De renners van de Tour de France gevolgd per satelliet
De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft een nieuwe ervaring opgedaan met plaatsbepaling via de satelliet tijdens de vijfde etappe van de Tour de France van Chambord naar Montargis.
Een aantal coureurs droeg ontvangers. Dankzij EGNOS, de Europese aanvulling op bestaande systemen voor satellietnavigatie en positiebepaling, konden de exacte positie en de snelheid van deze coureurs worden bepaald gedurende de 183 kilometer lange etappe. Voor de organisatoren van de Tour levert dit een schat aan waardevolle informatie op, omdat zij in real time een volledig beeld van de wedstrijd krijgen. Dat geldt eveneens voor de teamleiders, die de inspanningen van hun coureurs kunnen begeleiden en hun strategie aanpassen. Daarnaast weet ook het publiek waar de coureurs zich bevinden en hoe de wedstrijd verloopt.
Dit is de tweede keer dat EGNOS in de Tour de France wordt uitgetest. Tijdens de tijdrit naar Alpe d’Huez in 2004, werden ontvangers geplaatst in de volgauto’s. Dit jaar zijn ontvangers van slechts 200 gram gebruikt en is de gegevensverwerking verbeterd door rekening te houden met de eerdere ervaringen.
Het is de bedoeling dat binnen nu en twee jaar alle coureurs in real time kunnen worden gevolgd. Bij een evenement als de Tour, waar als het ware een compleet circus onderweg is, dienen zich talloze verbindingsproblemen aan. Zoals bijvoorbeeld de vergaring van data en de uitzending ervan, nadat deze is verwerkt om de gegevens toegankelijk en begrijpelijk te maken. Hier komt meer bij kijken dan slechts het toepassen van deze nieuwe, naar tevredenheid werkende ruimtetechnologie. Daarom zijn meerdere tests nodig. Daarnaast is het belangrijk dat de renners vertrouwd raken met de nieuwe manier waarop zij de Tour de France moeten beleven; een aanpak die ook op andere sporten zou kunnen worden toegepast.
Momenteel is EGNOS in de preoperationele fase. Het vormt Europa’s eerste stap op weg naar satellietnavigatie en maakt de weg vrij voor Galileo, dat het eerste volledige civiele navigatiesysteem wordt met in totaal dertig satellieten.
EGNOS, het programma van ESA, de Europese Commissie en Eurocontrol, bestaat uit een netwerk van veertig grondstations, die zijn verdeeld over heel Europa. Zij registreren, corrigeren en verbeteren de gegevens van het Amerikaanse GPS-systeem. De gewijzigde signalen worden vervolgens weer door geostationaire satellieten uitgezonden naar de gebruikers. De nauwkeurigheid bedraagt minder dan twee meter, tegenover de ruim vijftien meter die voor GPS geldt. Ook is de kwaliteit van de signalen gegarandeerd. Bij het militaire GPS-systeem is dat niet het geval.
De tests, die worden gefinancierd door Entreprise Commune Galileo in samenwerking met de ESA en de ASO (de organisator van de Tour de France) tonen duidelijk aan wat de vele voordelen van satellietnavigatie zijn.
