Το SOHO γιορτάζει 20 χρόνια ανακαλύψεων

Εκτοξευμένος στις 2 Δεκεμβρίου του 1995, ο δορυφόρος απολαμβάνει μια ανεμπόδιστη θέα του αστεριού μας από μερικά 1.500.000 χιλιόμετρα πέρα από τη Γη προς την κατεύθυνση του Ήλιου.

Οι πολυάριθμες επεκτάσεις της αποστολής του επέτρεψαν να καλύψει σχεδόν το σύνολο δύο ηλιακών κύκλων 11 ετών, καθιστώντας την τον μακροβιότερο δορυφόρο παρατήρησης του Ήλιου μέχρι σήμερα.

Κατά τη διάρκεια της πρωτοποριακής καριέρας του, έχει επιστρέψει μια πληθώρα νέων πληροφοριών σχετικά με τον πυρήνα του Ήλιου μέσα στη ζεστή και τη δυναμική εξωτερική ατμόσφαιρα, τον ηλιακό άνεμο και τα ηλιακά ενεργητικά σωματίδια.

Κατά κύριο λόγο, σήμερα γίνεται επίκληση στο SOHO για την παρακολούθηση των επιπτώσεων του διαστημικού καιρού στον πλανήτη μας, και αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόβλεψη δυνητικά επικίνδυνων ηλιακών καταιγίδων. Αυτές οι καταιγίδες συνήθως είναι αποτέλεσμα στεφανιαίων εκτινάξεων μάζας (ΣΕΜ), ή CME (Coronal Mass Ejections) όπως είναι η αγγλική ορολογία, οι οποίες ωθούν δισεκατομμύρια τόνους ηλεκτροφόρου αερίου από τον ήλιο στο διάστημα με ταχύτητα εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα.

Εάν η Γη βρίσκεται στη διαδρομή μιας ΣΕΜ, ο πλανήτης μας μπορεί να υποστεί μεγάλες γεωμαγνητικές καταιγίδες, οι οποίες μπορεί να βλάψουν τους δορυφόρους, να διαταράξουν τις τηλεπικοινωνίες, να θέσουν σε κίνδυνο τους αστροναύτες και να προκαλέσουν έντονες διακυμάνσεις του ρεύματος στις γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος.

Το SOHO έχει μελετήσει περισσότερες από 20 000 στεφανιαίες εκτινάξεις μάζας μέχρι σήμερα, εντοπίζοντας τις πηγές τους στο στραμμένο προς τη Γη ημισφαίριο του Ήλιου, και προσδιορίζοντας την ταχύτητα και την κατεύθυνση τους ώστε να παρέχουν προειδοποίηση εντός τριών ημερών – που αρκεί για να ληφθεί η σχετική δράση στη Γη.

"Το SOHO αναγνωρίζεται ως μια μοναδική πηγή που είναι εξαιρετικά σημαντική για την έρευνα και για βελτιωμένες προβλέψεις του διαστημικού καιρού," λέει ο Bernhard Fleck, επιστήμονας της ESA στο έργο SOHO και ο διευθυντής της αποστολής.

"Μας βοηθά να κατανοήσουμε τις ΣΕΜ και προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα να ανιχνεύει από απόσταση την περιοχή του διαστήματος που συνδέει το αστέρι μας με τον πλανήτη μας και το Ηλιακό Σύστημα."

Εκτός από την εξέταση για το πώς λειτουργεί ο ήλιος, το SOHO είναι ο πιο παραγωγικός εξερευνητής κομητών στη αστρονομική ιστορία, με τις τύχες περισσότερων από 3000 να παρακολουθούνται καθώς αυτοί οι παγωμένοι κόσμοι άντεξαν δυνατές αναμετρήσεις με τον Ήλιο.

"Νιώθω πολύ τυχερός που έχω εργαστεί σε αυτή τη φανταστική αποστολή για πάνω από 20 χρόνια, ως μέρος μιας ομάδας από απίστευτα ταλαντούχους και αφοσιωμένους μηχανικούς και επιστήμονες που εργάζονται στη βιομηχανία, τη NASA, την ESA και σε ερευνητικά εργαστήρια και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο", προσθέτει ο Bernhard.

"Βγάζω το καπέλο σε όλους τους μηχανικούς και τους επιστήμονες που σχεδίασαν και κατασκεύασαν αυτό το ανθεκτικό διαστημόπλοιο και τα εξαιρετικά όργανα, και στους συναδέλφους μου, οι οποίοι τα έχουν λειτουργήσει όλα αυτά τα χρόνια, αναλύουν τα δεδομένα και μας διδάσκουν όλη τη νέα επιστήμη που αποκομίσαμε από τις μετρήσεις.

"Κάναμε μια φανταστική βόλτα, αλλά σίγουρα δεν έχει τελειώσει ακόμα."

Εικόνες πραγματικού χρόνου από το SOHO είναι διαθέσιμες εδώ.

Ένα νέο φυλλάδιο που γιορτάζει την καριέρα της αποστολής SOHO μπορεί να αναγνωστεί online εδώ.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με:

Bernhard Fleck

ESA SOHO Project Scientist
Email: bfleck@esa.nascom.nasa.gov