Belgische ontvangers voor Galileo

Een en ander heeft te maken met de validatie van het systeem in een baan om de aarde. Op 28 december vorig jaar werd daarvoor de eerste Galileo-satelliet GIOVE A gelanceerd. Daarmee werd Galileo, een samenwerking tussen het Europees ruimteagentschap en ESA en de Europese Commissie, realiteit in een baan om de aarde.

GIOVE staat voor Galileo In Orbit Validation Element en is tevens Italiaans voor 'Jupiter', de grootste planeet in het zonnestelsel die vroeger een belangrijke rol speelde bij navigatie.

Pionierswerk

Met GIOVE A konden de frequenties die aan Galileo werden toegekend in gebruik worden genomen en aldus 'veilig gesteld' binnen de International Telecommunication Union (ITU).

De satelliet dient ook om nieuwe technologie uit te testen, die nodig is voor de goede werking van het toekomstig Europees burgerlijk systeem voor satellietnavigatie.

Het succes is uiteraard voor een groot deel te danken aan de satelliet zelf die door Surrey Satellite System Ltd in het Verenigd Koninkrijk werd gebouwd, maar het was ook niet mogelijk zonder de ontwikkeling van een grondinfrastructuur, meer bepaald de ontvangers die de signalen van de satelliet oppikken.

Het Belgisch bedrijf Septentrio heeft voor GIOVE A speciaal drie ontvangers ontworpen. Met deze ontvangers kon men de signalen die de satelliet vanuit zijn baan om de aarde uitzendt kalibreren en valideren, in het bijzonder op 12 januari 2006, de historische dag waarop Galileo voor het eerst signalen uitzond vanuit de ruimte.

Het gaat om heus pionierswerk, dat ook heeft aangetoond dat Galileo en het Amerikaanse GPS met elkaar compatibel zijn, niet met elkaar interfereren en kunnen samenwerken. Het is een voorbode van de nabije toekomst, wanneer 30 satellieten van de Galileo-constellatie naast de 24 tot 28 GPS-kunstmanen hun signalen zullen doorsturen…

Septentrio

Eenmaal Galileo operationeel is zullen gebruikers hun positie kunnen bepalen met grotere nauwkeurigheid door het groot aantal satellieten in de twee systemen. Maar alvorens het zover is, zijn er nog heel wat tests nodig waarbij deze prototypes van ontvangers nodig zijn.

Momenteel is er één ontvanger in Surrey in het GIOVE A-controlecentrum. De twee andere bevinden zich in de ESA-vestiging ESTEC in Noordwijk in Nederland. Ze analyseren nauwgezet de signalen die de satelliet in de verschillende aan Galileo toegekende frequenties uitzendt.

Septentrio werd opgericht in 2000 om de knowhow op het vlak van satellietnavigatie, die werd ontwikkeld in het InterUniversity Micro Electronics Centre (IMEC), te commercialiseren. IMEC in Heverlee is het grootste onafhankelijke Europese onderzoekscentrum op het gebied van micro- en nano-elektronica, nanotechnologie en ontwerpmethodes en technologie voor ICT-systemen.

De hoofdkantoren van Septentrio bevinden zich in Leuven. De geschiedenis van het bedrijf hangt nauw samen met de ontwikkeling van satellietnavigatie in Europa. Het Belgisch bedrijf werd door ESA gekozen voor de verschillende fasen van haar programma voor satellietnavigatie en heeft de eerste ontvangers gebouwd voor het European Geostationary Navigation Overlay System (EGNOS), dat de GPS-signalen ‘filtert’.

Het zorgt aldus voor een verbeterd signaal en laat Europa toe zich op Galileo voor te bereiden. Er werken momenteel 50 mensen in deze Belgische KMO, die chips en software ontwikkelt voor ontvangers die uitsluitend voor professionele doeleinden dienen, waaronder de eerste GPS-Galileo compatibele ontvanger.

Basis voor succes

De drie ontvangers voor GIOVE A maken deel uit van de eerste levering van één van de twee contracten die ESA heeft toegekend om het gebruikerssegment van Galileo te testen in het kader van de validatie van het systeem in een baan om de aarde.

Septentrio levert ook 13 bijkomende ontvangers voor 13 grondstations in heel de wereld, belangrijk om ervaring op te doen voor de toekomstige grondinfrastructuur van Galileo.

Septentrio zal ook ontvangers leveren voor de testfase in een baan om de aarde, wanneer met vier satellieten het systeem zal worden getest. ESA heeft ook contracten afgesloten met andere leveranciers van ontvangers zoals Thales Avionique in Frankrijk, Alcatel Alenia Space in Italië en NovAtel in Canada.

De lancering van de Galileo-satellieten zal uiteraard heel belangrijk zijn, maar heeft geen zin zonder de nodige ontwikkeling van een grondinfrastructuur. De ontvangers zijn dus heel belangrijk voor het succes van Galileo, waarvan ESA momenteel de basis legt.