονται οι διαφορετικές θερμοκρασίες στο πρόσωπο μας. Έπειτα σε ένα δεύτερο πείραμα, έριξε ζεστό νερό σε μια λεκάνη που ήδη περιείχε κρύο νερό και έδειξε με την κάμερα το αποτέλεσμα. Το νερό φάνηκε να έχει διαφορετικά χρώματα, υποδηλώνοντας έτσι τα θερμά και ψυχρά ρεύματα που δημιουργήθηκαν μέσα στη λεκάνη. Μέσω του παραδείγματος της θερμικής κάμερας οι μαθητές πήραν εμπειρικά μια γεύση για την αρχή λειτουργίας των δορυφόρων παρατήρησης της Γης.

Στη συνέχεια οι μαθητές μαζί με τους καθηγητές τους ενημερώθηκαν για τις δραστηριότητες της ESA στην παρατήρηση της Γης μέσα από εκπαιδευτικά animation, με εκτοξεύσεις των τελευταίων σχετικών αποστολών και τις διαφορετικές δορυφορικές τεχνολογίες. Ενημερώθηκαν ακόμα για το εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την παρατήρηση της Γης που παρέχεται δωρεάν στον ιστότοπο Eduspace της ESA και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην τάξη αλλά και στο σπίτι για μια πρώτη επαφή με δεδομένα διαστημικών εικόνων και ένα ευρύ πεδίο εφαρμογών παρατήρησης της Γης για μάθηση και εξάσκηση.

Οι μαθητές που συμμετείχαν στα μαθήματα είχαν κληθεί νωρίτερα να παίξουν ένα κουΐζ αντιστοίχισης δορυφορικών εικόνων με τις πόλεις του κόσμου που απεικονίζουν. Στο τέλος των παρουσιάσεων, οι πέντε νικητές κάθε σχολείου βραβεύονταν με μια αφίσα, εικόνα της Αθήνας από τον δορυφόρο Sentinel-1 της ESA.

"Ενθουσιάστηκα που κέρδισα στο κουίζ και πήρα την αφίσα του Sentinel. Μου έκαναν εντύπωση τα animation των δορυφόρων και πως υπάρχουν διαφορετικές κάμερες για όλα τα μήκη κύματος, αλλά και το ότι βλέπουμε τόσο άμεσα τα αποτελέσματα τους. Ωστόσο, μεγαλύτερη εντύπωση μου έκανε το ραντάρ", είπε για την εμπειρία ο Βασίλης Ανανιάδης Α’ Γυμνασίου στο Γυμνάσιο Παλλάδειο-Κοραής Βάρης.

"Με εντυπωσίασε η χρήση της θερμικής κάμερας, ιδιαίτερα για την κίνηση των θαλάσσιων ρευμάτων" είπε η μαθήτρια του 1ου Γενικού Λυκείου (ΓΕΛ ) Πετρούπολης, Κοστενκο Αλεξάνδρα, ενώ η συμμαθήτριά της Κωνσταντίνα Αυγερινού βρήκε πως "όλες οι εφαρμογές των δορυφόρων ήταν πολύ ενδιαφέρουσες."  

"Το σεμινάριο μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον. Δεν ήξερα πως η Ελλάδα δραστηριοποιείται σε τέτοια θέματα σχετικά με το διάστημα," δήλωσε στη συνέχεια ο καθηγητής Φυσικής, Γιώργος Νούλας από το Γυμνάσιο Παλλάδειο-Κοραής Βάρης.

Και συνεχίζει λέγοντας πως: "Στα παιδιά κεντρίζει το ενδιαφέρον για την επιστήμη αλλά το σημαντικότερο είναι πως βλέπουν πως χρησιμοποιούνται οι διαστημικές τεχνολογίες προς όφελος της Γης"

"Όλα τα παιδιά που βρίσκονται σήμερα εδώ δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για το διάστημα όπως φαίνεται από τις ερωτήσεις τους μέσα στην τάξη. Οι περισσότεροι μαθητές συμμετέχουν στο σχολικό πρόγραμμα “Space Robotics” που αφορά τη διαστημική επιστήμη. Τα παιδιά χωρισμένα σε μικρές ομάδες έχουν αναλάβει να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν εργασίες αναλόγως με τα ενδιαφέροντα τους. Το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί είναι κυρίως το δωρεάν διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό της ESA από το Eduspace, εκπαιδευτικό υλικό της Rosetta, ενώ είναι πολύ πιθανό να συμμετάσχουμε και στον διαγωνισμό Cansat. Κατόπιν επιθυμίας των μαθητών, προετοιμάζουμε επίσης και μια εκπαιδευτική επίσκεψη στο κέντρο ESRIN της ESA στην Ιταλία", είπε o καθηγητής Βιολογίας στο 1ο ΓΕΛ Πετρούπολης, Γιώργος Βίλλιας. 

"Η συμμετοχή μας στο σεμινάριο ήταν μια μοναδική ευκαιρία να ενημερωθούμε πάνω σε θέματα τηλεμετρίας και παρακολούθησης του διαστήματος. Μας αποκάλυψε την ύπαρξη ενός ενδιαφέροντος επαγγελματικού κλάδου που μέχρι τώρα αγνοούσαμε!" είπαν οι μαθητές από το 1ο ΓΕΛ Πετρούπολης.

Σεμινάρια του si-cluster για νέους επιστήμονες στο Corallia

Παράλληλα, κάθε απόγευμα φοιτητές και νέοι επιστήμονες, παρακολούθησαν διαλέξεις από έγκριτους επιστήμονες στον τομέα της τηλεπισκόπησης στις εγκαταστάσεις του Corallia. Ο Chris Stewart, Remote Sensing Applications Consultant της ESA και ο Steffen Kuntz της Airbus Defence and Space, μέσα από τετράωρες διαλέξεις εισήγαγαν τους νέους στις έννοιες της τηλεπισκόπησης, κάνοντας μια εισαγωγή στα δορυφορικά δεδομένα SAR (όπως του Sentinel-1) και τα οπτικά δεδομένα (όπως αυτά του Sentinel-2) αντίστοιχα. Η θεωρία συνδυάστηκε και στις δύο περιπτώσεις με τετράωρα εργαστήρια όπου οι σπουδαστές εξασκήθηκαν σε βασικές διαδικασίες για τη λήψη και την επεξεργασία δορυφορικών εικόνων, με τη βοήθεια των εργαλείων λογισμικού της ESA που διατίθενται online.

Φωτογραφίες από το σεμινάριο και τις εναρκτήριες ομιλίες μπορείτε να βρείτε στο Flickr εδώ.

Το Space Training Course διοργανώθηκε με αφορμή τον εορτασμό της 10^ης επετείου της συμμετοχής της Ελλάδας ως πλήρες Κράτος Μέλος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency - ESA) και την παγκόσμια εβδομάδα διαστήματος, από τον πρώτο ελληνικό συνεργατικό σχηματισμό si-cluster και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με την χορηγία της ESA και της Terra Spatium.