Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie in nieuwe brochure

Het BIRA stelt zichzelf in een nieuwe aantrekkelijke en didactisch opgevatte brochure voor. Aëronomie is de studie van de fysische en chemische verschijnselen in de hogere lagen van de aardse atmosfeer en van de interacties met de elektromagnetische zonnestralen en de deeltjesstraling uit de ruimte.

Pool Ruimte

Mede onder impuls van de ruimtevaart richt de aëronomie zich ook op andere hemellichamen zoals andere planeten en kometen. Ook door het ruimteonderzoek is het vooral sinds de jaren '60 dat deze wetenschap een snelle groei kende.

Aëronomie maakt dan ook gebruik van metingen van instrumenten aan boord van satellieten, raketten, ruimteschepen en ruimtestations. Maar ook metingen vanaf de grond en met behulp van ballons zijn belangrijk.

Het BIRA is samen met het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) en de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) één van de drie onderzoeksinstellingen van de Pool Ruimte op het plateau van Ukkel. Ze hangen af van het Federaal Wetenschapsbeleid.

Bij het onderzoek van de atmosferen van hemellichamen is er ook veel aandacht voor de motor van de integrerende verschijnselen: onze meest nabije ster, de zon. Het onderzoeksterrein is fascinerend en volgt complexe regels.

Onderzoeksthema's

Met de nieuwe brochure stelt het BIRA het onderzoek voor dat aan het instituut wordt uitgevoerd en wat er voor onze planeet allemaal op het spel staat. De belangrijkste onderzoeksthema's worden nader belicht: de zon en de aarde, de zonnewind, het poollicht, de magnetosfeer, de Van Allen-gordels, de ionosfeer.

Welke instrumenten worden gebruikt? Wat komen we te weten over het "ruimteschip aarde", waarop we met zijn allen door de kosmos reizen? Zijn alle ultraviolette stralen gevaarlijk? Wat zijn ozon, aërosols, het broeikaseffect, de troposfeer?

Veranderende planeet

De brochure bespreekt ook hoe onze veranderende planeet permanent wordt opgevolgd en welke rol het BIRA speelt bij het onderzoek van de atmosfeer van onze buurplaneten Mars en Venus.

Andere planeten onderzoeken bevredigt niet alleen de nieuwsgierigheid van de mens, maar kan ons ook leren waarom onze eigen aarde uiteindelijk evolueerde tot wat ze nu is.

Verder is nog interessant welke werkmethodes het BIRA gebruikt en welke technische en operationele ondersteuning er is.

Bij het laatste is het B.USOC of het Belgian User Support and Operation Center belangrijk. Dit centrum is in het BIRA gehuisvest. Onderzoekers kunnen er onder meer rechtstreeks communiceren met astronauten in een baan om de aarde bij de uitvoering van hun wetenschappelijke experimenten.

Onze blauwe planeet beschermen

Woorden van Paul Simon, BIRA-directeur van 1996 tot 2005, illustreren hoe de ontwikkeling van wetenschap en techniek een rol heeft gespeeld bij een wetenschap als de aëronomie.

"Toen het BIRA werd opgericht waren nog maar niet de eerste kunstmatige satellieten gelanceerd. Rekenmachines waren nog grote elektrische toestellen."

"Er was nog geen sprake van heuse computers en men wist nog niet dat de ozonlaag zo snel zou verdunnen en dat men zou spreken over een 'gat' in de ozonlaag om de seizoensgebonden afname in de poolstreken aan te duiden."

Dat aëronomie een belangrijke wetenschap is, omschrijft hij als volgt:

"Alhoewel het een recente wetenschap is, toch heeft de ruimte-aëronomie reeds haar belang bewezen. Niet alleen de directe leefomgeving en de onderste lagen van de atmosfeer, maar ook talrijke physico-chemische verschijnselen waarbij de zonnestraling en de bovenste lagen van de atmosfeer betrokken zijn, beïnvloeden daadwerkelijk het leven op aarde."

"Een continue studie van het buitenste gedeelte van de atmosfeer is noodzakelijk om het (menselijk) leven op onze blauwe planeet te beschermen en te bewaren."

Praktisch

Belgisch Instituut
voor Ruimte-Aëronomie (BIRA)
Ringlaan 3
1180 Brussel

Tel.: 02/373.04.04
Fax: 02/374.84.23

bira-asb_webmaster@aeronomie.be

http://www.oma.be/BIRA-IASB