ESA title
12 april 1961: Joeri Gagarin schrijft geschiedenis
Agency

Frank De Winne over 50 jaar bemande ruimtevaart:
'Het blijft verbazend waartoe mensen in staat zijn'

07/04/2011 1275 views 0 likes
ESA / Space in Member States / Belgium - Nederlands

Op 12 april 1961 werd de Rus Joeri Gagarin aan boord van het ruimteschip Vostok ('Oosten') de eerste mens in de ruimte. Meer dan 500 mannen en vrouwen uit tientallen verschillende landen zijn hem ondertussen gevolgd.

De Belgische ESA-astronaut Frank De Winne vloog twee keer naar het internationaal ruimtestation ISS.

Na de relatief korte missie OdISSea in 2002 volgde de vlucht OasISS, waarbij De Winne in 2009 een half jaar verbleef in het ISS en hij zelfs de eerste Europese gezagvoerder van het ruimtestation werd.

Frank De Winne aan boord van het ISS in 2009
Frank De Winne aan boord van het ISS in 2009

'Vijftig jaar geleden was Joeri Gagarin de eerste mens die de ruimte betrad. Ik vertrok van precies hetzelfde lanceerplatform op de kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan', vertelt De Winne.

'Daarbij realiseerde ik me dat het verbazend blijft waartoe wij als mensen in staat zijn. Het besef ook van die geweldige verwezenlijking in 1961, met de technologie die toen beschikbaar was en de uitzonderlijke moed die Joeri Gagarin moet hebben gehad om boven op de Vostok te gaan zitten.'

Mooi en kwetsbaar

De maan schijnt door de atmosfeer van de aarde zoals gefotografeerd vanuit het ISS
De maan schijnt door de atmosfeer van de aarde zoals gefotografeerd vanuit het ISS

Wat Gagarin in het bijzonder opviel gedurende zijn korte 108 minuten durende vlucht, waarbij hij één baan om de aarde aflegde, was hoe mooi onze planeet wel is en hij liet niet na de kwetsbaarheid ervan na zijn missie te beschrijven. De opvolgers van Gagarin, waaronder Frank De Winne, konden dit alleen maar beamen.

'Toen ik rond de aarde draaide in mijn ruimtetuig bewonderde ik de schoonheid van onze planeet, aldus Gagarin. 'Mensen, laat ons deze schoonheid bewaren en nog mooier maken in plaats van ze te vernietigen.'

Meer samenwerking

Gagarin was een burger van de planeet Aarde

Voor algemeen ESA-directeur Jean-Jacques Dordain kan het belang van Gagarin’s vlucht moeilijk worden overschat.

'Zijn prestatie behoort tot de geschiedenis van de mens en de wereldgeschiedenis van de ruimtevaarttechnologie. Gagarin was een burger van de planeet Aarde.

In de volgende 50 jaar zullen we meer samenwerkingsverbanden zien ontstaan. We zullen samen verder gaan terug naar de maan of verder naar Mars.'

Eerste Marsreiziger al geboren

Paolo Nespoli in het ISS
Paolo Nespoli in het ISS

De Italiaanse ESA-astronaut Paolo Nespoli verblijft momenteel aan boord van het ISS voor de zes maanden durende missie MagISStra.

Hij was amper vier toen Gagarin zijn vlucht uitvoerde. De partners van het ISS, waaronder ESA, ontwikkelen zoeken nieuwe manieren om de Europese vluchtmogelijkheden naar het ISS te verhogen en te optimaliseren na 2015. Nespoli is optimistisch over de toekomst van de exploratie van de ruimte. 'De eerste mens die naar Mars zal reizen, is al geboren.'

Van Gagarin tot het ISS

Voorbereiding van de vlucht van Gagarin op de kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan
Voorbereiding van de vlucht van Gagarin op de kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan

De vlucht van Gagarin was een nieuwe ruimtetriomf van de toenmalige Sovjet-Unie die eerder in 1957 al de eerste satelliet Spoetnik en het hondje Lajka in de ruimte had gebracht. Maar het waren de Amerikanen die in 1969 met de eerste voetstappen van Neil Armstrong op de maan een eeuwenoude droom van de mens vervulden.

De Russen haalden de maan niet, maar ze bouwden het ruimtestation Mir in een baan om de aarde. De Amerikanen lieten vanaf 1981 de spaceshuttle heen en weer pendelen naar de ruimte. Daarbij deed ook Europa zijn intrede in de bemande ruimtevaart met het ruimtelabo Spacelab, gemonteerd in het laadruim van de shuttle.

Anno 2011: internationale samenwerking bij het ISS
Anno 2011: internationale samenwerking bij het ISS

Het einde van de Koude Oorlog was de aanzet voor verregaande samenwerking op het vlak van bemande ruimtevaart. De Amerikaanse shuttles vlogen naar Mir en in internationale samenwerking werd vanaf 1998 het internationaal ruimtestation ISS gebouwd.

Daarbij is ESA een belangrijke partner met in het oog springende bijdragen zoals het ruimtelaboratorium Columbus en de ATV-ruimtecargo's (Automated Transfer Vehicle).

Hoe de bemande ruimtevaart er anno 2062 zal uitzien is moeilijk te voorspellen. Zeker is dat er een grotere inbreng komt van de privésector met onder meer ruimtetoerisme. Er komen ook nieuwe spelers. China is bijvoorbeeld sinds 2003 het derde land naast Rusland en de Verenigde Staten dat eigen bemande ruimteschepen lanceert. India volgt over enkele jaren en verschillende andere landen tonen interesse.

Mars: de volgende grote stap
Mars: de volgende grote stap

De volgende grote stap is ongetwijfeld een tot de verbeelding sprekende bemande missie naar de planeet Mars.

Wanneer die plaatsvindt zal er allicht worden teruggedacht aan de 27-jarige Rus die op 12 april 1961 de weg van de mens naar de ruimte opende.

 

Meer achtergrond

Special over 50 jaar bemande ruimtevaart
De eerste mens in de ruimte: Joeri Gagarin

Related Links