Wybrano eksperymenty do misji REXUS 17/18 i BEXUS 18/19

Zwycięskie eksperymenty zostaną wyniesione z ośrodka kosmicznego Esrange firmy SSC w północnej Szwecji. Wybrane drużyny pochodzą z czterech krajów członkowskich ESA i jednego kraju mającego status Kraju Współpracującego. Dodatkowo, DLR (Niemiecka Agencja Kosmiczna) wybrała też osiem eksperymentów studenckich, które polecą tą samą rakietą.

Akronim REXUS/BEXUS podchodzi od „Rocket / Ballon Experiment for University Students”, czyli w wolnym tłumaczeniu Rakietowy / Balonowy Eksperyment Studentów Uniwersyteckich. Ten niemiecko-szwedzki studencki program edukacyjny działa od 6 lat. W tym czasie wzięło w nim udział ponad 500 studentów, którzy wynieśli 75 eksperymentów na 10 rakietach i 12 balonach. W maju 2014 wystrzelone zostaną 2 kolejne rakiety REXUS z łącznie ośmioma eksperymentami.

Ostatnia runda selekcji drużyn miała miejsce między 3 a 5 grudnia 2013 w Europejskim Centrum Badań i Technologii Kosmicznych ESTEC (European Space Research and Technology Centre) w holenderskim Noordwijk. Zespół ekspertów z ESA, SNSB (Swedish National Space Board), SSC, ZARM i DLR oceniało projekty i prezentacje ustne studentów przed dokonaniem ostatecznego wyboru tych najbardziej zasługujących na lot.

Prócz przedstawienia swoich projektów, studenci brali również udział w wykładach technicznych i zwiedzili centrum użytkowników Międzynarodowej Stacji Kosmicznej imienia Erasmusa.

Jedna ze zwycięskich drużyn, WUSAT-SOLSPEC napisała w oświadczeniu: „Zespół wiele się nauczył od niezwykle pomocnych i przyjaznych prelegentów oraz innych uczestników i świetnie się bawiliśmy. To naprawdę poprawiło nasze zrozumienie stawianych wymagań i nasz projekt na pewno na tym zyska”.

WUSAT-SOLSPEC został zaprojektowany pod rakietę REXUS przez Uniwersytet Warwick (Zjednoczone Królestwo). Ma on prowadzić spektroskopię zaćmieniową (transit spectroscopy) bazującej na satelicie typu CubeSat. Zespół będzie prowadził pomiary widma promieni słonecznych przenikających przez różne grubości atmosfery. Zebrane dane zostaną użyte jako analogia do atmosfer egzoplanet.

Innym eksperymentem wybranym do misji REXUS, jest należący do węgierskiego Eötvös Loránd University (Budapesztański Uniwersytet Technologiczny i Ekonomiczny) REM-RED. Będzie on badał promieniowanie kosmiczne i jego wkład w dawkę promieniowania naturalnego. Z tej samej uczelni wybrany został też Gekko-R, który zbada rozkład jonów w środkowych warstwach atmosfery. SCRAP (KHTH Sztokholm, Szwecja) będzie badał oddziaływanie plazmy z atmosferą, poprzez chmurę metalicznych mikrocząstek rozpylonych w mezosferze. PHOS, Uniwersytet w Pizie (Włochy), przetestuje w warunkach zmniejszonej grawitacji działanie ciepłowodu (heat pipe) pulsacyjnego.

Balony BEXUS są przeznaczone dla eksperymentów, które muszą zostać wykonane w stratosferze. Do misji BEXUS wybrano, m.in., GranaSAT z hiszpańskiego Uniwersytetu Grenady, który wykona testy systemu kontroli położenia mikrosatelitów bazującym na urządzeniu służącym do wyznaczania pozycji względem gwiazd (Startracker), wraz z pomiarami pola magetycznego; POLARIS, Uniwersytet w Padawie (Włochy), testujący radiator nowego typu wykorzystujący materiały aktywne; TORMES 2.0, Kataloński Uniwersytet Politechniczny w Barcelonie, który ma wykonać trójwymiarową mapę topograficzną na podstawie zebranych pomiarów reflektometrycznych; i A5-Unibo z włoskiego Uniwersytetu Bolońskiego, mający zbierać dane o atmosferze w celu zweryfikowania teorii formowania się chmur.

Dla wybranych drużyn zaczyna się teraz okres wytężonej pracy. Program REXUS/BEXUS przewiduje bowiem realizację projektu w cyklu podobnym do rzeczywistych misji kosmicznych. W jego skład wchodzi więc seria przeglądów projektu (wstępny, krytyczny (critical), montażowy, końcowy – dopuszczający do następnej fazy lub nie), następnie pozostaje kampania montażu i testów, ny przejść do fazy startu i dalszych czynności.

Wyselekcjonowane drużyny otrzymały teraz zaproszenie do odbycia treningów studenckich (Student Traning Week) w SSC Estange Space Center, które odbędą się między 3 a 7 marca 2014. Program zajęć składa się, m.in., z niezbędnych wykładów naukowych i inżynierskich, szczegółowe wyjaśnienia co do nośników misji (rakiet i balonów), wycieczka po ośrodku oraz sesje dyskusyjne “zapytaj eksperta”. W jego trakcie drużyny będą musiały przejść wspomniany przegląd wstępny projektu, tzw. PDR (Preliminary Design Review).

Starty BEXUS 18/19 odbędą się jesienią 2014, a REXUS 17/18 na wiosnę 2015.

Nota dla wydawców

Po więcej informacji prosimy o kontakt z:

Natacha Callens
ESA Educational Programmes Coordinator
E-mail: Natacha.Callens @ esa.int

Program REXUS/BEXUS jest realizowany w ramach umowy dwustronnej między DLR a SNSB. Szwedzka część dostępnego ładunku została udostępniona innym krajom europejskim poprzez współpracę z ESA. EuroLaunch, wspólne przedsięwzięcie Esrange Space Center i Mobile Rocket Base MORABA nalężącej do DLR, jest odpowiedzialne za zarządzanie i przeprowadzenie startów.  Przez cały projekt eksperci z DLR, SSC, ZARM i ESA zapewniają wsparcie techniczne zespołom studentów.