Oefening 4 – Mutatiesignalering op het vasteland van de delta
De wijzigingen aan de monding bij Sf. Gheorghe ontstaan snel en kunnen met Landsatafbeeldingen goed worden gemeten. Uit de eerdere voorbeelden hebben we gezien dat de secundaire delta in de loop der tijd is gegroeid. Als we op de kust zulke snelle veranderingen konden vinden, zouden we dan ook in de delta zelf veranderingen kunnen zien? Om die vraag te beantwoorden kijken we in de afbeeldingen uit 1984 en 2000 naar het gebied van de secundaire delta.
Open de twee afbeeldingen 432_1984.tif en 432_2000.tif
Landsatafbeeldingen uit 1984 (links) en 2000 (rechts) met wijzigingen in de Seredne-tak van de delta. (USGS, ASRC)
We kunnen zien dat de secundaire delta uit twee takken bestaat: Turetski (of de Turkse tak) en Seredne (dat betekent Middelste tak). Ze lijken ongeveer even breed, het enige merkbare verschil zit in de breedte van het bovenste deel van Seredne. Dat lijkt in de afbeelding uit 2000 minder dan 30 meter te zijn (zie de gele pijlen). Hieronder staat een foto van dit gebied zoals het eruit zag toen dit thema werd gemaakt.
Foto van de Seredne-tak van de delta
Hoe verklaar je dat de Seredne-tak smaller is geworden?
Waarom is de Turetski-tak niet zo veel veranderd sinds de gegevens van 1984 werden verzameld?
Hint: om deze vraag goed te beantwoorden moet je aan de evolutie van het Sacalin-eiland denken.
Het antwoord is heel eenvoudig: in het verleden bewoog het eiland van de monding van Seredne weg. Dus door erosie en beweging naar het westen blokkeerde het eiland de riviermonding. De Seredne-tak werd opgevuld met modder die niet naar de zee kon stromen en werd minder breed. Er wordt heel weinig afgevoerd en na verloop van tijd zal Seredne door het riet in een moeras veranderen. Hoewel de Turetski-monding ondiep is, transporteert deze nog wel water en blijft hij functioneel. Daarom is deze monding niet verstopt.
|  | Foto van de monding van de Seredne-tak (Zoals je in de foto hierboven kunt zien is de Seredne-monding afgesloten) | |
Er zijn meerdere kanalen door de tak van Sf. Gheorghe gegraven om de afstand voor de scheepvaart te verminderen. Een van deze kanalen is te zien op de afbeelding uit 1984, toen hij onder constructie was. Toen het werk was voltooid werd het kanaal breder. Meet de breedte van het natuurlijke deel van Sf. Gheorghe’s arm en daarna het kunstmatige kanaal dat de twee bochten met elkaar verbindt. Wat is volgens jou de invloed op de afvoer geweest toen het werk aan dit kanaal was voltooid?
Landsatafbeelding, verkregen in 1984, met een kanaal dat door de tak van Sf. Gheorghe is gegraven. (USGS, ASRC)
De voltooiing van dit kanaal zorgde ervoor dat het water in de natuurlijke bocht langzamer ging stromen. Door een snellere stroming in het nieuwe kanaal is de erosie sterker langs de bodem. Zo wordt het kanaal stroomopwaarts en stroomafwaarts dieper. Omdat een grote hoeveelheid water de natuurlijke meanders zal verlaten en met hoge snelheid het kanaal in zal stromen, zal na verloop van tijd sediment worden afgezet. Dan wordt het kanaal ondieper.
Conclusies
Mutatiesignalering is een zeer nuttige techniek voor milieuonderzoek. Met behulp van LeoWorks kun je de evolutie van een barrière-eiland en de morfodynamiek aan de kust op de grens van rivier en zee begrijpen. Landsatafbeeldingen zijn nuttig gebleken en vormen een belangrijke informatiebron voor geografische projecten. Sinds 2008 zijn deze afbeeldingen vrij verkrijgbaar via de websites van Earth Explorer of Glovis. Je hebt terreinkennis nodig om de resultaten van het onderzoek naar mutatiesignalering te kunnen interpreteren.
| 
