'Roll-out' voor programma GMES Services in september
GMES is een programma van ESA en de Europese Commissie (EC) waarbij satellieten en andere systemen meer efficiënt het milieu in de gaten houden en beter tegemoet komen aan de wensen van de eindgebruikers van deze systemen. Voor ESA vormt het de kern van een nieuw programmaelement met als naam GMES Services.
Tijdens een recente bijeenkomst voor het programma Global Monitoring for Environment and Security (GMES) gaf ESA details over haar plan ter waarde van €83 miljoen en met een duur van vijf jaar. Het moet GMES ondersteunen bij het in de gaten houden van het milieu, de analyse van de gevolgen van klimaatsveranderingen en het beheer van de natuurlijke rijkdommen. Daarnaast moet het een hulp zijn bij regionale ontwikkeling en humanitaire hulp.
Als een eerste stap zal ESA in september contractmogelijkheden voor GMES Services bekendmaken. Europese eindgebruikers zullen daarbij actief betrokken worden bij de formulering van voorstellen voor contracten. Er is al interesse van nationale en Europese milieu-organisaties, instanties die zich met de voorspelling van het weer en het klimaat bezighouden, de kustwacht en andere burgerbescherming, organisaties voor humanitaire hulp en aanverwante niet-gouvernementele organisaties en internationale verenigingen, die verantwoordelijk zijn voor milieuverdragen.
Dit alles zal naar verwachting uitlopen op de toekenning van ongeveer 10 contracten met een totale waarde van €15 miljoen. Op 12 september 2002 staat een briefing op het programma in de ESA-vestiging ESRIN in Frascati (Italië). Daar komen mogelijke deelnemers bijeen voor een vraag-en-antwoordsessie. Voorstellen voor contracten moeten midden november binnen zijn. De eerste contracten worden tegen het eind van het jaar toegekend. ESA en de EC zullen de contracten gebruiken als voorbereiding van een gezamenlijk rapport tegen december 2003 over de toekomst van GMES.
"We doen een enorme stap vooruit bij onze eerste oproep tot voorstellen in verband met GMES door in het bijzonder de gebruikers te vragen een leidinggevende rol op zich te nemen bij het proces en hen uit te nodigen een partnerschap te vormen met de belangrijke dienstverleners, onderzoeksorganisaties en systeemontwikkelaars in Europa", zegt José Achache, directeur van de Earth Observation Programmes van ESA. "Teams onder leiding van gebruikers moeten samenwerken om Europa's bestaande capaciteiten om het milieu in de gaten te houden te consolideren en snel van stapel te lopen met GMES."
Zowel het grote publiek als beleidsmakers moeten GMES gebruiken. Het moet in staat zijn alle nuttige informatie in verband met het milieu, het inschatten van risico's en de natuurlijke rijkdommen verzamelen, verwerken, interpreteren en verspreiden. Deze informatie is van het hoogste belang voor de formulering en het werkelijk doen naleven van de EU-politiek en is een vitaal onderdeel van de Europese bijdrage aan het globale milieu en de veiligheid van de aarde.
Op globaal niveau zal GMES nieuwe mogelijkheden bieden om na te gaan of internationale overeenkomsten worden nageleefd, zoals het Protocol van Kyoto over de veranderingen van het klimaat, of akkoorden op het vlak van veiligheid en internationale hulp. Op regionaal EU-niveau zal GMES objectieve gegevens leveren ter ondersteuning van een brede waaier van openbare initiatieven zoals regionale ontwikkeling, transport, landbouw en buitenlandse politiek. Tegelijk zal GMES ook lokale autoriteiten helpen bij het vaststellen van problemen (bijvoorbeeld kusterosie en de belasting van het milieu) en de risico's en gevolgen van veranderingen in het milieu op de plaatselijke bevolking minimaliseren.
GMES is ook een hoeksteen van de door de EC en ESA ontwikkelde Europese ruimtevaartstrategie. Samen met het globale navigatiesysteem met satellieten Galileo speelt GMES een sleutelrol bij de realisatie van een eengemaakte ruimtevaartpolitiek, die aan het groeien is uit de steeds nauwere samenwerking tussen de twee organisaties.
"GMES is zowel een technologische als een organisatorische uitdaging voor Europa", vertelde de Belgische EU-commissaris voor Wetenschappelijk Onderzoek Philippe Busquin aan de 250 deelnemers van het GMES-forum dat tussen 15 en 17 juli in Brussel plaatsvond. "Het is een goed voorbeeld van hoe Europa, door samen te werken bij onderzoek, nieuwe technologieën kan ontwikkelen die een bijdrage leveren aan een betere levenskwaliteit en die tegemoet komen aan de noden die er zijn op het vlak van veiligheid."
