Βρέχει νερό στον Κρόνο!
Το διαστημικό παρατηρητήριο της ESA Herschel προσέφερε νέα στοιχεία για το νερό που εκτοξεύεται από τον Εγκέλαδο και δημιουργεί ένα δαχτυλίδι γιγάντιων διαστάσεων γύρω από τον Κρόνο. Η ανακάλυψη αυτή αποτελεί τη λύση στο μυστήριο της πηγής του νερού που έχει συγκεντρωθεί στην ανώτερη ατμόσφαιρα του πλανήτη.
Οι τελευταίες παρατηρήσεις του Herschel υποδεικνύουν ότι ο Εγκέλαδο είναι το μόνο φεγγάρι στο Ηλιακό Σύστημά μας που φαίνεται να επηρεάζει τη χημική σύνθεση του πλανήτη γύρω από τον οποίο περιστρέφεται.
Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι κάθε δευτερόλεπτο εκτοξεύονται από τον Εγκέλαδου περίπου 250 χιλιόγραμμα νερού με τη μορφή υδρατμών. Οι πίδακες υδρατμών με ύψος εκατοντάδες χιλιόμετρα εντοπίστηκαν από χαρακτηριστικά σημάδια που αφήνουν γύρω από το νότιο πόλο του φεγγαριού, σε μία περιοχή η οποία είναι γνωστή σαν «Tiger Stripes».
Σύμφωνα με τις νέες παρατηρήσεις, το νερό που εκτοξεύεται συγκεντρώνεται σε ένα δαχτυλίδι που περιβάλλει μαζί με άλλα τον πλανήτη Κρόνο.
Η διάμετρος του δαχτυλιδιού είναι μεγαλύτερη από 10 φορές την ακτίνα του Κρόνου. Ωστόσο, το πάχος του δεν ξεπερνάει την ακτίνα του πλανήτη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Εγκέλαδος περιστρέφεται γύρω από τον πλανήτη σε απόσταση περίπου ίση με τέσσερις ακτίνες Κρόνου, τροφοδοτώντας συνεχώς το δαχτυλίδι με νερό.
Σύμφωνα με νέες παρατηρήσεις, το νερό που εκτοξεύεται από τον Εγκέλαδο συγκεντρώνεται σε ένα δαχτυλίδι γύρω από τον πλανήτη Κρόνο.
Παρά το μέγεθός του, το δαχτυλίδι αυτό δεν είχε ανιχνευθεί μέχρι σήμερα, καθώς οι υδρατμοί δεν είναι δυνατόν να παρατηρηθούν στο ορατό φως, παρά μονάχα στο υπέρυθρο, στο οποίο ο διαστημικό παρατηρητήριο Herschel έχει σχεδιαστεί να «βλέπει».
Η ατμόσφαιρα του Κρόνου ήταν ήδη γνωστό ότι περιέχει ίχνη νερού σε αέρια μορφή. Σε αντίθεση με τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του, όμως, η παρουσία νερού στα ανώτερα στρώματα ήταν ένα μυστήριο.
Την παρουσία νερού είχαν ανακαλύψει οι επιστήμονες το 1997 με τη βοήθεια του Infrared Space Observatory της ΕSA, ωστόσο η πηγή του παρέμενε άγνωστη μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με θεωρητικά μοντέλα που αναπτύχθηκαν με βάση τις τελευταίες παρατηρήσεις από το Herschel, 3 - 5% του νερού που εκτοξεύται από τον Εγκέλαδο καταλήγει στον Κρόνο.
«Δεν έχει παρατηρηθεί κάποιο παρόμοιο φαινόμενο στη Γη,» σημείωσε ο Paul Hartogh, από το Max-Planck-Institut für Sonnensystemforschung στο Katlenburg-Lindau της Γερμανίας, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας επιστημόνων που ανέλαβε την ανάλυση των τελευταίων παρατηρήσεων από το Herschel.
«Η ποσότητα νερού που εισέρχεται στην ατμόσφαιρα της Γης από το διάστημα είναι μηδαμινή. Το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό για τον Κρόνο.»
Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος του νερού που εκτοξεύται από τον Εγκέλαδο χάνεται στο διάστημα, ή πέφτει στα πολυπληθή φεγγάρια του Κρόνου, η μικρή ποσότητα που φτάνει μέχρι τον πλανήτη είναι αρκετή να εξηγήσει τα ίχνη νερού που παρατηρούνται στην ανώτερη ατμόσφαιρά του.
Είναι ακόμα υπεύθυνο για την σύνθεση οξυγονούχων χημικών ενώσεων στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα. Στη συνέχεια, οι υδρατμοί από την ανώτερη ατμόσφαιρα του Κρόνου μεταφέρονται προς κατώτερα στρώματά της, όπου συμπυκνώνονται, σχηματίζοντας σύννεφα.
«Το Herschel απέδειξε για μία ακόμα φορά τις δυνατότητές του. Οι νέες παρατηρήσεις δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από κάποιο άλλο διαστημικό παρατηρητήριο,» δήλωσε ο Göran Pilbratt, ένας από τους επιστήμονες της ESA που εργάζεται στο πρόγμαμμα Herschel.
«Το Infrared Space Observatory της ESA ήταν αυτό που πρωτοπαρατήρησε υδρατμούς στην ατμόσφαιρα του Κρόνου. Η από κοινού αποστολή της NASA και της ESA Cassini/Huygens ανακάλυψε του πίδακες νερού στον Εγκέλαδο. Και πρόσφατα, το Herschel προσέφερε τη δυνατότητα να συνδυαστούν όλες οι παρατηρήσεις μεταξύ τους.»
