Μήπως η υπερθέρμανση του πλανήτη κρύβεται κάτω από το νερό?
Δορυφορικές παρατηρήσεις της παγκόσμιας θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας δείχνουν ότι η 30-χρονη ανοδική τάση έχει επιβραδυνθεί στη διάρκεια των τελευταίων 15 χρόνων. Οι κλιματολόγοι λένε ότι αυτό δεν είναι το τέλος της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά το αποτέλεσμα μιας αναδιάταξη της ροής της ενέργειας του κλιματικού συστήματος και, ειδικότερα, του τρόπου που οι ωκεανοί αποθηκεύουν θερμότητα.
Λειτουργώντας σαν ιπτάμενα θερμόμετρα, ορισμένοι δορυφόροι μεταφέρουν όργανα που παρέχουν μια συνολική εικόνα της θερμοκρασίας της επιφάνειας των ωκεανών και των θαλασσών. Η μέτρηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας είναι σημαντική για τη βελτίωση της πρόβλεψης του καιρού και τις κατάστασης των ωκεανών καθώς και στην έρευνα για την κλιματική αλλαγή.
Δορυφορικές και τοπικές μετρήσεις δείχνουν ότι η θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας έχει αρχίσει να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς από το 1970, σύμφωνα με τη συνολική αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μας. Ωστόσο αυτή η αύξηση έχει επιβραδυνθεί σημαντικά κατά τα τελευταία 15 χρόνια.
Αντίθετα, άλλες μεταβλητές, όπως η αύξηση του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η μείωση των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής δεν έχουν βιώσει την ίδια μείωση στην τάση τους αποδεικνύοντας ως εκ τούτου ότι το κλίμα της Γης συνεχίζει να αλλάζει.
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι μία από τις αιτίες αυτού του "οροπεδίου" στη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας θα μπορούσε να είναι μια αλλαγή στην ανταλλαγή του νερού των ωκεανών μεταξύ του ζεστού, τα επιφανειακά ύδατα, και του κρύου, τα βαθιά νερά κάτω από τα 700 μέτρα - όπως θα ήταν εάν η αύξηση της θερμοκρασίας "κρύβεται" υποβρύχια. Οι μετρήσεις της θερμοκρασίας σε αυτό το βάθος καλύπτουν ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.
Αλλά το ζεστό νερό δεν θα κρυβόταν για πάντα κάτω από την επιφάνεια: οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να επανεμφανιστεί αργότερα ή να επηρεάσει άλλους δείκτες του κλίματος, όπως το επίπεδο της θάλασσας ή την κυκλοφορία των ωκεανών.
Access the video
Η Πρωτοβουλία για την Κλιματική Αλλαγή της ESA, ή CCI (Climate Change Initiative), ανταποκρίνεται στην ανάγκη για συνεχή δεδομένα σχετικά με τον προϋπολογισμό ενέργειας στο κλιματικό μας σύστημα για την καλύτερη κατανόηση της επιβράδυνσης της ανόδου της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι δορυφορικές μετρήσεις επιτρέπουν την ανίχνευση των πραγματικών τάσεων στο κλίμα.
"Μπορούμε να παρατηρήσουμε τις αλλαγές στη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας από τον 19ο αιώνα και μετά, χρησιμοποιώντας τα εκατομμύρια των μετρήσεων που συγκεντρώθηκαν από τους εθελοντές παρατηρητές της θάλασσας και από τις σημαδούρες που περιφέρονται στους ωκεανούς", δήλωσε ο Nick Rayner από το κέντρο Met Office Hadley στο Ηνωμένο Βασίλειο.
"Το CCI αναπτύσσει πληροφορίες για τη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας από τους δορυφόρους που παρέχουν μια ανεξάρτητη εκτίμηση αυτών των μεταβολών κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών."
Ο επικεφαλής της επιστήμης για το έργο αυτό, ο Chris Merchant, λέει, "Όταν συγκρίνουμε τις αλλαγές στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας από τις δύο αυτές πηγές, βλέπουμε πως παρέχουν μια συνεπή εικόνα από το 1996, όταν άρχισαν οι πιο αξιόπιστες δορυφορικές μετρήσεις.
"Εργαζόμαστε τώρα για την εφαρμογή των μεθόδων μας σε προηγούμενους δορυφόρους προκειμένου να επεκτείνουμε τις αξιόπιστες πληροφορίες βάσει δορυφόρων πίσω από τη δεκαετία του 1980."
Ο Nick Rayner προσθέτει: "Αυτό θα μας επιτρέψει να συνδυάσουμε, με περισσότερη σιγουριά, τις δορυφορικές πληροφορίες για την θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας με μετρήσεις που έχουν ληφθεί στους ωκεανούς, ώστε να κατασκευάσουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των παρελθοντικών αλλαγών».
Τα θέματα αυτά συζητήθηκαν μεταξύ άλλων την περασμένη εβδομάδα κατά τη διάρκεια της Συνεργατικής Συνάντησης του CCI στο κέντρο της ESA για την Παρατήρηση της Γης στο Φρασκάτι της Ιταλίας.
Η ESA ξεκίνησε να παρακολουθεί την θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας το 1991 με το πρώτο Ραδιόμετρο Along-Track Scanning πάνω στον δορυφόρο ERS-1, το οποίο ακολούθησαν άλλα όργανα πάνω στον ERS-2 και τον Envisat.
Η ESA θα εξακολουθήσει τις παρατηρήσεις της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας με τη βοήθεια της επερχόμενης αποστολής Sentinel-3, η οποία αναπτύσσεται στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus.
